Биология | ҚАБЫНУ
ҚАБЫНУ –(грекше phlogosis, лат. Inflamatio өрт алу деген мағына) –организмнің әр түрлі сыртқы немесе ішкі патогендік әсерлер нәтижесінде дамыған ,қан айналымның ерекше бұзылыстарымен және жасушалар пролиферациясымен сипатталатын ,стериотипті,қорғаушы ,бейімделуші реакция.Ол қабыну ошағындағы зиянды әсерлерді жоюға және зақымданған ағзалардағы ,тіндерлегі құрылымдық өзгерістерді қайта қалпына келтіруге бағытталған әлтерация, экссудация, пролиферациямен қабаттасатын біртектес дерттік үрдіс.
Қабыну этиологиясы:
Қабыну әр түрлі ішкі және сыртқы себептерден болады.
Қабынудың себептері – флогогендер:
Экзогенді (биологиялық, механикалық, физикалық, химиялық, әлеуметтік)
Эндогенді (қан құйылу, тін ыдырауы өнімдері, улы метаболиттер, тұздар жиналуы, иммундық кешендер, белсенді радикалдар)
Қабыну ошағындағы өзгерістер негізінен үш фазадан тұрады:
1. Әлтерация тіндердің жасушулардың зақымдаруы
2. Экссудация және лейкоциттер эмиграциясы құбылыстарымен көрінетін микроциркуляция арнасындағы қантамырлардағы қанайналым өзгерістері.Қан тамырларынан қаның сұйық бөлігінің және қан элементтерінің сыртқа бөлініп шығуы.
3. Пролиферация жасушалардың көбеюі нәтижесінде тіндердің қайта қалпына келуі
Мұның барлығы гистион деп аталатын дәнекер тінінің құрылымдық қызметтік өлшемінің территриясында өтеді.Гистион құрамында негізгі зат ,коллагенді ,эластинді,аргирофильді талшықтар, нерв талшықтары қоршаған микроциркуляция арнасының бір бөлігі кіреді .
Әлтерация – зақымдану - жасушалардың , жасушааралық заттардың, нерв аяқшаларының, қан тамырларының дистрофиялық, некробиоздық, немесе некроздық бүлінулері
Алғашқы әлтерация–флогогеннің тікелей әсерінен дамиды.
Салдарлық әлтерация – алғашқы әлтерацияның зардабы, зат алмасу өзгерістерімен, қабыну дәнекерлері әсерімен байланысты.
Қабыну ошағында зат алмасуы өзгерістері
Зат алмасудың сандық және сапалық өзгерістері:
• Майлар, көмірсу, нәруыздар ыдырауының (лизосомалар мембранасы зақымдануы лизосомалық гидролазалардың шығуы және әсерленуі) жоғарылауы
• Түзілу үрдістерінің төмендеуі
• Заттар алмасуы соңғы өнімдерге дейін жүрмейді - СО2 және Н2О (митохондрий мембранасы зақымдануы әсерінен) тыныстық коэффициенттің ( ТК = бөлінген СО2/қабылданған О2). ....
Қабыну этиологиясы:
Қабыну әр түрлі ішкі және сыртқы себептерден болады.
Қабынудың себептері – флогогендер:
Экзогенді (биологиялық, механикалық, физикалық, химиялық, әлеуметтік)
Эндогенді (қан құйылу, тін ыдырауы өнімдері, улы метаболиттер, тұздар жиналуы, иммундық кешендер, белсенді радикалдар)
Қабыну ошағындағы өзгерістер негізінен үш фазадан тұрады:
1. Әлтерация тіндердің жасушулардың зақымдаруы
2. Экссудация және лейкоциттер эмиграциясы құбылыстарымен көрінетін микроциркуляция арнасындағы қантамырлардағы қанайналым өзгерістері.Қан тамырларынан қаның сұйық бөлігінің және қан элементтерінің сыртқа бөлініп шығуы.
3. Пролиферация жасушалардың көбеюі нәтижесінде тіндердің қайта қалпына келуі
Мұның барлығы гистион деп аталатын дәнекер тінінің құрылымдық қызметтік өлшемінің территриясында өтеді.Гистион құрамында негізгі зат ,коллагенді ,эластинді,аргирофильді талшықтар, нерв талшықтары қоршаған микроциркуляция арнасының бір бөлігі кіреді .
Әлтерация – зақымдану - жасушалардың , жасушааралық заттардың, нерв аяқшаларының, қан тамырларының дистрофиялық, некробиоздық, немесе некроздық бүлінулері
Алғашқы әлтерация–флогогеннің тікелей әсерінен дамиды.
Салдарлық әлтерация – алғашқы әлтерацияның зардабы, зат алмасу өзгерістерімен, қабыну дәнекерлері әсерімен байланысты.
Қабыну ошағында зат алмасуы өзгерістері
Зат алмасудың сандық және сапалық өзгерістері:
• Майлар, көмірсу, нәруыздар ыдырауының (лизосомалар мембранасы зақымдануы лизосомалық гидролазалардың шығуы және әсерленуі) жоғарылауы
• Түзілу үрдістерінің төмендеуі
• Заттар алмасуы соңғы өнімдерге дейін жүрмейді - СО2 және Н2О (митохондрий мембранасы зақымдануы әсерінен) тыныстық коэффициенттің ( ТК = бөлінген СО2/қабылданған О2). ....
Рефераттар