Бөлім: «Анекдот, әзілдер»

Анекдот (грек. anekdotos — жарияланбаған) — қысқа, күлдіргі әңгіме, халықтың фольклор жанры. Басты ерекшеліктері — баяндаудың шындыққа жанасымдылығынан гөрі, тапқырлық танытып, әдейі әзілдеп айту шеберлігі. Анекдот көбінесе нақты адамдар туралы айтылады. Олар екі сипатты, екі ниетті болып келеді. Бір тобы қоғам мүшелерінің жағымды бейнесін, моральдық, психологиялық биік қасиеттерін паш ету мақсатымен шығарылады. Олар ақыл-парасатпен айтылады, күлдіре отырып, қоғамдағы теріс құбылыстар мен адам бойындағы жағымсыз қылықтарды әжуалап, әңгімеге көңілді сипат береді. Мұның мысалы Қожанасыр, Алдаркөсе, Жиренше, Тазша бала есімдерімен байланысты анекдоттар. Екінші топтағы анекдоттар арам ниетпен, жат пікірмен, тарихи адамдарды кекету-мұқату мақсатымен, олардың рөлін, халыққа еткен еңбегін төмендету, халық сүйіспеншілігін, жастардың ықылас-еліктеуін әлсірету үшін айтылады. Оларда әлгі адамдар тұқыртылып, кездейсоқ ауызға ілінген етіліп көрсетіледі. Мұндай зиянды, астарлы анекдотттар өзіндік пікір қалыптастыруға жетпеген, саяси жағынан аңғырт, қоғамдағы азаматтық орнын түсінбейтін адамдарды теріс түсінікте қалдырып, дұрыс жолдан тайғызады.
ҰҚСАЙДЫ СОҒАН КЕЛБЕТІ
Сағи Әбілхасенұлының облыстық Торғай таңы газетінің меншікті тілшісі кезі. Редакңияның бір бөлмесінде журналистерЖұматай Сабыржанов пен Жұмабек..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ҚАРСЫЛАСПАЙ КӨНЕНДІ
Аудан ақындарының айтыс кезінде ақын Төленді Арыстанбеков:- Сағиға маған бата беріп көрші,- деп жездесіне сөз тастайды. Сонда Сәкеннің...Балдызымсың..
©  Сағи Әбілхасенұлы
РАХМЕТ, НАЗ АҒА!
Белгілі торғайлық ақын Назарбек Бектемісов тұңғыш жарық көрген «Ақшығанақ» атты кітабын Сағиға сыйлап, інісіне төмендегідей сөз қалдырыпты:Жырымда..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ТІЛІНЕН ТАУЫПТЫ
Шеген ауылының Қарақұдық бөлімшесінің басқарушысы Баймұрат Тұрғынбеков қолы ашық, пейілі кең жан болған көрінеді. 1972 жылдың қысында Сағи жанындағы..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ҚАЙРАН ЖАСТЫҚ -АЙ!
Бала күннен жұптары жазымаған Сағи Әбілхасенұлы мен Сағындық Мырқалиев Қазақтың Әл -Фараби атындағы мемлекеттік университетінің филиология..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ЖҰМБАҚТЫҢ ШЕШІМІ
1958 жылдың шілде айы. Сағи ежелгі досы Сағындық Мырқалиевпен бірге Алматы - Қостанай бағытындағы пойызбен елге келе жатады. Олармен сапарлас Қазима..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ТұҢҒЫШ
Сонау елуінші жылдардың ішінде Жанкелдин аудандық «Жаңа өмір » газетінің кезекті нөмірінде Сағидың «Тұңғыш» атты өлеңі жарық көреді. Өлеңді қайта ..
©  Сағи Әбілхасенұлы
АРБАМЕН АСЫҚПАҒАН ҚОЯН АЛАР
Сағи айтқан екен сөздер көпшілік арасында - аракідік әңгімеленіп тұрады. Осыны үнемі естіп сезген Мәлікзада Нұрханұлы АхметбековАқындықтан бар сияқты..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ҚЫСТАУБАЙ АТАМ СИЯҚТЫ
Ақын Сырбай Мэуленовтің «Тосын жазы» өленіңде;Қой өрді таңсәріде үдеріле,Қара атты Жаркешудің түбегіне.Келеді қой соңында Қыстаубай шал,Ақырын қамшы..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ОРЫНДЫ ЖАУАП
Қарғалы атырабының тал, жиде өскен түйе өркеш құм төбелерінің арасынан әкесінің мінер атын әрең ұстап алып, ауылға келген Сағиға көршісі Қажен;- Уәде..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ШАРШАҒАНЫҢ БІЛІНДІ
Бірде ауыл балалары күнделікті дағдымен бас қосып асық ойнағанда Қапаштың жолы болып, үлкен «олжаға» батса керек. Оны Сағи былайша қағытыпты;Қолың..
©  Сағи Әбілхасенұлы
ЖҮГІНІСКЕ
Сағи Әбілхасенұлының әсіресе, балалықтың бал қызығын бірге қызығын бірге татысқан, бірге ойнап доп қағысқан достарының бірі Жүгініске;Далақтап..
©  Сағи Әбілхасенұлы
Бір күні екі ұлу кездесіп қалыпты. Біреуінің арқасында қабыршағы жоқ екен. Қабыршағы бар ұлу:— Саған не болған? десе, екіншісі жасырын..
Бұрында бiр ұйғыр бiр жұмыс орнына барып сұраған ғой: "Бұл жерде ұйғырлар жұмыс iстей ма?" деп, бастығы:- Иә, - дептi.Сонымен бiрнеше жерге барып дәл..
Шал мен кемпірдің жаңа түскен келіні есік алдын сыпырмайды екен. Шал мен кемпір өзара келісіп екеуміз таласайық сен “мен сыпырамын” де..
Екі көрші сөйлесіп отыр.- Менің итім топастың топасы. Кеше кешке аяқ киімімді әкел деп бұйырсам тыңдамайды. Өзінше ас үйде борщ пісіріп жүр.
 
Кезекті бір жиындағы Назарбаев пен Путиннің арасындағы әңгіме— Нұреке, өзіңіз білесіз, бәрі күнкөріс үшін бізге келіп жатыр. Украиналықтар..
— Алло бұл құтқару тобы ма?— Иә, тыңдап тұрмын.— Мына жерден шығуға көмектесіңізші, өтініш!— Сіз қайдасыз?— Фейсбук..
Мектепке келген жаңа тарих мұғалімі оқушылардың білім деңгейін тексеру мақсатымен:- Отырарды кімдер алды?- Апай, біз емес алған!Оқушылардың төмен..
Сəлем- Кімсің?- Танысайықшы- Танымайтын адаммен таныспаймын- Танитын адамдарыңмен танысып жүре бер онда 
Банк тоналып жатыр. Тонаушы баса көктеп кіреді де, адамдарды кепілдікке алып мылтығын кезенеді. Бір қызға көздеп : “Атың кім?” -десе..
Мемлекеттік комиссия мүшесі диплом тапсырып тұрып:-Пықып Асабасұлы, сіз қызметке сонау түкпірдегі "Шағыл" атты кұмды ауылға баратын болдыңыз,-десе..
Студент экзаменге келіпті. Мұғалімнің столына бір коробка конфет қойыпты.Мұғалім:-Жақсы үшСтудент бір коробка торт шығарғанда. Мұғалім:-Жақсы..
Емтихан.Үш талапкер тарих пәнінен емтихан тапсырып отыр. Біріншісі өгіз беріп қойған, екіншісі қой берген, үшіншісінің ештемесі жоқ.Біріншісіне:..
Студенттер асханасы:– Апай, бір порция манты беріңізші.– О, жаңалық қой! Шәкіртақы алдың ба?– Жоқ! Және бес қасық беріңіз!