Көк белдерге шық тұнғанда,
Шықтым бір күн далаға.
Күнмен бірге шықтың алдан,
Шықтың алдан, жан-аға.

Қыр астынан шуақ шашып,
Келе жатты күн шығып.
Омырауға.....

Қыздарды көрсем, бір түрлі
Өзімнен-өзім мұңданам.
Тиям да бейқам күлкімді,
Өзімнен-өзім сыр бағам.

Қымбат-ау,қыздың ар-мұңы,
Қиын-ау, қиын, тым қиын.
He болар екен....

Өмірге басып қадамым,
Алыстап, елім, барамын.
Қонақ боп келген қыз едім,
Қиылған қасым-қаламым.
Қош аман енді, Ата-Анам,
Жолыңды тілеп бата алам.
Қыз тілекші қайғырсаң
Қалайша мен де жата алам.
Қош аман жүрші....

Жанкелдіқызы Ұлбике (1825–1849 жж.) – қазақтың әйгілі ақын қызы, майталман айтыскер, жезтаңдай әнші, дәулескер домбырашы. Тал бойына алуан түрлі өнер дарыған ару.

Туып-өскен жері – Қызылорда облысы Тереңөзек ауданына....

Бір сұлу қыз көшеде кетіп бара жатып, аяғы сүрініп құлап қалыпты. Сол маңда тұрған 3-4 жігіт мұны көріп қарқылдап күліп жіберіпті.
Үстін сүртіп орнынан тұрған қыз жігіттерге қарап.....

Өмір болған соң үй болып, отбасын құрудың түрлі формалары көрініс тауып жатады. Адам өмірінде екеу болып, шаңырақ көтеруді маңызды іс деп білеміз. Бірақ отау құрғандардың жүз пайызы да махаббаттың әлегіне түспей-ақ үйлене салады. Некенің қиылуы үшін махаббат қана керек емес деп біледі. Бүгінгі қоғамда үйленудің қандай жолдары бар? Қандай себептер некеге апарады?

Сезіммен үйлену

Бұл – ең маңыздысы. Әсілінде, адам біткеннің бәрі көңілдерінің жарасып, сезімдерінің байланғанынан үйленсе керек-ті. Бірақ сезіммен бас қосып жатқан адамдар көп те, аз да емес. Сезіммен үйленудің үлесі көп. Сезіммен бас....

Қазіргі заманда қыздың жасауына үлкен мән беріледі. Заман өзгергенімен де салт-дәстүріміз сол күйінде сақталып келеді. Қазіргі күні салт-дәстүрге көп мән беріліп келеді. Егемендік алғалы өз салт-дәстүрімізді қайтадан ұстанып келеміз. Ұзатылар қыздың ең басты көрсеткіші ол — жасауы. Сондықтан есі бар қыз әрқашанда өз жасауын өзі жинақтауы керек.

Себебі, жасау 1- ден қыздың көрсеткіші, 2- ден көп шығынды талап ететін басты мәселе. Қазақта айтады: «6 жастан жинасаң артылады, 7 жастан жинасаң жетеді» деп, сондықтан мен үйленгенше қайда....

Қыз бала, бір жасыңда талпынарсың,
Шыққан соң екі жасқа, қаз тұрарсың.
Екі жастан үш жасқа шыққаннан соң,
Жүгіріп үйден-үйге шарқ ұрарсың.
Қыз болып төрт жасыңда тұлымшақты,
Байларсың тұлымыңа қызыл шоқты.
Төрт жастан бес....

Той дегенде көпшілігіміздің құлағымыз елең ете қалады. Тойшыл халықпыз, бір күндік тойымыз кем дегенде бір аптаға созылып кететін кездер де бар. Ақзеренің блогындағы тойға қатысты жазбаны оқып, өзімнің той жайлы білетіндерімді осында жазсам деп едім.

Маслихат (кеңес), басқаларды білмедім, біздің әулетте үлкен жиын боларда міндетті түрде жақын ағайын-туыстарды шақырып....

Бір жігіт пен қыз қыдырып жүрсе керек. Бір кезде қыз:
- Мен тоңып қалдым, -депті. Жігіт костюмін шешіп береді.
Біраздан соң қыз:
- Тағы да тоңып барамын,-дейді. Жігіт дереу көйлегін шешіп береді. Тағы біраздан соң қыз:
- Білесің бе, бала кезімде өстіп тоңып қалсам....