ҮБЗ [үстіңгі беттік-белсенді заттек] ПАВ [поверхностно-активное веще- ство] surfactant

ҮГІЛУ выветривание weathering, disintegration, erosion, degradation атмосфералық ~ атмосферное ~ atmospheric weathering биохимиялық ~ биохимическое ~ biochemical weathering

жыныстың ~-і / ~ пород rock decay, rock weathering

су астында ~ подводное ~ submarine weathering тор сызықты ~ сеточный ~ grid lead экрандалған ~ экранированный ~ shielded lead ҮГІНДІЛЕР (ЖОҢҚАЛАР) опилки:

ағаш ~-і / древесные ~ sawdust металл ~-ы / металлические ~ filings ҮДЕМЕ градация gradation

мұнай тығыздығының ~-сі / ~ плотностей нефти oil density gradation ҮДЕМЕЛІЛІГІ АЗ малоинтенсивный low-intensity, of low intensity ҮЗБЕ звено link, member, section

бекітпемен аяқталатын бұрғылау құбырының ~-сі / ~ бурильных труб, за- канчивающееся замком joint of drill pipe

ұңғыманы ұстап тұру бағанасының ~-сі / ~ обсадных труб joint of casing

ҮЗГІШ прерыватель breaker, cutout, interrupter

сыққыш-май сауытты ~ пресс-масленка pressure lubricator, lubricating screw

ҮЗДІКСІЗДІ/К (ТҰРАҚТЫЛЫҚ) (мөлшер) постоянная (величина)

constant

əмбебап газды ~ универсальная газовая ~ universal gas constant

газды ~ газовая ~ gas constant

даусыз ~ абсолютная ~ absolute constant диэлектрлік ~ диэлектрическая ~ dielectric constant еркін ~ произвольная ~ arbitrary constant

қыртыстың құрылымдық ~-гі / структурная ~ пласта textural constant

пайдалы қазбаларды байыту əдісінің ~-гі / гравитационная ~ gravitational [gravity] constant

прибордың ~-гі / ~ прибора instrument constant сандық ~ численная ~ numerical constant серпімділіктің ~-гі / ~ упругости elastic constant тартылыстың ~-гі / ~ притяжения attraction constant уақыттың ~-гі / ~ времени time constant

ҮЗІЛІС перерыв:

бұрғылау ерітіндісінің айналып тұруындағы ~ / ~ циркуляции бурового рас- твора drilling mud return break

бұрғылаудағы ~ / ~ в бурении interruption in drilling, drilling break жалаңаштаудағы ~ / ~ в обнажении disappearance of outcrop жоғарғы ~ верхний ~ upper brace

жұмыстағы ~ / ~ в работе outage, service interruption

қабаттаудағы ~ / ~ в напластовании stratigraphical break, lost strata қыртыстанудағы ~ / ~ в слоистости break in [truncation of] lamination мүжілушіліктегі ~ эрозионный ~ erosional gap, erosion interval өзектегі ~ / ~ в жиле vein split, vein break

стратиграфиялық ~ стратиграфический ~ stratigraphical break

тұтынушыларды жабдықтаудағы ~ / ~ снабженияпотребителей interruption of service, interruption of supply

шөгінділердегі ~ / ~ в отложениях interruption in deposition, break in sedimentation

ҮЗІП ТАСТАУ отсоединять detach, disconnect, uncouple, disengage, detach

құбырларды ~ / ~ трубы disconnect pipes

ҮЙ-ЖАЙ помещение:

қоймалық ~ складское ~ warehouse

сорғыларды сақтайтын ~ насосное ~ pump(ing) house

сусымалы материалдарды сақтауға арналған ~ / ~ для хранения сыпучих материалов sack room

ҮЙЛЕСПЕЙТІН несовместимый incompatible ҮЙЛЕСПЕУШІЛІК несовместимость incompatibility ҮЙЛЕСУ (ШАҚ КЕЛУ) подход:

жұмыс агенті қапталының ~-і / ~ фронта рабочего агента breakthrough

мұнайлы біліктің ұңғымаға ~-і / ~ нефтяного вала к скважине oil-bank breakthrough

суландыру конусының ұңғымаға ~-і / ~ конуса обводнения к скважине

coning into the well

ҮЙЛЕСІМДІЛІ/К (СЫЙЫСУШЫЛЫҚ) совместимость compatibility

сұйықтардың ~-гі / ~ жидкостей fluid compatibility

ҮЙІНДІ (КЕН ІШІНДЕГІ ПАЙДАСЫЗ ЖЫНЫС) отвал dump

жынысты ~ породный ~ waste dump, rock spoil heap

карьерлік ~ карьерный ~ spoil bank

сыртқы ~ внешний ~ external dump, external spoil heap ішкі ~ внутренний ~ internal dump, internal spoil heap ҮЙІНДІ (ҮЙМЕ) насыпь bank; fill; embankment биік үйінді ~ высокая ~ deep fill

жер ~-сі / земляная ~ earth fill, earth bank жол ~-сі / дорожная ~ road embankment қиыршық тасты ~ гравийная ~ gravel fill өртке қарсы ~ противопожарная ~ fire dike шайып əкелінген ~ намывная ~ hydraulic fill

ҮЛГІ І (НҰСҚА) образ/ец sample, specimen

ақауы бар ~ дефектный ~ defective specimen бағдарланған ~ ориентированный ~ oriented sample бақылау ~-сі / контрольный ~ check [pilot] sample

бұрау үшін сынауға арналған ~ / ~ для испытания на кручение torsion-test specimen, torsion-test piece

бұрғыланған жыныстың ~-сі / ~ выбуренной породы drill sample

бұрғылау ~-сі / буровой ~ drill sample

бұрғылау кезінде алынған кен жыныстарының ~-лері / ~ цы пород, взятые при бурении drill samples

бұрғылаудың сүзілген қалдық суына малынған ~ / ~ смоченного бурового шлама wet sample of cuttings

газды ~ газовый ~ gaseous sample

дəнекерленетін бақылаудағы ~ сварной контрольный ~ pilot joint

дөрекі ~ грубый ~ bulk sample

зерттеліп жатқан ~ исследуемый ~ test specimen, sample under investigation каротажды диаграммадан алынған ~ / ~ каротажной диаграммы log sample кəдуілгі ~ типичный ~ representative sample

кен жыныстарының ~-лері / ~ цы пород formation samples

кенді ұңғымадан алынған ~ / ~ с забоя скважины bottom-hole sample

кенді ұңғымадан алынған ~ / ~, взятый с забоя скважины bottom-hole sample

кесік күйінде сынауға арналған ~ / ~ для испытания на срез shear-test specimen

қазып алынған ~ / ~ с ископаемыми sample with fossils

қатты ~ твердый ~ solid sample

қашаудан алынған ~ / ~ с долота bit-sample

құрылымы бұзылған ~ / ~ с нарушенной структурой disturbed sample құрылымы бұзылмаған ~ / ~ с ненарушенной структурой undisturbed sample қысып сынауға арналған ~ / ~ для испытания на сжатие compression

specimen, compression test piece

мұнайдың болу белгілері бар ~ / ~ с признаками нефтеносности sample with oil shows

науадан алынған ~ / ~ из желоба ditch sample

өкілеттелген ~ представительный ~ керна representative core өнеркəсіптік ~ промышленный ~ industrial sample, production prototype радиоактивтілігі жоғары ~-лер / ~ с высокой радиоактивностью high radio-

active sample

сараптауға арналған ~ / ~ для анализа assay sample

созу үшін сынауға арналған ~ / ~ для испытания на растяжение tensile sample

соққыға төзімділігін сынауға арналған ~ / ~ для испытания на удар impact specimen

стандартты ~ стандартный ~ standard sample, type specimen

сұйық ~ жидкий ~ liquid sample

сұйықты сүзгенде қалатын қалдық су ~-сі / ~ шлама sludge sample сынаққа төзе алмаған ~ / ~, не выдержавший испытания failed test piece сынауға арналған ~ / ~ для испытаний test sample

табиғи ~ натуральный ~ natural sample

табиғи мөлшеріне сай ~ / ~ в натуральную величину full-size sample

таңбаланатын көкжиектен алынған ~ / ~ из маркирующего горизонта key horizon specimen

таңдалған ~ выбранный ~ picked sample

тəжірибелік сериялық ~ опытный серийный ~ serial [batch] test speci- men

темір арқанмен бұрғылау кезінде алынған ~ / ~, взятый при канатном бу- рении bailer sample

топырақ түбіндегі ~ / ~ донного грунта bottom sample

тіректі ~ опорный ~ key sample

ұңғымадан алынған ~ / ~ из скважины well sample

ылғалды ~ влажный ~ wet sample

ҮЛГІ ІІ модель model, pattern, simulator базистік ~ базисная ~ base model Бингхэм ~-сі / ~ Бингхэма Bingham model

болжамдайтын ~ прогнозирующая ~ predictive model

газды кен шоғырының ~-сі / ~ газовой залежи gas reservoir model ~

динамикалық ~ динамическая ~ dynamic model

дискреттік ~ дискретная ~ discrete model

жасалым ~-сі / ~ разработки development simulation model жетілдірілген ~ модифицированная ~ modified model кеніш ~-сі / ~ месторождения field model

қос қабатты ~ двухслойная ~ two-layer model

қос өлшемді ~ двухмерная ~ two-dimensional [plane] model қыртыс ~-сі / ~ пласта formation [reservoir] model математикалық ~ математическая ~ mathematical model

математикалық қамтамасыз ету ~-сі / ~ математического  обеспечения

software simulator

сандық ~ цифровая ~ digital model

стохастикалық ~ стохастическая ~ stochastic [probabilistic] model

сынауға арналған ~ / ~ для испытаний test(ing) model

ұқсас етілген ~ аналоговая ~ analog model

үш өлшемді ~ трехмерная ~ three-dimensional [space] model ықшамдалған ~ упрощенная ~ simplified pattern, simplified model ірі көлемді ~ крупномасштабная ~ large-scale model

электрлік ~ электрическая ~ electrical model ҮЛГІ ІІІ (ТҮР, БЕЙНЕ) тип type, grade; mode аулағыштың ~-сі / ~ ловушки trap type бұранданың ~-сі / ~ резьбы thread type

бұрғылау ерітіндісінің ~-сі / ~ бурового раствора drilling mud type

бұрғылау қашауын қаруландыру ~-сі / ~ вооружения бурового долота

drilling bit cutting structure type

бұрғылау қашауының ~-сі / ~ бурового долота drilling bit type

верстатка ~-сі / верстачные ~ bench vice генетикалық ~ генетический ~ genetic type диапирлі ~ диапировый ~ piercement type жетектің ~-сі / ~ привода type of drive кеменің ~-сі / ~ судна class of a ship

кен шоғырының ~-сі / ~ залежи accumulation type коллектордың ~-сі / ~ коллектора reservoir type құбырлық (иілу үшін) ~ трубные ~ (для гибки) pipe vice

қыртыстық қуаттың (қыртыс режимі) ~-сі / ~ пластовой энергии (режима пласта) type of drive

мұнайдың ~-сі / ~ нефти oil base

өзара əрекеттесу ~-сі / ~ взаимодействия interaction mode

сулардың ~-сі / ~ вод water type

тербелістің ~-сі / ~ колебаний mode of oscillations

толқындардың ~-сі / ~ волны wave mode

цементті ерітіндінің ~-сі / ~ цементного раствора type of slurry цементтің ~-сі / ~ цемента cement type, cement grade ҮЛГІЛЕУ моделирование 1. modeling 2. simulation

қыртыс-коллекторларды ~ / ~ пластов-коллекторов reservoir simulation

математикалық ~ математическое ~ mathematic modeling

сандық ~ цифровое ~ digital simulation ұқсас етіп ~ аналоговое ~ analog simulation ҮЛДІР пленка film

адсорбциялы ~ адсорбционная ~ adsorbed film қорғаныш ~ защитная ~ protective layer мұнайлы ~ нефтяная ~ oil film

сұйық ~ жидкостная ~ fluid film

тотықты ~ оксидная ~ oxide film

үстіңгі беттік ~ поверхностная ~ surface film флуоресцентті ~ флуоресцирующая ~ iridescent film шектеспелі ~ граничная ~ interfacial film

ҮЛЕС доля fraction

алынған мұнайдың ~-і / ~ извлеченной нефти fraction of oil recovered

құрауыштың ~-і / ~ компонента fraction of component

молярлы ~ молярная ~ mole fraction

мұнайдың ~-і / ~ нефти fractional oil content

осы сəт уақытындағы ұңғыма өніміндегі мұнайдың көлемді ~ объемная ~

нефти в продукции скважины в данный момент времени oil holdup

ҮЛЕС (БӨЛІМ) квота эк. quota

импорттық ~ импортная ~ import quota

нарықтық ~ рыночная ~ marketing quota салықтық ~ налоговая ~ tax quota тарифтік ~ тарифная ~ tariff quota экспорттық ~ экспортная ~ export quota

ҮНЕМДЕУ (ҮНЕМ, ҮНЕМДІЛІК) экономи/я saving, economy

материалды ~ / ~ материала saving in material

отынды ~ / ~ топлива fuel economy, fuel saving

өндірістік бағасын ~ / ~ в стоимости производства saving in cost

уақытты ~ / ~ времени saving of time

ҮҢГІМЕ ЖОЛ туннель gallery, tunnel

ҮРЛЕМЕЛІ надувной (пакер туралы – о пакере) inflatable

ҮРЛЕП ТАЗАРТУ продувка blasting, blowing

ауамен ~ / ~ воздухом aeration

жұмыс істеп болған газдармен ~ / ~ отработанных газов scavenging

сығылған ауамен ~ / ~ сжатым воздухом air blasting

ұңғыма оқпанын (бұрғылау кезінде) ауамен ~ / ~ ствола скважины возду- хом (при бурении) hole blowing

ұңғыманы (құрылыс аяқталғаннан кейін) ~ / ~ скважины (после окончания строительства) blowing of well clean

ҮРЛЕУ (ІСІНДІРУ) надувать inflate, blow up, fill with air

ҮРЛЕУ І вдувание blow(-in), injection

əкті ~ / ~ извести lime injection буды ~ / ~ пара steam injection оттекті ~ / ~ кислорода oxygen blow

ҮРЛЕУ ІІ выдувание deflation; blowing-out топырақты ~ / ~ почвы soil blowing, land retirement ҮРЛЕУ ІІІ обдувка blow

ҮРЛЕУ IV продувать blast, blow ҮРЛЕУ V раздувание inflation құбырды ~ / ~ трубы pipe ballooning пакерді ~ / ~ пакера packer inflation ҮСТЕЛ стол desk, table

анкерлі ~ анкерный ~ deadman

роторлы ~ роторный ~ rotor table столб column

цементті ерітіндінің (бағанадан тыс кеңістікте) ~-і / ~ цементного раство- ра (в заколонном пространстве) cement column

ҮСТЕМЕ І вставка insert, insertion (piece) айналып тұратын ~ вращающаяся ~ rotating insert алынып-салынатын ~ съемная ~ removable insert

амортизацияланатын ~ амортизирующая ~ bumper stab

асбестті ~ асбестовая ~ asbestos insert балқығыш ~ плавкая ~ предохранителя fuse link біріктіргіш ~ соединительная ~ connecting piece

қадалық істік қашауына ~ / ~ в штыревые долота compacts

қашаудағы немесе тістің қаптамасындағы берік қорытпадан жасалған ~ / ~

из твердого сплава в долоте или коронке bit insert

қорғаныш ~ защитная ~ protecting compact, protecting insert

сақиналы ~ кольцевая ~ ring insert(ion) шүмекті ~ сопловая ~ nozzle lining ҮСТЕМЕ ІІ надбавка:

жоғары сапа үшін ~ / ~ за повышенное качество quality bonus

тропикалық орындау үшін ~ / ~ за тропическое исполнение surcharge for tropical version

экспорттық орындау үшін ~ / ~ за экспортное исполнение surcharge for export quality

ҮСТІ (БЕТ) поверхность surface, area, plane

айқара ашылу ~ развернутая ~ developed circumference

айналу ~ / ~ вращения surface of revolution [rotation]

артезиан құдығының ~ артезианская ~ artesian-pressure surface байланыстырғыштың ~ / ~ контакта contact surface бөліктеудің ~ / ~ разделки bevel face

бөліктің ~ / ~ раздела boundary, interface, division surface

бүйір жақ ~ торцевая ~ end face

біріктіріп-ажыратату тетігінің ~ / ~ разъема joint face

газды мұнай бөлігінің ~ / ~ газонефтяного раздела gas-oil interface [surface] газды су бөлігінің ~ / ~ газоводяного раздела gas-water interface [surface] жалаңашталған ~ обнаженная ~ exposed surface

жоғарғы ~ верхняя ~ upper face

жұмыс істеу ~ рабочая ~ working surface,

калибрлеуші (қашаудың) ~ калибрующая ~ (долота) gage surface кенді ұңғыма аймағының ~ / ~ призабойной зоны face of well(bore) кенді ұңғыманың ~ / ~ забоя скважины bottom-hole face

кесілу ~ режущая ~ cutting face

кеуектік кеңістіктің ~ / ~ порового пространства pore space surface

коллектордың ~ / ~ коллектора reservoir surface көтеріп тұратын ~ несущая ~ bearing area қыздырудың ~ / ~ нагрева heating surface

меншіктену ~ удельная ~ area per unit volume, specific surface, specific area

мұздатудың ~ / ~ охлаждения cooling surface

мұнай-су байланыстырғышының ~ / ~ контакта нефть-вода oil-water interface

оқшауланған ~ изолированная ~ isolated surface оқшауландырылмаған ~ неизолированная ~ uninsulated surface пьезометриялық ~ пьезометрическая ~ piezometric surface сазды ерітіндінің ~ / ~ глинистого раствора mud surface сынықтың ~ / ~ излома area of fracture

сырғанаудың ~ / ~ скольжения sliding surface

сыртқы ~ наружная ~ face, outside [external] surface

тозудың ~ / ~ износа wearing surface

топырақ үйіп қорғанудың ~ обвалованная ~ embankment

тігістің ~ / ~ шва weld face

тігістің сыртқы ~ наружная ~ шва face of weld тіреуіштің ~ опорная ~ area of bearing, bearing face, seat үйкелудің ~ / ~ трения friction surface

цементтелудің ~ цементированная ~ cemented area шағылдырудың ~ отражательная ~ deflecting wall шекаралас ~ граничная ~ boundary surface шығатын жақ ~ выходная ~ outflow face

ішкі ~ внутренняя ~ inside [internal] surface

ҮСТІҢГІ (ЖОҒАРҒЫ, СЫРТҚЫ) поверхностный exposed, surface

ҮСТІҢГІ ҚАБАТ (ЖОҒАРҒЫ БЕТ) покров:

көшпе мұздың ~ ледниковый ~ ice cap, ice sheet

өнімді жамылғының ~-ы / ~ продуктивной свиты caprock

ҮСТІРТ (ЖОН) плато геол. tableland; plateau

ҮШ АЙЫР (ҮШ ТАРМАҚ) тройник T-joint, tee(-joint), three-way piece

аудармалы ~ переводной ~ reducing tee

бұрқақты ~ фонтанный ~ flow tee

құбыр бүркеншігінің ~-ы / ~ трубной головки tubing head tee муфталық аяқтары бар ~ / ~ с муфтовыми концами female tee ниппелді аяқтары бар ~ / ~ с ниппельными концами male fee өтпелі ~ переходный ~ reduced tee

сығып толтыратын ~ нагнетательный ~ delivery tee

түрлі диаметрдегі құбырларға сай бұрандасы бар ~ / ~ с резьбой под трубы разных диаметров reducing T-joint

ҮШ АЙЫР-ТЫҒЫЗДАМА тройник-сальник stuffing box tee