Байтұрсынұлы әліпбиі қазақ тілінің табиғатына бейімделген араб жазуы негізінде жасалды. Ол Қазақ білімпаздарының тұңғыш съезінде (Орынбор, 1924), құрылтайында (Баку, 1926) араб жазуындағы әліпбидің қажеттілігін, құндылығын жан-жақты тұжырыммен дәлелдеген ғылыми баяндама жасады. Бұл әліпби ұлттық жазудың қалыптасуындағы ірі мәдени жетістік болып табылады. Ол халыққа ғылым-білімнің қажеттілігін түсіндірумен ғана шектелмей........

Менім ойымша әр адам еңбекқор болу керек. Кәрі адам да, бала да еңбектену керек. Әр адамның өз еңбегі бар. Мысалы: әскерлер біздің елімізді қорғайды, пезидент әр қашан өзелініңқамын ойлайды, дәрігерсіз біздің еліміз ауру болар еді, иегіншілерсізбіздің еліміз аш болар еді, сол сияқты малшывлардың еңбегімен.......

Мен Еркінқала мектебіне жаңадан келдім. Сыныптағы оқушылармен танысып, жаңа достар таптым. Маған бұл мектеп ұнады. Ол әдемі әрі үлкен мектеп екен. Мектепте ұстаздар көп екен. Бұл мектепте балалар екі мезгіл....

Тоғыз жолдың тоғысқанмен торабы,
Қайда екенiн таба алмайтын қонағы
Бұл қалада көктемдi ешкiм бiлмейдi
Мұнда өйткенi он екi ай қыс болады.

Алып тауға байлап қойған шынжырлап,
Бұл қаланы қарғыс атқан мың жылға.
Жер жылжуда, жермен.....

Өр теңiздiң
Қайтуы мен тасуын
Ай бiледi...
Бiр бұл емес жасуым.
Жарылуға шақ-шақ қалды шыдамым,
Одан бетер келiп кеттi ашуым.

Пайғамбар деп құрметтеген арабта
Көрiпкел деп дәрiптеген Бабылда,
Ақын ұлын теңеп.....

Хорасанның,
Бәлкiм Шираз түбiнде,
Ай қорыған махаббаттың түнiнде,
Өзiне-өзi күбiрлейдi қайыршы
Құда елiнiң шайырының тiлiнде:

Пайғамбарлық пейiлiммен құлаған,
Бiр қылығың үшiн сонда ұнаған,
Жанын.....

Көгiн де, даласын да,
Көзiме көшiрер ме ем.
Осы өзен жағасында,
Ата-анам өсiп-өнген.

Жыр жазар қауырсын ем,
Қалайша ауырласын.
Маған осы.....

Бiрде, ашық, Бiрде шашық аспаны
Күз көтерiлiс бастады.
Кесiп алып тастады әлде өлi етiн,
Әлде сырлы бiр жыр жазып тастады
Жүрегiме,
Әттең, оны оның өзi бiледi ме?

Жалғыздықтан жабығыңқы көңiлiм
Әлдененi iздедi:
Топтала ұшқан тырналардың тiзбегi.
Туған жерге қош.....

Жаның ынтық жазылмаған өлеңдей,
Түн көгiнде жұлдыз неткен көп едi.
Қаз қаңқылы таяп қалды дегендей,
Жаз да, мiне, тәмамдалып келедi.

Оны маған самал айтты таңдағы,
Айтты және күнтiзбектiң.....

Суығы өтсiн жаһанның жауырыннан:
Ымырасыз ықпасам дауылынан.
Дiлiм таза болса, ол – Табиғаттан,
Дiңiм тiп-тiк тұрғаны ал Тамырымнан.