Хан туралы ✍️
Басқа: 3
Мақал-мәтелдер: 48
Жұмбақтар: 3
Өлеңдер: 91
Жаңылтпаштар: 1
Нақыл сөздер: 13
Туындылар: 2
Әңгімелер: 27
Ертегілер: 12
Поэмалар: 4
Шығармалар: 8
Анекдот, әзілдер: 3
Аңыздар: 42
Келісімге келтірілген қаһарлы сөз (VІІ нұсқа)
Абылай ханның заманында қалмақтың Қоңтажы деген ханы қалың қолмен келіп, қазақтың бейбіт жатқан елін бір шетінен шауып кетеді. Қоралы қой, үйірлі..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиреншенің ханның уәзірі болғаны
Жиренше бір ханға уәзір болыпты. Хан Жиреншенің әйеліне қызығып, сөз салыпты. Әйел:— Айтқаныңызды орындар едім, Жиренше ауылда ғой, — депті. Хан..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиреншенің хан сынағына түскені
Бір күні Жиреншені хан шақыртып, оған қырық сиыр беріпті. «Осы сиырлардың ішек қарнын тірілей тазалап әкел, барлығын да соясың, сойғанда біреуінің..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиреншенің ұшқырлығы
Жиренше ойшыл, сөз тапқыш адам болады. Бір күні әз Жәнібек хан бір қазды атып алып Жиреншеге береді де: «бұны пісіріп өзіме, ханымыма, екі балама..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиреншенің қартайған шағы
Жиренше шешен қартайып, Қарашаш сұлу өліп, тоқал алып, бала тауып, балалары ер жетіп, шайпаң болып, тоқалы тентек болып сыйламай қадірі кетіп, оның..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиреншенің баласы (І нұсқа)
Әз Жәнібек хан бір күні Жиреншеге қарап:— Осы сенің балаң қалай жаман туды екен. Шешесі Қарашаш, әкесі, Жиренше, сенсің. Осындай екі сұңқардан ең..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиреншенің әйелі (Тоғызыншы әңгімесі)
Дүниеден қайтқасын Жиреншені қарап баптап күтіп тұрушы болмағасын, Жиреншені хан өз сарайына келіп тұруға әмір етіпті дейді. Сонан Жиреншекең ханның..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше шешен мен хан
Заман қадымда қазақ жұртында бір Жиренше шешен деген кісі өткен екен. Сол замандағы хандардан бір хан Жиреншені сөйлетіп көремін деп шақыртты дейді...
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше шешен (ІІІ нұсқа)
Жиренше шешен әкесі ертерек өліп, жетім қалған бала екен. Әз Жәнібек хан бір жақтан келе жатса, бір жас бала жаяу, мал өрісі жерде жүр екен. Айнала..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше мен әз Жәнібек
Әз Жәнібек хан айтады екен:— Осы Жиренше бала түбінде би, шешен болады, — деп.Қасындағы жолдастары ханның бұл сөзін ауырлап жүріпті. «Алты жасар бала..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше (Үшінші әңгімесі)
Хан әр уақытта бір жерге жолаушы шығайын десе, Жиреншеменен «мынаны қайтеміз, мынау қалай болады?» деп кеңес салып, сонан Жиренше қалайша мәслихат..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше (Төртінші әңгімесі)
Бір күні хан Жиреншені шақырып:— Жердің түбі қайда, соны біліп кел! — депті. Сонан Жирен шекең:— Бас тақсыр! — деп атына мініп, жердің түбі сен..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше (Сегізінші әңгімесі)
Жиренше жарықтықтың бір әйелі және бір жыртық жаман қосынан басқа ешбір нәрсесі болмапты дейді. Жиренше бір жерге жолаушы кетіп, қайтып келсе, әйелі..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше (Екінші әңгімесі)
Бір күні хан өзінің жолдастары Жиренше бар бірге отырады екен, есіктен бір ақ сақал шал адам кіріп, ханға сәлем беріп, аман-түгел сұрасып төрге..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше (Бірінші әңгімесі)
Жиренше деген адам қай хан болса да, бір ханның қасында болып, ханмен бірге тұрып, бірге жүріп, ханның қадірлі биі, сөз тапқыр адамы болыпдүр дейді...
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жиренше (Бесінші әңгімесі)
Бір күні хан жолдастарыменен, Жиренше де бар жолменен кетіп баратса, күн жел екен дейді. Жолдың анадай жерінен желменен бір қаңбақ домалап баратыр..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Жанжал неден шығады?
Бір күні хан мен Қожа әңгімелесіп отырғанда хан:— Мен осы жұртқа қайран болам: қашан көрсең бірімен-бірі ұрысып, жанжалдасып, төбелесіп жатады. Сіз..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Еңсегей бойлы ер Есім
Қазақ жұртының бұрынғы үлгілі билері сөз бастағанда: «Есім ханның ескі жолы, Қасым ханның қасқа жолы» деп сөйлейді екен.Сол Есім хан — әз Жәнібектің..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Әнжүрді сіз ұмытып қалдыңыз
Хан Темір Жұқаны асқа шақырып, аспазға ішіне әнжүр мен қаймақ салынған нан дайындауды тапсырыпты. Бұл тағамды Жұқа өте жақсы көреді екен. Бірақ..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Аяз би туралы
Хан тағына отырған Аяз би бұрынғы қой бағып, жалшы болып жүргендегі қырық жамау шекпені мен дода-дода түлкі тымағын хан сарайының босағасына іліп..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Асан қайғының хан аталуы
Асан қайғының шын аты Хасен екен. Хасеннің жігіт күнінде Еженхан деген мәнжу ханы қазақ халқына жарлық еткен екен: «Қазақ айғырын кісінетпесін, егер..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Асан қайғының қызы Жұпар
Асан қайғы жеті жыл желмая мініп, жер қарап Жиделібайсынды ұнатып, халыққа айтып отырғанда он бес жастағы Жұпар деген қызының ұғып, сезген..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Асан қайғы туралы аңыз (І нұсқа)
Ертеде бір ханның қартайғанша баласы болмаған соң бала үшін тоғыз әйел алыпты. Ақырында ең артқы әйелінен бір ұл бала болып, атын Асан қойыпты. Бала..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Асан қайғы мен Орманбет хан (ІІІ нұсқа)
Орманбет хан қарадан Қарагөз деген қыз алып, Асан қайғыны тойға шақырған екен. Асан қайғы келмеген. Және құладынды қайырып, аққу ілдірген той қылған...
© Қазақ халық ауыз әдебиеті
Алаша хан
Барс дейтін ханның қол астында бір балгер болады екен. Балгерге таңертең ылғи бал аштырады екен: «Балыңа не түссе, ашығын айт!» — деп. Бір күні балын..
© Қазақ халық ауыз әдебиеті