Шығармалар ✍️

Мәңгі жарық күн сыйлаған маған,
Бір адам бар, ол өзіңсің – Ана.
Мейірімге бір өзіңнен қанам,
Жылуды да жүрегіңнен алам...
Ардақты ана, Аяулы мама...

Бұл ән «хит» болып жатқан кезде мен 1-курс студенті едім. Туған жерден, үйден жыраққа кетіп, жат қалаға кеп, жалғызсырап жүргенде осы әнді тыңдап, жылап-жылап алушы ем, несін жасырайын?! Жалғыз менің басымнан өтпеген шығар. Ата-анасының жылы құшағынан, туған бауырларының ыстық ықыласынан алыстап келген жас студенттердің бәрінде бірдей болған сезім ғой. Сағыныш... әсіресе анаға деген сағыныш ерекше болады.

Осы шығарманы жазу кезінде қатты толғаныс үстінде отыруымның өзі Ананың құдіреттілігі деп білемін. Өйткені он сегіз мың ғаламда «Ана» сөзіне теңеу табылмасы хақ.

Ана – отбасы ұйытқысы, берекесі, тірегі, жүрегі. Ананың балаға деген мейірімі шексіз. Күннің нұрындай төгіліп тұратын сол мейірімді, жылулықты, шапағатты бәріміз іздейміз, аңсаймыз... Бірақ таба алмаймыз! Себебі, бұл жалғанда дәл анамыз секілді ешбір адам бізге қамқорлық көрсете алмайды-ау. Оны мен түсіндірмесем де, Анадан туған әрбірі білетін шығар.

Осы орайда «суық күнде тоңбады ма деп, әлде жолы болмады ма деп, жалғызсырап қалмады ма деп, мені ойлап қам жеп жүрген» анам туралы жазуды жөн көріп отырмын....

Анам менің және сіңілімнің тәрбиесіне, қыз ибасы, қыз әдебі дегенге жеңіл-желпі қарамайтын. Сондықтан, «Салақтан олақ жаман», «Қыз – еркем, кестесімен көркем», «Қызға қырық үйден тыю», «Қыздың жолы жіңішке» деген мақал-мәтелдерін үнемі есіме сала отырып, қыз бала тойда, көпшілік жиналған орындарда көзге түсіп, сыналып отыратындығын ескертіп отыратын. Сонымен қоса, ер жігіт жақсы болса – әкесінің, қыз бала жақсы болса – анасының қадірі мен беделі асатындығын айтатын. Және де анам сіңілім екеумізге түйме қадап, жыртықты жамай білуге, дәмді тамақ пісіруге, үйді таза ұстап, мектепте үлгілі қыздар болуға тәрбиелеп, қыз балаға осы істердің барлығы да болашақта қажет екенін айтудан шаршаған емес. Қазір енді есейдік, бойжеттік. Алайда, анамның айтқан ақылы мен үйреткен істері әрдайым жанымда жүреді.

Әттең, ақын емеспін... әйтпесе ең ізгі жырларымның бәрін Анама арнаушы ем. Дегенмен, қазірдің өзінде қолымнан келері - Анаға деген асыл сезімімді қалам арқылы қағаз бетіне түсіру ғана. Соның өзінде дұрыс жеткізе алмадым ба деп қорқамын... Сағат түнгі төрт болды. Мына шимайды аяқтайын, Қалқаман ақынның өлең жолдарымен. Бірақ, уәде беремін, болашақта үлкен жазушы болғанда бұдан да көлемдірек шығарманы бір өзіңе арнаймын, Анашым!

Білмеймін, бұл қаладан бақ табам ба?
Жабығып жүргендеймін жат ғаламда.
Тарылған көшелері тас қаладан,
Тарыдай бір мейірім таппағанда,
Сені сағынып кетем, Анашым!

Риза Шайқақ