Поэмалар ✍️

1
Зулаған кең далада кер киігі,
Шынында, сен шығарсың –
Жер биігі.
Шыжғырып дала төсін тастаған-ау
Елімнің ертедегі шер-күйігі.
Табиғат болғанымен сұсты мына,
Көресің көз қызығар істі мұнда.
Күн қанша қыздырса да
Жетер емес
Адамдар ықыласының ыстығына.
Бұл өлке әнді – баптар, күйді – мақтар,
Ертеңін бүгінгінің қимылы ақтар.
Орнында ертедегі үйшіктердің
Дәл қазір бой көтерген ғимараттар.
Атырау!
Атың қандай мұнайлы өлкем,
Батыста байтақ жатқан шырай-көркем.
Өзіңнің байлығыңмен –
Ай-күніңмен
Ұлтқа да, ұлысқа да ұнай бер сен.
Бір көркем келісім бар ажарыңда,
Бой түзеп бүгінгінің базарында.
Тылсым – кең көкірегіңнен күй ақтарып,
Тұрсың сен бар Әлемнің назарында.
Тарихты еске аларлық құрметтеп,
Төсінде бұл даланың сурет көп.
Адайлар ат ойнатқан ай тақырға,
Ат қойған қалай ғана «Гурьев» деп.
Жатқанда талас-тартыс аты дау боп,
Білегін бір сыбанып батыр әулет.
Арманын әлімсақтан айғақ етіп,
Ат қойды туған халқың «Атырау» деп.
Өлкеде болған талай от кешу көп,
Жағамда жасыл жапырақ көктесін деп,
Ақжайық осы арадан ағады екен,
Даланың көні кеуіп кетпесін деп.
Өндіріс от өзекті ірге теуіп,
Төбеден қызыққандай күн де төніп.
Азия, Еуропа –
Екі жақтан,
Қолтықтап Ақжайықты тұр көтеріп...
2
Атың қандай, Ақжайық,
Жақын жандай көрінген.
Бір перизат ғажайып
Кетпей қойды көңілден.
Жүк артқанда атанға,
Тапқан сенен бақытын.
Қалып қойған жапанда,
Сен шығарсың жақұтым.
Сарқылма сен, асылым,
Жан сырыңды жанға ашпай...
Құм ішінде жасырын,
Жатып қалған алмастай.
Бір ғажайып ертектен,
Нақыш тауып, нұр алған.
Қыз Жібектің мөлт еткен
Көз жасынан құралған.
Кең даланы көп кездім,
Құмарым бір қанбастан.
Төлегендей
Ақбоздың
Ауыздығын алмастан.
Өзенімсің өзгеше,
Нарқы бөлек бағаңның.
Қасиетіңді сезбесе,
Қасіреті ғой адамның...
Құдіретті есімге
Бас имейтін кемде-кем.
Жалдай берсем төсіңде
Жалығатын мен бе екен?!
Дәстүрімді, салтымды
Дәті барып аттар кім?!
Дастандағы даңқыңды
Дақ түсірмей сақтармын.
Өзенім сен киелі,
Тола берші сабаңда.
...Төбем көкке тиеді
Тұрсам сенің жағаңда!
3
Ылғи да саған алаңмын,
Шырқағым келіп жол әнін.
Оралып тағы барармын,
Орманды, таулы Оралым.
Мен де бір сенің балаңмын,
Емеспін күнде қонағың.
Қимай да қимай қарармын
Қияңа сенің, Оралым.
Ағады Жайық жай ғана,
Сұрамай пұрсат ешкімнен.
Пенде деп мені ойлама,
Пішіні бөлек Пушкиннен.
Жайықтың суы мол ағын,
Шолпысы сынды еркемнің.
Шолохов болып шоламын
Шалғайын жалпақ өлкемнің.
Үмітпен қарап әр таңға,
Әуенді талай қайырдым.
Жарқылдап жүріп ортаңда,
Жатқа айттым жырын Тайырдың.
Жерім көп әлі баспаған,
Жоталар, белдер, қырларым.
Құпияң болса, аш маған,
Жәнібек,
Орда,
Құм Нарын!
Демеспін: «тегі бұл қай жер»,
Жолдардың тосып торабын.
Орамалыңды бұлғай бер,
Оралсын десең, Оралым!
4
Ақжайық десем –
Ғажайып әсем бір елес,
Көзімнен кетпей,
Көңілден шықпай тұрғандай.
Азамат адам жауына қайғы тілемес,
Ашыла түсер әлде де терең сыр бардай.
Бәріне бірдей,
Бәріне күндей көріндің.
Тамшыңды сенің
Талғамай қалған жоқ ешкім.
Әуелден саған қасиеті дарып жерімнің,
Әуелден саған сүйсінбей қалған емеспін.
Ақжайық анам,
Әрдайым саған алаңмын.
Жолаушы деме,
Келіп бір кеткен асығып.
Ақынмын мен де,
Көркіне ғашық далаңның –
Қасиетін сезіп,
Қадірін білген бас иіп.
Өзенім менің,
Өзіңнен үлкен жоқ ешкім.
Өз балаң кетпес
Өзекке мейлі тепсең де.
Тандырсын есті
Тағдырдың мейлі желі ессін,
Қашанда мұңдас,
Қиянат қылмас еш пенде.
Еркіндеп аққан
Елімнің сен де еркесі.
Өзіне тартпас
Құдірет мені мұншалық.
Қабыл ал сәлем,
Ғажайып әлем өлкесі,
Ақжайық әуен –
Кеудемнен кетпес бір шабыт!