Бөлім: «Анекдот, әзілдер»

Анекдот (грек. anekdotos — жарияланбаған) — қысқа, күлдіргі әңгіме, халықтың фольклор жанры. Басты ерекшеліктері — баяндаудың шындыққа жанасымдылығынан гөрі, тапқырлық танытып, әдейі әзілдеп айту шеберлігі. Анекдот көбінесе нақты адамдар туралы айтылады. Олар екі сипатты, екі ниетті болып келеді. Бір тобы қоғам мүшелерінің жағымды бейнесін, моральдық, психологиялық биік қасиеттерін паш ету мақсатымен шығарылады. Олар ақыл-парасатпен айтылады, күлдіре отырып, қоғамдағы теріс құбылыстар мен адам бойындағы жағымсыз қылықтарды әжуалап, әңгімеге көңілді сипат береді. Мұның мысалы Қожанасыр, Алдаркөсе, Жиренше, Тазша бала есімдерімен байланысты анекдоттар. Екінші топтағы анекдоттар арам ниетпен, жат пікірмен, тарихи адамдарды кекету-мұқату мақсатымен, олардың рөлін, халыққа еткен еңбегін төмендету, халық сүйіспеншілігін, жастардың ықылас-еліктеуін әлсірету үшін айтылады. Оларда әлгі адамдар тұқыртылып, кездейсоқ ауызға ілінген етіліп көрсетіледі. Мұндай зиянды, астарлы анекдотттар өзіндік пікір қалыптастыруға жетпеген, саяси жағынан аңғырт, қоғамдағы азаматтық орнын түсінбейтін адамдарды теріс түсінікте қалдырып, дұрыс жолдан тайғызады.
Жазушы Ақселеу Сейдімбектің “Білім және еңбек” журналында бас редактор болып қызмет істеп жүрген кезі екен. Бірде қызметтес жігіттерімен ақыл-кеңес..
©  Әлібек Асқаров
Қазақтың аса талантты жазушыларының бірі Дулат Исабеков 1991 жылы республикалық теледидарға Бас директор болып тағайындалады. Бар өмірі баспа..
©  Әлібек Асқаров
Қазақстанның Ресейге қосылуының 250 жылдығы сол заманның саясатымен ұлан-асыр той боп өтті ғой. Тойдың басы Қазақстан астанасында басталып, соңы..
©  Әлібек Асқаров
Қазақстан Жазушылар одағының кезекті бір пленумында жазушы Қалихан Ысқақ: “Жазушылар одағына мүшелікке әдебиетте аты белгісіз, тіпті кітабы да..
©  Әлібек Асқаров
Белгілі журналист әрі жазушы Серік Әбдірайымов (1943–2009) бірге араласып жүрген дос-жарандарын әлдебір себептермен үйіне қонаққа шақыра алмай, араға..
©  Әлібек Асқаров
Белгілі балалар жазушысы Құрманбай Толыбай (1926–2004) қос самайында ғана селдір шашы бар, жалтыр бас кісі болыпты. Сол кісі “Балдырған” журналында..
©  Әлібек Асқаров
Ақселеу Сейдімбек 50 жылдық мүшелтойы қарсаңында, былайғы дос-жарандарының таңданысына орай, бойын түзеп, кәдімгідей сақал-мұрт қойыпты. Өзі де..
©  Әлібек Асқаров
Жазушылар Ақселеу Сейдімбек пен Кәдірбек Сегізбаев бір-бірімен қатты қалжыңдасатын көрінеді. Былайғы бөтен жерде отырса да, бірін-бірі мысалға..
©  Әлібек Асқаров
Жазушы Мұхтар Мағауин бірде Едіге ұлын шақырып алып, былай депті: - Баяғыда, мен сенің жасыңда, яғни студент кезімде Карамзиннің 12 томын..
©  Әлібек Асқаров
Өр Алтайда есімі күллі Қаратай жұртына мәшһүр Абдолда Шегіров деген сыйлы ақсақал болды. Көп жылдар бойы ауылдық кеңестің төрағасы болған, мінезі..
©  Әлібек Асқаров
1986 жылғы Желтоқсан оқиғасынан кейін қазақ жастарының бұл ісін мінеп-шенеген жиналыстар, соңдарына шырақ алып қудалап-соттаған науқан басталғаны..
©  Әлібек Асқаров
Қазақ әдебиеті мен өнеріне қатысты белгілі қайраткерлердің әзіл суреттерін салып, оқырманға аты белгілі болған суретші Еркін Нұразханов бірде жолы..
©  Әлібек Асқаров
Өтежан Нұрғалиев (1938–2011) жақсы ақын ғана емес, мықты аудармашы ретінде де қазақ оқырманына танымал ғой. Соны білген баспагерлер ол кісіге: “Мына..
©  Әлібек Асқаров
Жетпісінші жылдардың орта тұсы болса керек, денсаулығына байланысты ақын Сырбай Мәуленов ащы суды біраз уақыт бойы аузына алмай жүреді. Онысын..
©  Әлібек Асқаров
Белгілі драматург Қапан Сатыбалдин (1917– 1969) мен ақын Сырбай Мәуленов бірде сапарлас боп, ел жаққа жол тартып бара жатады. Ұзақ жолда Қапекең..
©  Әлібек Асқаров
“Шәмші Қалдаяқов” десе қазақтың әрбір азаматы әлі күнге елең етіп, ол кісіні құдіреттей көретіні шындық. Атақ-даңқы дәуірлеп, ел-жұрты алақанына..
©  Әлібек Асқаров
Қазақ сахарасында Шәмші Қалдаяқовтың (1930–1992) есімін білмейтін, оның ғажайып сазды әсем әндерін ұйып тыңдамаған адам, сірә да, жоқ шығар. Қазақ..
©  Әлібек Асқаров
Баяғыда ақын Қуандық Шаңғытбаев (1925– 2001) пен драматург Игорь Саввин киностудияда бірге қызмет жасапты. Екеуі үнемі бірге жүретін төс түйістірген..
©  Әлібек Асқаров
Халқымыздың даңқты ұлдарының бірі, Рейхстагқа ту тіккен батыр Рақымжан Қошқарбаев (1924–1985) әскерден аман-есен оралған соң, көп жыл бойы моншаның..
©  Әлібек Асқаров
Қазақ халқының талантты ақындарының бірі Төлеужан Ысмайыловтың (1932–1972) бірде “Социалистік Қазақстан” газетіне топтама өлеңдері шығады. Қуанышы..
©  Әлібек Асқаров
Сырбай Мәуленов “Қазақ әдебиетіне” екі рет бас редактор болғаны белгілі. Сол екінші жолы бас редактор болып бекіген соң, бірде Орталық Комитеттің..
©  Әлібек Асқаров
Өмірден ертерек кеткен тамаша ақын Төленді Нұрмұхамедов /1936–1979/ көп жыл бойы партия-кеңес саласында қызмет еткен ғой. Сол кісі Алматы облысы..
©  Әлібек Асқаров
“Қалжыңбас Қалтай” атанған атақты сатирик жазушы Қалтай Мұхамеджанов (1928–2001) Жаңа жыл алдында өткізіліп жатқан әлдебір жиынға кешігіңкіреп..
©  Әлібек Асқаров
Ұмытшақтық қасиет жазушы Дидахмет Әшімхановта да болса керек. - Мен қырыққа толғанға дейін сағат жоғалтқыш болдым, – дейді ол бірде қаламгер..
©  Әлібек Асқаров
Бір топ ақсақал, қарасақал қаламгерлер қазіргі қазақ тілінің жай-күйі төңірегінде пікірлесіп, әңгімелесіп отырады. - Баяғыда залда екі-үш орыс отырса..
©  Әлібек Асқаров