Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:«Атақты тұлғалар»
Сабақтың тақырыбы: 89 сабақ Негізгі және туынды етістік
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 3.2.6.1мұғалімнің көмегімен ұқсас тақырыпта берілген мәтін түрлерін/стилін (көркем мәтін, ғылыми-танымдық мәтін) жанрын салыстырып, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табу;
3.3.2.1өзіндік іс-әрекеті баяндалған күнделік/өмірбаян жазу;
3.4.2.4негізгі, туынды зат есім/сын есім/етістікті анықтау.
Сабақтың мақсаттары:
Оқушылардың барлығы:
- мұғалімнің көмегімен ұқсас тақырыпта берілген мәтін стилін салыстырып, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табады;
-нұсқаулықты пайдаланып, мұғалімнің көмегімен өмірбаян жазады;
- мұғалімнің қолдауымен, үлгіні пайдаланып, қажетті жұрнақты қойып туынды етістік жасай алады;
- кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі үлгі негізінде жазады.
Оқушылардың көпшілігі:
- көмекші кесте негізінде ұқсас тақырыпта берілген мәтін стилін салыстырып, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табады;
- нұсқаулықты пайдаланып өмірбаян жазады;
- үлгіні пайдаланып, қажетті жұрнақты қойып туынды етістік жасай алады;
- кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі орта темппен жазады.
Оқушылардың кейбірі:
- өздігінен мәтін стилін салыстырып, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табады;
- өздігінен өмірбаян жазады;
- қажетті жұрнақты қойып туынды етістік жасай алады;
- кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі шапшаң жазады.......

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:«Атақты тұлғалар»
Сабақ тақырыбы: № 90 сабақ. Болымды және болымсыз етістік.
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 3.4.2.5 болымды және болымсыз етістіктердің айырмашылығын анықтау;
3.3.5.1 жіберілген пунктуациялық, орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық қателерді мұғалімнің көмегімен тауып, түзету.
Сабақ мақсаттары:
Барлық оқушылар:
-мұғалімнің қолдауымен болымды және болымсыз етістікті ажырата алады;
-мұғалімнің қолдауымен жіберілген пунктуациялық, грамматикалық қателерді тауып, түзетеді
Оқушылардың көбі:
-болымды және болымсыз етістікті ажырата алады;
-жіберілген пунктуациялық, грамматикалық қателерді үлгі/талдау негізінде тауып, түзетеді
Оқушылардың кейбірі:
-болымды және болымсыз етістікті ажырата алады;
-жіберілген пунктуациялық, грамматикалық қателерді тауып, түзетеді.......

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлім: Ғылым мен техниканың соңғы жаңалықтары.
Сабақтың тақырыбы: Ғылымның соңғы жетістіктері: заманауи автокөлік
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: Т2. Назарын шоғырландырып тыңдау
7.Т2.Тыңдалған мәтіннің негізгі мазмұнын түсіну, ақпараттың өзектілігін анықтау.
Т6. Тыңдалым материалдары бойынша жауап беру
7.Т6.Тыңдалым материалдарының мазмұны негізінде өз пікірін өзгелердің пікірімен салыстыра отырып жауап беру
Сабақтың мақсаты:Тыңдалым материалын мұқият тыңдай отырып, негізгі мазмұн мен өзекті ақпаратты ажыратады;
Өзінің пікірін өзгелермен салыстыра отырып жауап береді;....

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Менің - Тәуелсіз Қазақстаным.
Сабақтың тақырыбы: Тәуелсіз Қазақстанның жетістіктері
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: Ж1. Әртүрлі стильде мәтіндер құрастыру ТБ1. Сөз таптары
Сабақ мақсаты: Ресми стильдің тілдік ерекшеліктері мен талаптарын дұрыс қолдана отырып, хабарлама, хабарландыру, хат жазу.
Қарсылықты қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін білу және жазба жұмыстарда орынды қолдану.....

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Денсаулық - зор байлық.
Сабақтың тақырыбы: «Тісті қорғау - денсаулық кепілі»
Сабақта іске асатын оқу мақсаты: (оқу бағдараламасынан сілтеме) О4. Мәтіндерге салыстырмалы талдау жасау
Сабақтың мақсаты: О4. Мәтіндердің тақырыбын, мазмұндық құрылымын салыстыру...

Сөз таптарының басқа түрлеріне қарағанда етістік жайлы М.Қашқаридың «Диванында» толық айтылады. Осы етістіктің қай категориясы болмасын «Диван» тілінде тек қана көрініс тауып қана қоймай, арнайы түсіндірілген. Сөз болып отырған «Диван» тіліндегі етістік категорияларының ішінде шақ тұлғалары «Диван» тілінде біршама көп вариантты болып табылады. Шақ тұлғаларының мән-мағынасы мен қолданылуы әркелкі болады.
Кәзіргі түркі тілдерінің бәрі қазақ тілінде қолданылатын шақ тұлғаларының грамматикалық мән тұрғысынан да, морфологиялық жағынан да, фонетикалық сипаты жағынан да белгілі дәрежеде «Диван» тіліндегі сондағы тұлғалармен байланысты. Сонымен бірге Махмуд Қашқаридың жеке тұлғалардың қолданылу ерекшелігі мен мән мағыналарын түсіндіруі сол тұлғалардың кәзіргі қазақ тіліндегі ұзақ уақыт бойы ұшыраған өзгерістердің белгілі дәрежеде түсінуге мүмкіндік береді.
«Диван» тілінде ашық райдың өткен шағы етістікке –ды/ -ді,-ты/- ті,-дук/-дүк,-мыш/-міш қосымшаларының жалғануы арқылы жасалады,-ды қосымшасы қазіргі қазақ тіліндегідей жедел өткен шақтық мән береді. Бұл тұлғаны М.Қашқаридың өзі былай түсіндіреді: «өткен шақ тұлғасы барлық етістіктерден –ды қосымшасы қосылу арқылы жасалады және бұл қағида ешқашан өзгермейді». Мысалы: Ол аны уруб қамтурды- -Ол оны ұрып құлатты. Сөйлемді жақсарту үшін соңғы дыбысы қатаң әріптерге аяқталған негіздерден жасалған өткен шақ етістігінің қосымшасы –ды-ты-ты-ға ауыстырып қолданған дұрыс –дейді М.Қашқари. Алайда М.Қашқаридың «Диванында» қатаң дыбысқа аяқталған түбірге де –ды түрінде жалғану кездеседі. Мысалы: Ерет бічді- ер кісі ет кесті. Құл тәңріге тапды- құл тәңріге табынды.
Бұл мәліметтерге қарағанда ιιι ғасыр тілдерінің кейбір ерекшеліктерінің әлі жайылмағандығын және дауыссыздар үндестігінің әлі толық қалыптаспағандығын байқауға болады. Дегенмен, Қашқари т қатаң дауыссызына аяқталып, -ды қосымшасының басқы дыбысы соның әсерінен т- ға айналуына арнап мысал келтіреді. Тюркологияда жедел өткен шақ тұлғасы ең әуелі д дыбысынан емес, қатаң т дыбысынан басталғандығы жайлы айтылған. Бұл әсіресе Орхон-Енисей жазбаларында –ты вариантының көп қолданылуына негізделген. , жақ жедел өткен шақ құрамындағы –ы дыбысының протезалық қызметімен қоса «Диванда» оның әртүрлі дауыстыларға ауысып айтылуы кездеседі. Бұл жайында Қашқари түсініктемесінде: «Түріктер –д әрпін кәсра қылып бардым» дейді. Бұл қағидаға дұрыс келеді. Ал оғыздар мен кейбір басқа тайпалар –ды-ны фатха қылып «бардам» дейді арғулар мұны дамма қылып «бардум,келдүм» деп айтады. Бұл қағидадан алшақ.Бірақ тайпалар арасындағы айырмашылық осындай,»-дейді.Қашқаридің бұл пікірі зерттеулерде фактілік дәлел тапты. Алтайст Рамстедт алтай тіліндегі бір кезде 111 жақты білдірген жіктеу есімдігі ретінде қарайды. Осы есімдіктің ісі қазіргі Шанчжур тілінде де сақталған.-ды аффиксі езулік дауыстыларды бар буыннан кейін жалғанады. ....

Етістікті сөз тіркесінің грамматикалық діңгегі етістік болады да, соның негізінде басқа сөздер етістіктің маңына топтанады. Сөз таптарының қайсысымен салыстырсақ та, етістіктердің сөз тіркесін құрау қабілетінің молдығын байқаймыз. Етісгікгер мен есімдердің барлық түрлері, сондай-ақ үстеулер, көсемшелер, шьшаулы есімдер тіркесе алады. Алайда бұл сөздердің етістіктермен тіркесу дәрежесі, тіркесу тәсілдері мен формалары, сол сияқты, мағыналық Қатынастары да әр түрлі болып отырады. Толып жатқан есім сөздер етістіктермен ешбір қосымшасыз тіркеседі. Бұл ретте етістікгер мен есімдердің өзара байланыс түрі қабысу болады Етістікті сөз тіркестерінің енді бір тобы есімдердің барыс жатыс, шығыс, көмектес, табыс жалғаулары арқылы салт және сабақтыетістіктермен меңгеріле байланысады.
Қазақ тіліндегі етістіктердің басқа сөздермен байланысуының осы ерекшелігіне қарай етістікті сөз тіркестері: 1) қабыса байланысқан етістікті сөз тіркестері, 2) Меңгеріле байланысқан етістікті сөз тіркестері дейтін екі топқа белінеді. Етістікті сөз тіркестері демеулер мен көмекші есімдердің қатысуы арқылы да құралады. Бұларды меңгеріле байланысқан етістікті сөз тіркестерінің құрамында қараймыз. Сөз тіркестерінің бұл көрсетілген топтары бүдан әрі де бірнешеге таралып кетеді.
Етістік іс-әрекетті , қимыл –қозғалысты жай-күйді білдіріп, не істеді? Қайтті? Не істейді? Қайтеді? Не істеп отыр? деген сұрақтарға жауап беретін сөздер табын айтамыз.
Мысалы: оқы, жаз, сыз, бар, кел, жүр отыр, тұр, күл, қинал, қажы, шарша, ойла, сөйле т.б.
Етістіктер құрамына жасалу жолына қарай екіге бөлінеді.
1.Негізгі етістік.
2.Туынды етістік. ....

Жатып едім қара Ертістің бойында
ештеңе жоқ мынау менің ойымда,
жағалаумен жүгіріп өтті бір ару
суды шашып мына менің бойыма.

Ұшып тұрып денем тағы селк етті
қандай жан деп бойларыма...

«Саналы да сапалы,білімді де белсенді жастары бар елдің қашанда еңсесі биік, болашағы зор болмақ. Сондықтан елдің еңі, бақыты сендердің қолдарында деп мен айта аламын.»
Н.Ә.Назарбаев
Қоғам – үздіксіз дамитын жүйе, адамдардың тіршілік ету формасы, әлеуметтік ұйымдасу тәсілі. Өзінің дамуында, қоғам бірнеше кезеңдерді басынан кешірді. Осындай кезеңдерді әлеуметтік ғылым әлеуметтік – мәдени өркениеттілік өлшемдер арқылы белгілейді. Әрбір жаңа кезеңді жоғары технологиялардың дамуынан көреміз. Адамдардың алдында қоғам деген не? Ол қалай пайда болды, ол қалай дамыды, дамудың көздері мен қозғаушы күштері неде? ......

I. Ұйымдастыру бөлімі
Тренингтің ұраны: «Әр адамның бойында күн шуағы бар. Тек оған жарқырауға мүмкіндік беру керек»
II. Негізгі бөлім
1. «Амандасу жаттығуы»
Әр елде адамдар бір - бірімен әртүрлі амандасады. Біз бүгін қызықта болу үшін бәрінен өзгеше басқа түрде амандасайық. Алма-алмұртқа саналып, екі топқа бөлінеміз. Екі шеңбер: сыртқы және ішкі етіп құраймыз. Ішкі шеңбер сыртқы шеңберге қарайды. Екі шеңбер бір - біріне қарама - қарсы қозғалады. Сыртқы шеңбер сағаттың бағытымен қозғалады. Ішкі шеңбер (алмалар) мен сыртқы шеңбермен (алмұрттар) амандасады. Көрші тұрғандар қолымен, бармағымен, құлақпен, аяқ, табанмен амандасады.
2. «Айнаға қарау» жаттығуы
(3 рет – басында, ортасында, аяғында)
Талдауы: Қандай өзгерістер бар, қандай эмоциялар бар?
3. «3 тілек» жаттығуы
Егер мақсат болса, арманыңа жетуге ештеңе кедергі болмақ емес. Ал сендерде мақсат бар ма? Шағын мәтінде бастайықшы! Сіздерге бір минут ішінде 3 мақсатты өмірде қол жеткізгіңіз келген тілектеріңізді тұжырымдап жазуыңыз керек. .....