Бөлім: «Анекдот, әзілдер»

Анекдот (грек. anekdotos — жарияланбаған) — қысқа, күлдіргі әңгіме, халықтың фольклор жанры. Басты ерекшеліктері — баяндаудың шындыққа жанасымдылығынан гөрі, тапқырлық танытып, әдейі әзілдеп айту шеберлігі. Анекдот көбінесе нақты адамдар туралы айтылады. Олар екі сипатты, екі ниетті болып келеді. Бір тобы қоғам мүшелерінің жағымды бейнесін, моральдық, психологиялық биік қасиеттерін паш ету мақсатымен шығарылады. Олар ақыл-парасатпен айтылады, күлдіре отырып, қоғамдағы теріс құбылыстар мен адам бойындағы жағымсыз қылықтарды әжуалап, әңгімеге көңілді сипат береді. Мұның мысалы Қожанасыр, Алдаркөсе, Жиренше, Тазша бала есімдерімен байланысты анекдоттар. Екінші топтағы анекдоттар арам ниетпен, жат пікірмен, тарихи адамдарды кекету-мұқату мақсатымен, олардың рөлін, халыққа еткен еңбегін төмендету, халық сүйіспеншілігін, жастардың ықылас-еліктеуін әлсірету үшін айтылады. Оларда әлгі адамдар тұқыртылып, кездейсоқ ауызға ілінген етіліп көрсетіледі. Мұндай зиянды, астарлы анекдотттар өзіндік пікір қалыптастыруға жетпеген, саяси жағынан аңғырт, қоғамдағы азаматтық орнын түсінбейтін адамдарды теріс түсінікте қалдырып, дұрыс жолдан тайғызады.
Дос пен әйел туралы
Бір қазақ өзбекпен жақсыы дос болыпты. Бір күні, қазақтың қатыны үйде ұрыс шығарып, оның жанын жегідей жейді. Беймаза қатыннан шаршаған қазақ көшеге..
©  Асаба (тамада)
Толық сәтсіздік
Ерте заманда бір Хан болыпты. Оның Ханшасы перзент сүйе алмай жүреді екен. Ханша құрсақ көтерем деп, бармаған жері, баспаған тауы қалмайды. Күндердің..
©  Асаба (тамада)
Бір жас өмір туралы
Мұхтар Шахановтың Арыс қаласында кездесуде айтқан әнгімесі.Бір отырыста ол кісі марқұм Роза Бағлановамен дастархандас болған екен. Әнгіме барысында..
©  Асаба (тамада)
Қазақша сыпайылық туралы
Бір күні екі қазақ жігіті өзбектін ұйінде отырыста қонақ болыпты. Асқа өзбектер буын бұрқыратып палауды дастархан үстіне алып келіпті. Қонақтардын..
©  Асаба (тамада)
Жиырма минут сайын
Шымкенттіктердің шешеден сыбап сойлегені оларға әдет болып кеткені баршамызға мәлім.Бір күні шымкенттік кісілер Көкшетауға құда түсіп, келінді алып..
©  Асаба (тамада)
Қалай өзбектер қазақтарға күледі
Поезд «Астана – Сарыағаш». Купедегі көршім ташкенттік өзбек. Маған әңгіме айтады:- Бір бажам қазақ. Шардара ауданында қырда мал бағады. Осыдан 5 жыл..
©  Асаба (тамада)
Қайын ата
Ежелгі Римде атақты сөз шебері Цицерронның Тулия деген қызы болған екен. Оның күйеу баласының бойы кішкентай болған көрінеді. Бір күні Циццерон..
©  Асаба (тамада)
Туысқан бір өліде, бір тіріде керек.
Екі ағайын бір күні бет көріспейтіндей ұрысып қалыпты. Екеуі өзара қатынаспай талай жыл жүреді. Бір күні той жасамақ болған ағасы інісіне адам..
©  Асаба (тамада)
Созақтан келген сүрбойдақ
Шымкент облысы Созақ ауданында жасы 40-қа келген, он екі де бір гүлі ашылмаған, қыздың қолын ұстамаған, шашын сыйпамаған, әлі сүйіспеген бір жігіт..
©  Асаба (тамада)
Стереотиптер
Бір кедей байдың малын жалға бағады екен. Оның қолы таң ертеңнен кешке дейін мал бағудан босамайды, ал қолы бос кезде ауыл молдасына барып, оның..
©  Асаба (тамада)
Адамгершілік
Бір кісі баласына ылғи «Адам болмайсын сен! Адам бол!» - деп айтады екен. Баласына әкесінің сөзі құлағына жауыр болып кетіпті. Бір күні баласының..
©  Асаба (тамада)
Кезек дүние
Мұсылманда «Әке- шешеңнің қарызынан оларды Меккеге жаяу үш рет арқалап барсанда құтыла алмайсын» - деген сөз бар.Ертеде бір жігіт әкесін Меккеге, ол..
©  Асаба (тамада)
Өз тағдырын - өз қолында
Әкесі баласымен шай ішіп отырып әңгіме қозғап бастайды:- Осы көршінің баласы, сенің құрдасың, мектепті «Алтын белгімен» бітіріпті. Сағанда мектепті..
©  Асаба (тамада)
Түсініспеушілік
Аш бала тоқ баламен ойнамайдыТоқ бала ештенені ойламайдыӨткен ғасырдың 30-шы жылдары болған ашаршылықта Приволжиядағы орыстардың бәрі «Ташкент –..
©  Асаба (тамада)
Ақ шаш туралы
«Шаштын ағарғаны – гүлдегеніШаштын түскені – піскені»Біздің әкеміз Нәсір өмір бойы мал дәрігері болып істеген. Ол кісінің шашы ерте ағарып кеткен..
©  Асаба (тамада)
Өмір серіктер
Расул Гамзатов пен Мухтар Шахановтың үлкен дос болғандары баршамызға белгілі. Мұхаң Гамзатовтың үйінде жиі болған. Әңгіме-дүкен, пікір-талас түңнің..
©  Асаба (тамада)
Босқа кетпеген жарты жыл
Ауылдағы мал бағатын бір кісі баласын Астанаға оқуға жібереді. Қолына жиған-терген қаражатын беріп: «Киініп ал, қатарыннан кем болма, уақытылы тамақ..
©  Асаба (тамада)
Қоңыр ат (болған жағдай)
Шымкентте ерте заманнан дулат пен қоңырат деген елдер қоныстасып тұрады. Олар бір біріне қыртып сөйлеп, әзіл - шынын араластырып тиісіп жүреді...
©  Асаба (тамада)
Бөле жару
Туып алмай ұл болмасСатып алмай құл болмасҚазақ пен қалмақ соғысып жатқан заман. Қазақтар қалмақ ауылын жаулап алады: өлген жау өліп, өлмегені..
©  Асаба (тамада)
Бетке айту
Бауржан Момышұлы Сарыағаш курортыңда демалып жатып бір жылқышы, Социалистік Еңбек Еріне кездесіп қалады. Ол курортта көкірегіне жарқыратып Алтын..
©  Асаба (тамада)
Алдын-ала төлеу
Бір күні ауылда тұратын Қазекең қалаға базарға бет алып, ауыл ішімен жол тартып бара жатыр екен. Ауылдағылар, оның базарға бара жатқанын біліп, оған..
©  Асаба (тамада)
Босқа кеткен уақыт
Ертеде ханға қол астында істейтін бір тігінші адам келіп, өзінің ғанибет өнерін ханға көрсететінің жариялайды. Ол өзінін бұл өнерін 20 жыл..
©  Асаба (тамада)
Шынғыс Хан мен арақ туралы.
Ертеде Шынғыс Ханнын әскері Ресейге бірінші жорығын жасағасын, әскер қолбасшысы Ханға келіп ол ел туралы баяндайды.- Ол елде қандай кереметтер бар..
©  Асаба (тамада)
Сыпайылық
Бір қазақ досының үиіне қыдырып барыпты. Досы жаны қалмай мал сойып, қонақ асын беріп, жұмысының бәрін тастап, қонағының жағдайын жасап үш күн..
©  Асаба (тамада)
Қанағат
Бір кезде бір Хан,өз еліне жақсылық жасайын деп, жұрттын бәріне бір тойсын деп өз малынан бір-бір қойдан беруге бұйрық береді.Ханнын бұйрығы..
©  Асаба (тамада)