Өлеңдер ✍️

Өз ойымен өзi әуре боп, алмақшы ма тыңайып,
Самдал шамның жарығында ақын отыр мұңайып.
Ақын отыр, жыр жазбақ па еске түскен өткен күн,
Елесiнен сәулесiн ол iздемек пе көктемнiң.
Көңiлде қыс, өңiрде қыс, қар астында жайлана,
Дала жатыр, себезгi мұң себелеп терезеден
жымияды ай ғана.
Ал ақынның кеудесiнде жатпаса да жыр тұнып,
Күдiктi ойлар қанат қағып жатқаны рас қым-қуыт:
– Қайран жарым, қуанышым, жаны аппақ, қайыңым,
Емiп өскен, күн күлкiсi, бұта сыбдыр, ай үнiн.
Өлең сөзбен өрмек едiм жымиысын жаныңның.
Құдiретiмдi көрсетпек ем,
Шерiмдi айтып шағынғым келмеп едi,
Ел де менi сыйлайтынды сол үшiн.
Қиналғанда бермедiң-ау, бермедiң-ау қол ұшын.
Қырсыққанда қарағайдай қайғым болдың еңселi,
Өсек өршiп, сөз еткелi, сөз еткелi ел сенi.
Жiбек емес, бөз өткенi осы шығар шамасы,
Жүректе тас, көзiмде жас, жыр жазуға
шамам да жоқ,
шамам да жоқ, қарашы.
Өз ойымен өзi әуре боп алмақшы ма тыңайып,
Самдал шамның жарығында ақын отыр мұңайып.
Әлсiз ғана жылтырайды самдал шамның жарығы,
Сол жарықтай құлағында талықсиды жар үнi:
– Күллi Ресей мақтан қылған атағың бар,
даңқың бар,
Күншiл көздер көп қадалса қалмайды ғой
алтында ар.
Сан-сарсаңның ортасында маған деген сезiмiң,
Кешiр менi, деп ойлап ем, кешiр менi, салқындар.
Ғасырлардың алыс көшiн аралап,
Асылдарды, жасындарды саралап.
Жазылатын жырларыңды мақтан қылдым ғаламат,
Мақтан қылдым және де сол мақтанымнан үрiктiм.
Әлдебiр көз қарағанда күлiп тым,
Ескегiне ерiк берiп күдiктiң,
Сол күдiктен қызғанышым оянып,
Сенi, жаным, қайрап алуым үшiн де,
Шықпауым үшiн жадыңнан өңiң түгiлi түсiңде,
Сұлулығымды бұлдадым,
Түсiнбеппiн сезiмiңдi,
Кешiр жайсыз сезiгiмдi,
Кешiре гөр, гүл бағым.
Өңiрде қыс, көңiлде қыс,
Қар астында жайлана,
Дала жатыр,
Себезгi мұң себелеп терезеден жымияды
Ай ғана.
Ал ақынның санасында жатпаса да жыр тұнып,
Күдiктi ойлар қанат қағып жатқаны рас қым-қуыт.
– Әркiмнiң өз тағдыры бар, өз соқпағы, өз әнi,
Әнiн шырқап айта алмаған көңiл ерте тозады.
Көңiл ерте тозады да ажалға қол созады.
Ертең-ақ ол күл боп ұшар өшкен оттың тозаңы.
Мен осыны ерте ұғып ем, жаныма мұң жамалды,
Махаббаттың әнi едi ғой әлдилеген санамды.
Сол әнiммен сапар шегем тәңiрiме соңғы сәт,
Ең соңғы дем жарыма адал, арыма адал бол құшақ,
Амал бар ма Қыран жолын кесiп ұшса күшiген,
Сезiм гүлiн аяла сен күз түспестен үсiген.
Кешiр қайың,
Кешiре алсаң,
Жоқты сенiң айыбың.
Ертең менiң саған деген сезiмiмдi дәлелдеп,
Барса келмес арғы бетке ап өтедi қайығым.
Сенiң арың – менiң арым, махаббаттың атынан,
Ертең оны жекпе-жекте атысуға шақырам.
Көңiлде қыс, өңiрде қыс, қар астында күллi алап,
Бiрi күлiп, бiрi ендi көңiлiне гүл қадап,
Екi тұлға омбы қарда бiр-бiрiне тұр қарап.
Көп кешiкпей оқ атылды, құлап түстi гүл көңiл,
Қар ұяттан қызарды да, күңiрендi күллi өңiр,
Күңiрендi тау, су, орман, ұшып жатты қарғалар,
Күн көзiне шағылысты аппақ қарға тамған ар.
Қаншама ару қызғаныштан алды ақынын өлтiрiп,
Ғашық жүрек әрқашанда сезiм-сазға бол түрiк.
Бұл әрине мақтан емес, дастан емес толағай,
Сын есiмнiң орнын басса одағай,
Бөрiлердi талап жатса бөлтiрiк,
Қаншама ару қызғаныштан алды ақынын өлтiрiп.