Ақша, пайда

Ақша болса,алақанда сорпа қайнатады.

Ақшаның көзі қызыл.

Ақша бар жерде албасты бар.

Арқан үзіледі, борыш үзілмейді.

Жарлының ақшасын жаман тауар құртады.

Құмалақтың есебін Құдай біледі.

Қарыз күліп кіріп, жылап шығады.

Пайда да бір, аққан су да бір.
Мақал-мәтелдер
Толық

Қайғы, мұң, уайым

Бұл дүниенің құсасы о дүниеге кетпейді.

Күйесіз қазан жоқ,
Қайғысыз адам жоқ.

Қайғының жолы құлама.

Қайғының уытын қуаныш алады.
Мақал-мәтелдер
Толық

Хан, патша

Патшаның қолтығы кең, құйрығы ұзын.

Бақа - көлінде патша,
Балық - суында патша,
Жігіт - елінде патша.

Патшаң соқыр болса, көзіңді қысып сөйле.
Мақал-мәтелдер
Толық

Қой

Қойдың пірі - Шопан ата.

Қой анасы - оннан,
Жылқы анасы - бестен.

Қой егіз тапса,
Шөптің басы айыр шығады.
Мақал-мәтелдер
Толық

Түлкі

Бір түлкі жеті бөріні алдайды.

Түлкіні түн асырайды.

Түлкінің қызылдығы - өзінің соры.

Түлкінің өз терісі өзіне жау.
Мақал-мәтелдер
Толық

Түйе

Түйенің пірі - Ойсылқара.

Түйе - түлік басы.

Түйе - түлік төресі.

Түйе - дала кемесі.

Түйе - көштің көлігі, қойдың серігі.

Мақал-мәтелдер
Толық

Жоқшылық, кедейлік

Кедейді тер қысса,
Керегесін арқалап тауға шығады.

Жеті кедей жиналғанмен,
Ортасынан бір бай шықпас.

Лашығы жоқ орданы аңсайды,
Желері жоқ жорғаны аңсайды.

Байдың қорасынан,
Жарлының жалғызы жоғалады.
Мақал-мәтелдер
Толық

Жетімдік

Жетім көрсең, жебей жүр,
Жесір көрсең, демей жүр.

Жетім баланың еншісі - қотыр тай.
Жетім баланың еншісі - жоғалған тай.

Жерде жетім жыласа, әуеде періште тітіркенеді.

Жетім бала өз кіндігінен өседі.

Жетімді желе, жесірді еле.
Мақал-мәтелдер
Толық

Ешкі

Есі кеткен ешкі жинар,
Ешкі жинап есін жияр.

Айдағаны - бес ешкі,
Ысқырығы жер жарады.

Түйені жел шайқаса,
Ешкіні көктен ізде.

Әркім тапқанын теке қояды.

Жылқыны бөгелек,
Ешкіні кебенек аздырады.

Мақал-мәтелдер
Толық