Өлеңдер ✍️

Әйелі Таңжарбайдың Салиха еді,
Бірді екі қылуға бар икемі.
Келін боп түскенінде кім ойлаған,
«Батыр» дерін ауылдың тарихы оны...
...Ал әйел болдың.
(Берсін Жасаған ес),
Әуелі абысынмен жаса кеңес:
«Енеміз елге әйгілі тентек адам,
Атамның да қабағы... осал емес.
Тізгін — сенде...
Ылдиға салғызба атын,
Қайнымның да мінезі бар...
Қызба тым.
«Ішіп келіп...».
Жә, жарар сен емессің,
Байынан таяқ жеген жалғыз қатын...».
...Ененің өтіп жатты мектебінен,
«Бұл қатындар кеткен бе беттерімен...».
Апамның ащы даусы шыққан кезде,
Келіндер дедектейді шеттерінен.
«Осылай ұрсып алсам, шыңдаларсың,
Әйтпесе, сыбағаңнан құр қаларсың.
Ұл десе — ұл, қыз десе — қызды тапса,
Әйелдің қай жеріне мін тағарсың.
Азғантай миың болса, ойланарсың,
Дау-шарға түсіп әбден қайраларсың.
Алты қатын өзара тату болсаң,
Сендерден асып алты ұл қайда барсын?!»
Ене ақылын біртіндеп ұға берді,
Әйел болу — білгенге, бұ да... өнер-ді.
Алыс-жақын туысқа ұнап енді,
Білікті бәйбіше боп шыға келді.
Ынтымақ нұрын шашып түңлігіне,
Қамқор болып жүретін бір-біріне.
Ағайын риза боп тарасатын,
Алты үйдің береке мен бірлігіне.
Кездескен кедергіні тынбай... жойып,
Сүймен-уақыт барады жылдарды ойып...
Ата-ене қабағына кірбің түсті,
Кенже ұлдың балалары тұрмай қойып.
Әулеттің жұрт білген бір жайты бар-ды,
(Ағайын арасында айтылар-ды).
Бір келін бауырына салып тұрып,
Баласын қимай тағы... қайтып алды.
Шешуі бір тағдырдың бұрыс келді,
Тамақ емес, ата-ана... у ішкен-ді.
...Ері бұған қарады, бұл — еріне,
Екеуі қас-қабақпен ұғысты енді.
Дауылпаз-дүниенің күйіне ере,
Тербелді су үстінде жиі кеме...
Алла жазған уақыты жеткен кезде,
Атұстар келді, іңгәлап, дүниеге.
Қарамай шілдехана-сауығыңа,
Әйгілеп бар ағайын-қауымына.
Үш-төрт күн нәрестені емізді де,
Келіннің салды әкеліп бауырына.
— Тұралатып тастады-ау, сірә, қайғың...
Көзіңнен қашсын, көкем, құралай-мұң.
Мына бала — сенікі! Адам түгіл,
Алла алдында, оллаһи, сұрамаймын!
...Демегесін ешкім де: «Жарамайды!»
Тентек ұл алты үйді еркін аралайды.
Бірақ та Салиханың дәті мықты,
Кейде тіпті бұрылып қарамайды.
Пыш-пыш өсек, әй, кейде мыстандай-ды...
... Ері де оңашада тұспалдайды:
«Мынауың — темір шығар.
Ана бала
Жайында тіс жармайды-ау, тіс жармайды...».
...Әйелі Таңжарбайдың Салиха еді,
Бірді екі қылуға бар икемі.
Келін боп түскенінде кім ойлаған,
«Батыр» дерін ауылдың тарихы оны...
Өзінен қойып ылғи биік ерін,
Ұрпағы болған дәйім — сүйінері.
Атыңнан айналайын, Әйел-Өмір,
Сенсің ғой ұстап тұрған дүниені!