Өлеңдер ✍️

Қиыр шығыстағы Қызылтулы майданның айбынды жауынгерлері мен командирлеріне арналған

І
Бұл күнге Жамбыл жеткенше,
Өлеңнен көсер төккенше
Сөз бұлағын толғаған.
Сұр жебесін қолға алған,
Көрген талай батырды;
Айсыз аспан астында,
Таулы зеңгір асқарда
Әрге жортып — өктеген,
Жау бүйрек қып ет жеген,
Тігіп тулы шатырды,
Өсіп-өнген әріден,
Сол батырдың бәрінен
Айбатты, ақыл айлалы,
Өткірірек найзалы;
Жұлдызы жанған маңдайда,
Артық туған майданда
Жағасы қызыл ер көрдім.
Болатпен белі қыналған,
Қолына қызыл ту алған,
Жауды шолып, жан-жаққа
Қырандайын қаранған,
Алуан қызыл батырды
Сталиндік заманда
Әлпештеген ел көрдім.
Қой үстінде бозторғай
Жұмыртқалап, ұялай,
Байлығы шалқып елімнің,
Балығы тулап көлімнің,
Қартайған осы жасымда
Жоны пүліс, кен күміс,
Құшағына толып ырыс
Тұрған шалқып жер көрдім.
Сол шалқыған жерімде
Мен де елеңді меңгердім.
Жадырай өскен халқыма
Жырыммен жент-жем бердім.
Күн астында күй төгіп,
Ай астында жыр төгіп,
Алтын шанақ, күміс ішек
Домбыраны өңгердім;
Шекарада жерімнің,
Астында алтын туының
Шыңында зеңгір тауының
Желігін басқан жауының,
Күзеттегі ұлдардың,
Жағасы қызыл ерлердің
Жорығын жырлап беруді
Жүрегім сүйіп жөн көрдім.
ІІ
Қанды ауызды қасқырдай
Қаны тасып асқындай
Қисық тісті, қысық көз
Сұмырай жапон болып кез,
Өткен жылы құтырып
Шапқан Хасан көліне;
Шекараға оқ атқан,
Көлді оқпен оятқан, —
От шашып қызыл еріме,
Алдырмай көп мазасын,
Берген жаудың жазасын,
Күзетші ерлер елімде,
Шықты біздің танкілер
Жапыра майдан төріне,
Шықты қызыл атты әскер
Тұлпарларын тебіне;
Шықты самғап сұңқардай
Бомбовоздар көгіне,
Қабандары жапонның
Қаһарлы ерден қан жалап,
Жапырылды жеңіле.
Сталиннің ұрпағы,
Ұлы Отанның сұңқары
Жауды жеңіп жапыра,
Қызыл туды құлпыртып,
Тікті апарып ерлерім
Заозерный беліне.
Жеңбей қоймас біздің ер
Тиіскен жауды еліре,
Болсадағы жау — дажал
Халық күші — жауға ажал!
Біздің ер жеңбей қоймайды,
Жауға оқтай ойнайды,
Кегі болса кегінде,
Жері болса жерінде;
Ерлік үшін ант берген
Сталиндік еліне.
III
Тұнық, мөлдір көліміз,
Тыныштық, бақыт еліміз,
Тыныштықты сүйеміз,
Тыныштықты бұзып жау тисе,
Жауға біз де тиеміз.
Тиіп қана қоймаймыз,
Сазайын оның береміз,
Сазайын беріп қоймаймыз,
Талқан қылып жеңеміз.
Жендеттері жапонның
Іші оттай жанған соң,
Өз күшінен түңіліп,
Қан майданда жеңіліп,
Сұңқарынан советтің,
Хасан көлдің маңында
Сыбағасын алғасын,
Қайратына халқымның
Майырылып жатты жау,
Бір жыл бұғып дем алып
Және қайта қозғалып,
Тыныш жатқан Монғолдың
Халқына қаба тіс салып;
Монғолға келіп моладан
Сүйегін ұрлап Шыңғыстың,
Құрап қалған сүйекпен
Жүзін жанып қылыштың,
Өтірік аруақ көрқап боп
Керді қазған зымыстан —
Оқ жаудырып, от шашып,
Танкісі отқа тұтасып,
Құтырып шапты тұс-тұстан:
Бәле іздеген бәлеқор,
Қарғылы сұм төбеттер
Жапоннан шығып Монғолға
Көшті бейне ұшпа бұлт!
Ұшпа бұлтқа Монғолдан
Жаңбырдайын ол жауса,
Монғол халқы ашумен
Зеңбіректей толғанса,
Халықтың ері қарленіп,
Қырандайын қомданса,
Күшті монғол елінен
Оқ жаңбырдың желімен
Ұшпа бұлт қашар қысталып!'
Айтқан сөзді құрыштай
Ұстауды біз білеміз!
Достарға көмек береміз;
Қадірлейміз монғолды,
Біздің қызыл сұңқарлар
Жапырып жатыр жауларды.
Монғол жақ шекараға
Аттатпаймыз аңдарды;
Былтыр Хасан көлінде
Ажал болып тиіп ед
Жауларға біздің қызыл ер,
Ажал түртіп келді жау
Шегіне биыл—Халқын-Гол.
Сұмырай шошқа немені
Монғол халқы жеңеді.
Жеңетін бір тірегі;
Жеңе тұғын үлгіні
Бізден көріп біледі;
Өйткені — біздей— Монғолдың
Тыныш тұру тілегі.
Өйткені Совет Отаны —
Тыныштық, бақыт жүрегі.
Сол жүректен дем алып,
Монғол халқы майданда
Тыныштық бұзған жаулардың
Сыбағасын береді;
Соғысқа қарсы соғысып,
Жауларды қанға тоғытып,
Армиясы Советтің
Жазасын беред жендеттің,
Жапоннан шыққан жалаңдап
Қазады көрін төбеттің!
Тыныштық сүйген халық үшін,
Еркіндік, бақыт даңқы үшін,
Жапырып жауды — ер беретін
Жеңімпаз ерлік салт үшін.
Жау тисе егер көгінен,
Яки судан, жерінен
Талқандап жауды жеңеді ер
Отанға берген анты үшін.