Әңгіме ашылмай қалған қылмыстар мен жазасын алмаған қылмыскерлердің төңірегінде болатын. Кезегімен сөз алып, әркім өз пікірін айтып жатты: полковник Бэнтри мен оның толықша келген жайдары мінезді әйелі де, Джейн Хелиер де, дәрігер Ллойд та, тіпті қартаң тартқан Мисс Марпл да. Аузын бағып үндемей қалған бір-ақ адам. Ол сан адамның пікірін тыңдап әбден машықтанған, Скотленд-ярдтың бұрынғы комиссары Сэр Генри Клитеринг еді. Үндемей мұртын шиырып сипап қойып, іштей бір нәрсеге мәз болған адам сияқты күлімсіреп отырған.

— Сэр Генри, — деді Бэнтри ханым шыдамы таусылып, — егер сіз бірдеме демесеңіз, тура айқай саламын. Тиісті жазасын алмаған қылмыстар көп бола ма, жоқ әлде болмай ма?

— Сіз газетке беретін мақаланың тақырыбын ойлап отырсыз, Бэнтри ханым. Тағы да Скотленд-ярд кінәлі деп, ары қарай ашылмай қалған құпиялардың тізімін тізбексіз ғой.

— Ондайлардың, саны меніңше, көп бола қоймас?— деді дәрігер Ллойд.

— Иә, солай. Ашылған жүздеген қылмыстар мен жазасын алған қылмыскерлер туралы көп жазыла да, айтыла да бермейді. Бірақ біздің талқылап отырғанымыз ол емес, солай ғой? Сіз ашылмай қалған қылмыстар мен шешілмей қалған құпиялар жөнінде сөз қозғағанда, бір-біріне қатысы жоқ екі мәселені айтып отырсыз. Бірінші топқа Скотленд-ярд мүлде естімеген, болғанын жан адам білмейтін қылмыстар жатады. .....

Әйелімнің төркіндеп кеткеніне бір аптадан асып барады. Амандық болса, ертең-бүрсүгүні келіп те қалар. Оның келуіне қарсы мен көп жұмыс істеп тастадым; үйдің іші-сыртын әктеп, есік-терезені көгілдір, жалтырақ бояумен сырладым. Көрпе-жастықты, кілемді қағып-сілкіп самалдаттым. Керуеттің босап кеткен сымының құлағын бұрап, домбыраның шегіндей қылып бабына келтірдім. Саусақтың ұшы тисе болды, «дың» етіп шаттық күйін шерткелі тұр.

Үш жұмсақ арқалығы бар, ала бажалақ диван сатып алдым. Бұл жаңалықты жұбайым көрсе қатты қуанып та қалар-ау деймін. Үйге кіріп келген ол әрине алдымен мамық диванды көреді. Сосын, «шалымнан айналдым» деп менің бетімді өппесіне кім кепіл?! Әлде «еркек деген осындай болар!» — деп, арқамнан қағып қана қояр ма екен?..

Әйелім сүйсінетін бұдан басқа да толып жатқан шаруалар істеп тастадым. Оның ескі туфлиін ремонтқа беріп, су жаңа қалпына келтірдім. Туфлидің біз өкшесін жарқыраған күміс сауытпен күптеткіздім. Қалай кисе де оңайлықпен тоза қоймас-ау! Бұл жақсылығымды сезіне білген парасатты келіншегім шексіз қуанышқа бөленіп, менің мұртымнан сүйіп жүрмесе игі еді!.. .....

Тағдырымның көшесінде жалғыз келем,
Шамдар сөнген,
бар есіктер құлыптаулы...
Сіз де енді сағынтып кеттіңіз бе,
Сансыз себеп жанымды.....

Сәттілік пен мұрагерліктің арқасында мол дәулет жасау өте сирек кездеседі. Көбінесе байлық дегеніміз – еңбектенумен, табандылықпен, жоспарлаумен және, ең бастысы, өз-өзіңді тәрбиелеумен өткен бүкіл өміріңіздің нәтижесі. Мұндай қорытындыға «Менің көршім – миллионер» («Мой сосед – миллионер») кітабының авторлары Томас ДЖ. Стэнги және Уильям Д. Данко атты екі зерттеуші келген екен. Олар 500-ден астам американдық миллионерлерге сауал қойып, шын мәнінде бай адамдардың өз балаларын қалай тәрбиелейтіндерін біледі.

1. Ешқашан балаларға көп ақшаңыз бар екенін айтпаңыз.
Шын мәнінде бай адамдар өз ақшамен дандайсымайды, тіпті, керісінше, өздерін неғұрлым қарапайым ұстайды. Сіздің едәуір сомаңыз бар екені жайлы балаларда күдік те болмайтындай етіп өмір сүріңіз.

2. Қаншалықты бай болсаңыз да балаларды үнемдеуге және өз-өзін тәрбиелеуге үйретіңіз.
Дәулет жинай алатын адамдар балаларына өз.....

—Қатын,
Есіттің бе сен?
— Жоқ.
— Тыңда, айтайын мен.
Кеше ауылнайға жолықтым.
— Не дейді?
— Айтқанынан қорықтым.
— Малды алатын.....

Жетер енді тамырлас.. Сөзіме құлақ түріп, байыппен ғана ойымның парқына барар сәтің келген сықылды. Ләзім істің еншісі деп қабылдағайсың.. Саясаттың сардары екенсің, бірер түйткілді ескерерсің мүмкін. Путиннен бастап - әлем тұрмысын шарладың кеп, айналып келгенде өз Нұрекеңді балағаттайтындай не көрінді? Қарның ашса - Назарбаев, киімің тарылса - Назарбаев, өзгеден тепкі көрсең - Назарбаев, тіпті сүйіктің екі көзіңді бақырайтып тастап кетсе де - Назарбаевты.....