Емдеу жұмыстары барысында дәрігер мен науқастың өзара қарым-қатынасының моральды этикалық мәселелері маңызды. Науқас болып жатқан оқиғаларды, яғни ауруына байланысты қоғамдағы орны мен туысқандарының арасындағы жағдайы өзгереді. Денесінің қызметінің өзгеруіне байланысты, науқастың сыртқы ортадан қажетті талап – тілектері өзгереді. Науқастың ішкі ағзасы ғана өзгермей, оның психологиясына да әсер етеді.
Ауру енді басталғанда, науқастың психикасы оған үйреншікті өмірі, жұмысы, ұйқысының бұзылуына байланысты бірден өзгереді.
Созылмалы ауруларда психологиялық өзгеруі невротикалық симптомдармен көрсетіледі. Кейбір жағдайлар (гипертониялық ауру, атеросклероз, қант диабеті) психоорганикалық бұзылуларға әкеліп соқтырады. Бұл кезде науқастарда шаршау, ызалану, ренжігіштік, есте сақтау қабілетінің нашарлауы, жұмысқа қабілеттілігінің төмендеуі байқалады. Созылмалы аурудың ұзақтығы, айлап, жылдап стационарда жатудың қажеттілігі тұлғаның патологиялық дамуы ретіндегіөзгерістерге ұшыратып, бұл адамда бұрын болмаған мінез – құлық пайда болады. Осы науқастардың мінезінің өзгеруі емдеу шараларын қиындатып, мүгедектікке соқтыруы, емдеу мекемелерінде ұрыс – керіс тудыруы, айналадағы адамдардың теріс көзқарасын қалыптастыруы мүмкін. Бұл науқастардың ұйқысы үстіртін болады – олар тез оянады, әр түрлі шуды, сөйлесуді, жарықты жақтыртпайды. Науқастарда қорқыныш пайда болып, жиі – жиі жарықты өшірмеуін немесе қасында отыра тұруын өтінеді. Қазіргі таңда қоғамда көптеген созылмалы аурулары бар сәбилер дүниеге келуде. Олар бұл өмірдің ашып келген соң қоршаған орта жақпай, яғни денсаулықтарына зиян келтіруіне байланысты көптеген жағдайлардан шектелулеріне тура келеді. Мүгедек балалар денсаулықтарына байланысты үйлерінде оқуы керек. Қазіргі таңда мемлекет мүмкіндіктері шектеулі балаларға жағдай жасауда. Көптеген ақаулықтары бар және мүмкіндіктері шектеулі балалардың дамуындағы ауытқулардың түзетілуіне, әлеуметтік бейімделуіне, білім алуына жағдай жасай отырып, оларды жалпы оқу үрдісіне кірістіреді. Олар дың кеселі болғанмен қоғамнан шектелулеріне болмайды. Мысалы кішкентай балалар басқа балалармен ойнағысы келеді, бірақ денсаулығы көтермеуіне байланысты балалық кезеңнен шектеледі. Жүрегі ауыратын науқастар шумды көтермейді. Сол себепті олар көпшілік жерде жүрмейді. Мысалы мүгедек балалар жағдайын қарастырсақ: медициналық-ұйымдық деңгейде – аурулардың кеш анықталуы, аурулар мен мүгедектіктің алдын алуға жеткілікті мән берілмеуі, тегін медициналық көмекке қол жеткізудің, медициналық қызметтер сапасының төмендеуі, бірыңғай оңалту жүйесінде мемлекеттік органдардың іс-әрекеттерін үйлестірудің болмауы ....
Созылмалы гастрит- асқазан клегейлі қабығының жасушалық инфильтрациясымен, регенерациясының бұзылысымен жүретін және үнемі меңдеуімен бездік эпителийдің атрофиясына, кілегей қабықтың іштік метоплазиясына алып келіп, асқазанның секрециялық моторикалық инрекциялық функцияларының жетіспеушілігін туғызатын, асқазан кілегей қабығының созылмалы қабыну ауруы.
• Созылмалы гастриттің эпидемиологиясы қандай?
Асқазанның барлық ауруларының 85% құрайтын, кең тараған аурулардың бірі, ересек жастағы адамдардың 50% -да анықталады және адамның жасы ұлғая келе осы ауруға шалдығу мүмкіндігі жоғарлай түседі. Бірақ науқастардың көбі ауруына мән бермеуінен дәрігерге қаралатындардың саны 10-15%-тен аспайды.
• Созылмалы гастриттің этиологиясы қандай?
Созылмалы гастрит – полиэтиологиялық ауру. Дамуына алып келетін себептер: • Хеликобактерлік инфекция (95% ) • Аутоиммундық факторлар (15-18% ) • Дуеденогастральдік рефлюкс • Ұзақ қолданған дәрі дәрмек әсері, мәселен стероидтық емес қабынуға қарсы дәрмектердің, калий хлоридінің, резерпиннің, туберкулезге қарсы дәрмектердің т.б. • Алиментарлы факторлар ( уақтылы тамақтанбау; тамақты шайнамастан асығыс жұту; аса өткір , ыстық немесе салқын тағамдарға әуесқойлық. • Зиянды әдеттер (ішімдікке салыну, темекі тарту) • Өзге ағзалардың аурулары: анемия, өкпенің, жүректің, бүйректің жетіспеушілігі; созылмалы холецистит, панкреатит, дуеденит т.б.).
Созылмалы гатриттің дамуының ең басты себебі- хеликобактерлік инфекция 90-95% , ал қалған 5-10% өзге себептерден болады. • Созылмалы гастриттің патогенезін түсіндір? Аталған факторлардың ұзақ әсер етуінен асқазан эпителийінің регенерациялық қасиеті төмендейді, қабыну процессі дамиды, жүре келе қалыпты эпителий мен бездер жойылып, асқазанның кілегей қабығында атрофиялық және ішектік метоплазия процестері туындайды. Кілегей қабықтың атрофиясы ақырында асқазан секрециясының жетіспеушілігіне әкеледі.....
Қызылордада анасының көлігін ұрлап мініп кеткен 10-шы сынып оқушысы "Лексус" автокөлігімен қыз баланы қағып, бойжеткен көз жұмған еді. Енді марқұмның туыстары жеткіншек жазадан "құтылып кете ме" деп қорқып отыр. Бұл туралы Еуразия арнасына сілтеме жасаған NUR.KZ хабарлайды.
Танымал әнші Димаш Құдайбергеннің фанаттары әншінің науқастанып қалғанын айтып, оған тезірек жазылып кетуіне тілектестік білдірді. Олар бұл туралы Instagram желісіндегі фан-парақшада айтты деп хабарлайды nur.kz.
Олар - бейбіт күннің батырлары. Олар күнделікті адам өмірін ажалдан арашалап, ешкімге жар салмай-ақ, ерлік жасайды. Ортамызда жүрген хирург мамандардың өмірі - мүлде бөлек әлем. Әсіресе, адамның ана құрсағына біткен сәттен бастап соғатын жүрегін тоқтатып қойып, оған ота жасайтын кардиохирург мамандардың ісі - нағыз ерлікке пара-пар екеніне дауласу қиын.
