Шәкәрім Құдайбердіұлы

Шәкәрім ҚұдайбердіұлыШәкәрім Құдайбердіұлы (18581858-19311931) – ақынАқын, жазушыЖазушы, философФилософия, тарихшыТарих, композиторКомпозитор. Абаймен замандас әрі інісі, әрі ол негізін салған реалистік әдебиет дәстүрлерін алға апарушы ізбасары. Өзі өмір сүрген ортаның қоғамдық-саяси және әлеуметтік...
Геометрия
Толық

Тозбасты ұста соқпайды, Өлместі Құдай жаратпайды

«Тозбасты ұста соқпайды,
Өлместі Құдай жаратпайды»


Өмірдің өтпелі екенін ұқтыратын осындай қанатты сөздерді атабабаларымыз ежелден-ақ білетін болған. Сөзбен қайғылыны тоқтатып, басу айтқан, жұбатқан. Ал біздің халық қашаннан да сөзге тоқтаған. Сондықтан да бір жағдай болғанда, қимас заттыңды жоғалтып, сындырып алғанда қатты ренжімеу керек. Зат болған соң ол сынады, тозады. Ал қайғы келгенде де қарсы тұра білу керек. Абайдың сөзі бар емес пе: «Қайғы келсе, қарсы тұр, құлай берме, қызық келсе, қызықпа, оңғаққа ерме» деген.

Мағынасы бар мақал-мәтелдер
Толық

Құдайбергенді әпкесі Жібектің жоқтауы (Қазақ ауыз әдебиеті)

Қайғылы көңілім жаралы-ай.
Басылмайды-ау жүрегім,
Қайғының қиын қамалы-ай,
Зарлағаныммен табылмас,
Боздағымның заманы-ай.
...................................
Өлмей қалмас жанды адам,
Бауыры суық қара жер,
Жан біткенді жалмаған.
...................................
...................................
Опасы жоқ сұм дүние-ай,
Әркімді өстіп алдаған.
Сөйле тілім бөгелмей,
Жақсының сөзі келеме-ей.
Жанқұлағың қояр ма....
Өлеңдер
Толық

Құдайбергенге айттырған дауыс (Қазақ ауыз әдебиеті)

Енді осы жерден бастайын,
Жәкемнің ақыл үлгісін.
Шығарайын сөзбенен
Көңілімнің кірлісін.
Үлкен аға, кіші іні,
Түсуші еді күнде ісің.
Қоғамының қормалы,
Алыстан болжап білгішім.
Кемімеген кетсе де,
Дұшпанын көрсе, күлгішім.
Ақылменен түзеген
Ағайынның ілгішін.
Қарамапты-ау сол күні
Күнде салған дүрбісін.....
Өлеңдер
Толық

Тәуелсіздік күні Бостандық таңы атты Ш. Құдайбердиев (3 сынып, IV тоқсан)

Пән: Әдебиеттік оқу
Бөлім: Демалыс мәдениеті. Мерекелер
Сабақ тақырыбы: Тәуелсіздік күні Бостандық таңы атты Ш Құдайбердиев
Оқу мақсаттары: 3.1.4.1 сөйлеу барысында мақал-мәтелдерді/ нақыл сөздерді, вербалды емес тілдік құралдарды қолдану;
3.2.2.1 шығарма мазмұны бойынша қолдануға (практикалық), бағалауға және шығармашылыққа негізделген сұрақтар қою және жауап беру ;
3.3.2.1 ертегілер (үлгі бойынша, кейіпкер қосу, соңын өзгерту ... тәсілдер арқылы)/ өлең шумақтары/ әңгіме (оқығаны, көргені бойынша)/ кейіпкерге хат жазу.
Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: өлеңді түсініп оқиды, өлеңнің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді;
Көптеген оқушылар: өлеңді мәнерлеп оқи алады, сөйлеу барысында мақал-мәтелдерді қолданады;
Кейбір оқушылар:өлең мазмұны бойынша шығармашылық сұрақтар қояды, жауап береді......
ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы «Адамдық-борышың» (3 сынып, I тоқсан)

Пән: Әдебиеттік оқу
Бөлім: Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен
Сабақ тақырыбы: Шәкәрім Құдайбердіұлы «Адамдық-борышың»
Оқу мақсаты: 3.2.1.1 мәтінді дауыстап түсініп, рөлге бөліп, мәнерлеп, теріп оқу 3.1.5.1 өз ойы мен сезімін көркем-бейнелі сөздерді қолдана отырып жеткізу
3.2.3.1 шығарманың тақырыбын анықтау және негізгі ойды білдіріп тұрған мәтін бөлігін, сөйлемді анықтау
Сабақ мақсаты: Барлық оқушылар: Өлеңді іштей саналы түрде түсініп оқиды;
Көптеген оқушылар: өз ойы мен сезімін көркем бейнелі сөздермен жеткізе алады, шығарманың тақырыбы мен негізгі ойын анықтай алады;
Кейбір оқушылар: өз ойын дәлелдер келтіріп айтады, өлеңді мәнерлеп оқиды ......
ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар
Толық

Шәкәрім Құдайбердіұлы «Жастарға» өлеңі 8-сабақ (8 сынып, II тоқсан )

Пән: Қазақ әдебиеті
Бөлім атауы: Көркем әдебиет және эпикалық сарын
Сабақтың тақырыбы: Шәкәрім Құдайбердіұлы «Жастарға» өлеңі 8-сабақ
Оқу мақсаты: Т/Ж4. Көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану.
Сабақ мақсаты:
Оқушылар:
Көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолданады.....
ҰМЖ, ОМЖ, ҚМЖ - Ұзақ, орта, қысқа мерзімді жоспар
Толық