Көпшілік ортада қысылып, томаға-тұйық жүретін жандар болады. Олар көбіне ішіндегі уайым-қайғысын өзгелермен бөлісе бермейді. Негізінен көпшілік ортада қысылу, ыңғайсыз сезіну көбіне сенімділік пен тәуелділік деген қасиеттердің әлсіздігінен шығады.
Бүгінгі кеңестер бесінші пән ретінде әдебиет пәнін таңдаған түлектерге арналады. Әдебиетке дайындалу – біреулер үшін ләззат, ал екіншілерге – азап, басқалары жалқаулықты жеңе алмай әбігерге түседі. Себебі, бұл пән өзін сүйіп оқығанға ғана қолжетімді. Егер, әдебиетті жақсы көрмесеңіз, жоғары балл аламын деуіңіз бекершілік. Мейлі, ҰБТ-ны ойдағыдай тапсырдыңыз делік, онан кейінгі оқу-білімнің барлығы да шығармашылықпен, көркем туындылармен байланысты болғандықтан, үлкен жетістіктерге жетуіңіз екі талай. Келісесіз бе? Ендеше, сізді бұл пәнді жан қалауыңызбен таңдады деп ойлаймыз. Ары қарай "Әдебиетке қалай дайындаламын?, "Дайындықты неден бастаған дұрыс?", "Жоғары балла жинау мүмкін бе?" деген сауалдарыңызға жауап.....
Орыс тілі пәніне арналған дайындық қиындық тудырады деп айтуға келмейді. Өйткені "үлгерімі жақсы оқушылар болмаса, ұпайын бәрібірде алып тастайды" деп дайындалмайтын балалар бар. Кей оқушы оны қазақ тілі пәнімен салыстыра отырып та шешіп жатады. Жарқын болашақтың білімге негізделетіндігін ескере отырып, білімді болуға білек сыбана кірісетін кез келген сияқты.
Олай болса, "орыс тілі пәніне қалай дайындаламыз?", "бұл пәнге көп уақыт жұмсаған дұрыс па?" сынды сұрақтарға жауап іздеп көрейік.
1. Орыс тілі пәнінен жоғары балл алғыңыз келсе, ең бірінші есте сақтау қабілетіңіз бен байқағыштығыңызды іске қосыңыз. Өйткені ондағы әрбір ережені сақадай сай етіп жаттап алуыңыз керек. Мұнымен қатар, дайындық тестілердің.....
Торғай бойы, Тосын жері Бұйра құмның бөктері. Жаз самалы жан тербетті Қандай әсем көктемі. Биік шыңның бауырында Бұйра толқын бал бұлақ. Бүгін мені қарсы....
Бұл пәнді оңай немесе қиын деп айтуға болмайтын шығар. Өйткені оны сүйіп оқитын немесе әр оқиғаны түсінуге қиналатын оқушылар да бар. Кейбірі "ол даталар мен оқиғаларды болашақта пайдаланбаймыз, оны жаттаудың да ешқандай қажеті жоқ. Бәрібір де ұмытып қаламыз" дейді. Бұлай қарсыласудың қажеті жоқ шығар. Себебі, уақытты босқа жоғалтамыз. Ал оны оқуға міндеттіміз. Өйткені, өткен тарихын білмеген адам болашаққа сенімді қадам баса алмайды. Өзге пәндердегідей Қазақстан тарихы балының жоғары болуы тек дайындығымызға байланысты. Оған уақытты дұрыстап бөлейік. Ал бұл пәнге қалай дайындалған дұрыс? Назарларыңызға осыған байланысты бірнеше кеңес ұсынамыз:
1. Жауаптарды түсінбей жаттауға болмайды. Тест кезінде дәл сол сұрақтың ішіндегі сөздерді.......
Математика – көптеген түлекке қиындық туғызатын пән. Бұл пәннің тапсырмаларын жаттап алудың қажеті жоқ, оларды шешу керек. Ал шешу үшін білімді болу талап етіледі.
Сонымен, математикаға қалай дайындалуға болады? Алтындай уақытты үнемдеу үшін ҰБТ тестеріне қалай дұрыс жауап береміз? Осы туралы бірнеше кеңестер:
1. Математикадан жақсы балл алғыңыз келсе, ең алдымен, бойыңызға сабырлық пен жігерлік, табандылық деген қасиеттерді ұялатыңыз. Бастаған істі тастауға болмайды. Бір есепті бастап, ортасына келгенде.......
ҰБТ – үш әріптен құралған бұл сөз есін біле бастаған мектеп оқушысының өзін қорқытады. Ал бітіруші түлек үшін қандай әсерлі сөз екенін өзіңіз ойлай беріңіз. Өз бойындағы үрейі бір бөлек, туған-туыс, ата-ана, мұғалім – бәрі де әлгі үш әріпті сөзді төбеден төндіре берсе оқушының жағдайы онан сайын нашарлай бермек. Бірақ, біз сізге тағы да анық әрі сенімді түрде "ҰБТ алынбайтын асу емес!" дегенді айтқымыз келеді. Жыл сайын бірнеше түлектің 125 баллды қанжығасына.......
Қыс ортасынан былай Шоқан орыс тіліндегі әдебиет кітаптарын құныға оқитын болып алды. Бірақ ондай кітаптар Шоқан қолына көп түсе бермейді. Әсіресе корпус кітапханасында.....
Сәбит Мұқанов — атақты жазушы. Ол Орынбордағы рабфакты 1926 жылы бітіреді. Сәбит 1935 жылы Мәскеудегі Қызыл профессура институтының әдебиет бөлімін бітіргеннен кейін «Қазақ әдебиеті» газетінің.....
