Соңғы кезде балаларының мінезін айтып шағымданатын ата-аналар көбейді. Ол көбінде баланың психологиясын дұрыс білмеуден болып жатады. Осы жазбамда 3-6 жас аралығындағы балаларға мінездеме беріп көрейін.

1. Бұл жаста бала әлеуметтік ортаға бейімделе бастайды. Мінезі қалыптасып, жаңа қызығушылықтар туындайды. 3 жастан бастап балада физиологиялық өсу жиілеп, 6 жасқа толғанда ересек адамның......

Қалада көлік көп,
Қалада апат көп.
Сақтайтын апаттан,
Тек қана бағдаршам.
Бағдаршам, бағдаршам.

Бағдаршам біледі,
Бәрін де....

Өзіміздің жігітке ұнап-ұнамайтындығымызды оңай түсінуге болады. Бірақ сіздің қандай ситуацияларда кездесетіндеріңізді білмегендіктен, бірнеше белгісін қатар келтіруге тырыстым. Олар:

1. Ол сізге қарай береді. Егер ол сізге басқаларға қарағанда көбірек қарап, жанарларыңыз бірнеше рет түйіскен болса, ол сізді ұнатады.

2. Ол үнемі сіз тұрған жерде әзіл айтады немесе сізді келеке етеді. Бұл да сізге....

Ерте заманда бір патша болыпты. Патшаның үш баласы бар екен. Ең үлкенінің аты – Асан, ортаншысының аты – Үсен, ал ең кенже баласының аты – Хасан екен. Хасан өте сұлу, ақылды, әрі батыр, ақ көңілді бала болып өседі. Патша ұйықтап жатып түс көреді, түсінде бір ғажайып құс көреді. Құстың күлсе, аузынан будақ-будақ гүл түседі, жыласа, көзінен моншақ-моншақ маржан түседі. Міне, патша осы құсқа ынтық болады. Дереу орнынан тұрысымен Асан.....

Баяғы бір заманда бай мен кедей көрші өмір сүріпті. Олардың араздығы сондай, бірін-бірі көргісі келмейді екен. Байдың үйі кең, әдемі болыпты. Іші толған – алтын мен күміс. Ал кедейдің үйі ағаштан жасалған, төбесін бұтамен жапқан қора екен. Алтын мен күміс түгілі, нанын әзер тауып жепті. Егін егіп, оны суарып, күтіп......

Ертеде бай мен кедей көрші болады. Кедей диірменге барса, байдын балтасын сұрап алады. Бір күні кедей диірменге барып балтасын ағып жатқан диірменге түсіріп алады. Ол диірменшіге балтамды алып бер дейді. Ол қолын диірменге салып бір алтын балтаны алып шығады. Ол кедейден «Мынау ма сенің балтаң?» деп сұрайды. Кедей.......

Жігітке:
— Арман деген не? — депті қарт.
— Ата, арман деген қиял, — депті жігіт.
— Жоқ, балам, арман дегеніміз — ақыл-ойдың- шыңы. Құс — ұшсам дейді, бала — өссем дейді, қыз — көpiктi болсам дейді, жігіт — бақытты болсам дейді,
қарт — жүзге жетсем.....

Ойынға қатысушылар араларынан бір ойыншы шығарып, алыстау жерге таман барып, бөркін немесе басқа бір бір белгілі затын жасыруға жібереді және өзі де сол маңайына жасырынуы керек.....

Аурухананың ішін әлдебір қиғылыққа салып екі кісі отыр.
- " Аға, бүлдіршінді аясаңыз етті. Абайсызда жол бойына шыға қалып , ғаріп баланы қағып кетіп ем.. Шұғыл түрде көмек көрсетпесеңіз кеш қалуымыз мүмкін ғой?! Бір сәт мейірімділікпен қараңызшы.."-, деп кінәлі кейіп танытқандай қыпылықтады кеп. Әзәзіл ойдың жетегіне еріп, қалайда шартын орындатуды талап еткендей селқос үнмен шыдамсыздана дәрігерде де қайталай берді :
- "Жо-жо-жоқ! .. Сізге әлгінде ғана түсіндіріп айттым.. Мен баланы қазір қарай.....

Сүйкімді жүзіңді, сүйкімді күлкіңді, сүйкімді қылығыңды, сүйкімді сөзіңді, сүйкімсіз ететін- сүйкімсіз мінез!
***

Көрікті жүзіңді, көріксіз ететін.....