Менің тақырыбының аты «Қазіргі кездегі кәсіпкерліктің даму кезеңі» Бұл тақырыптың таңдау себебім: дамыған елдердегі кәсіпкерліктің ұйымдастыруы, оның нысандары, қызмет ерекшеліктері; Қазақстан жеріндегі шағын кәсіпкерліктің маңызы мен мәні туралы, менің курстық жұмыстың бастапқы мақсаты болып еді.
Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік белсенді дамып келеді. Экономикалық жүйенің кәсіпкерлік түрі кәсіпкерді ең маңызды тұлға санына-экономикалық процесс субъектісіне айналдырды. Өз қызығушылығымен әрекет ете отырып, кәсіпкер біздің қажеттілігімізді қанағаттандырады, біздің өмірімізді гүлдендіреді, оны қолайлы жасайды. Біз кәсіпкерді құрметтеуіміз қажет: ол біз қызығушылық білдірген тауарларды өндіреді, ол бізге оларды жеткізеді, біздің көпшілігімізге көмек береді.
Кәсіпкерлік жеке меншік, еркін экономикалық қызмет сияқты қажетті жағдайлар болған кезде күшіне енеді, ол табысты дамиды.
Қазақстан Республикасында кәсіпкерлікті дамытудың барлық алғы шарттары қарқынды жасануда, осы қызмет түрін реттеу және әрі қарай қалыптастыруға бағыттылған заңдар мен басқа нормативтік-құқықтық актілер қабылданды және қызмет етуде. Олар кәсіпкерлікті дамытудың барлық негізгі сұрақтарын қамтуда: шаруашылық қызметтің еркіндігі, жеке кәсіпкерді қорғау және қолдау, шаруашылық серіктестікті, акционерлік қоғамды, өндірістік кооперативті, мемлекеттік кәсіпорынды, жеке кәсіпкерлікті, шаруа (фермер) шаруашылығын, шағын бизнесті мемлекеттік қолдау, кәсіпкерлік қызметпен айналысатын азаматтар мен заңды тұлғалардың құқығын қорғау және т.б.
Ал американдықтар ынтасы зор, шешімді, ұтымды ой пікірлерге бай әрбір адам өз кәсібін бастап, оны дамытуға мүмкіндігі мол мемлекетте тұратындығына қашан да сенімді болған. Іс жүзінде кәсіпкерлікке деген бұл сенім жеке кәсіппен шұғылданатын адамнан бастап ғаламдық конгломератқа дейінгі көптеген көріністерді қамтыды.
19-шы ғасырдың екінші жартысында бастау алып, 20-шы ғасырда жалғасуын тапқан бұл тенденция ақыраяғы үлкен өзгеріске және экономикалық әрекеттің күрделенуіне әкелді. Көптеген салаларда шағын кәсіпорындар талғампаз және ауқатты халық қажет ететін тауарларды тиімді өндіруге мүмыкіндік берді қаржы табуда және өндіріс көлемін ұлғайтуда көптеген қиыншылықтарды бастан кешірді. Осындай жағдайда көбінесе жүздеген тіпті мыңдаған жұмысшыларды жалдай алатын қазіргі заманғы корпорациялардың маңызы тұрақта түрде өсе түсті.
Қазіргі кезде Америка экономикасында жекеменшік кәсіпорындардан бастап әлемдегі ірі корпорацияларға дейінгі кәсіпорындардың алуан түрлері бар. ....

Бағалы қағаздар айналысын қамтамасыз ету және қор нарығын реттеу, дамыған мемлекеттердің нарықтық жүйесіндегі күрделі әлеуметтік – экономикалық проблемалардың бірі болып табылады. Бағалы қағаздар нарығының даму дәрежесі қоғамның тұрақтылығы мен макроэкономикалық даму индекаторының басты көрсеткіші болып табылады.
Қазақстан Республикасындағы қағаздар нарығының қалыптасуы, қаржы жүйесінің сауығуы мен өндірістің құлауын жеңу шешуші нәтиже болып табылатын, жалпы мемлекеттік инвестициялық саясатпен тығыз байланысты деп қарастырылады. Ол жай батыс нарықтарының көшірмесі және бір моменттік процесс болуы мүмкін емес.
Бұл қалыптасқан жағдайды зерттеуде, адекваттық нарықтық экономикаға бағалы қағаздар нарығының моделінің қалыптасуы және даму қажеттілігі шығады. Оның жалпы заңдылықтары және де өтпелі экономикадағы спецификалық ерекшеліктері болуы керек. Бірақ, берілген проблемаларды зерттеуде теориялық, тәжірибелік және реттеуші аспектілердің өзара байланыс және шарттастық сияқты тәжірибелік және теориялық жаңа әдістемелері, бағалы қағаздар нарығының толық функционалдануының басты шарты болып табылады. Бағалы қағаздар нарығының қалыптасу және даму проблемаларын, алыс және жақын шетел экономистері де зерттеген.
Орыс экономистері: Аликсеев М.Ю., Алехин Б.И., Бакушев Б.В., Машина М.В., Миркин П.М., Мусатов В.Т., Павлов С.В., Певзнер.П.А., Сизов Р.К., Трахтенберг И.А-дың еңбектері белгілі.
Батыс экономистерінің ішінде бағалы қағаздар нарығының функционалдану проблемаларын зерттеген: П. Берже., Дж.М.Кейнс., Ш.Отто, Э.Роде, П. Роуз - дың еңбектері белгілі.
Бұл проблеманың әртүрлі аспектілері мен жалпы нарықтық экономика теориясымен байланысын Қазақстан ғалымдарының: Я.А.,Аубакиров Е.Б. Жатқанбаев, Г.Д. Қарағусов, А.К. Қошанов, К.М. Нәрібаев, С.Н Нысанбаев, У.К. Шеденов - тың еңбектерінде көрсетілген.
Реформа кезінде Қазақстанда іске асқан, институционалды қайта құрулар - жекешелендіру, меншік формаларының өзгеруі, инвестициялық саясат, отандық қор нарығын қалыптастыру мен дамуының негізі еді.
Қазақстанда қор нарығы, акционерлік қоғамдар құру нәтижесінде пайда болды. Қор нарығының пайда болуы корпоративтік бағалы қағаздар айналысымен шартталған. Акционерлік меншікті таратуда, бағалы қағаздардың ролі артады, себебі, олар бос ақша қаражатын инвестициялық қорға рационалды түрде айналуын қамтамасыз етеді.....

Мемлекеттік қаржылар нарықтық қатынастарға шешуші қадам жасаған егемен еліміздің болмысының және өркениетті мемлекеттер қатарлы дамуының материалдық негізі болып саналады.
Сонымен қатар, қазіргі кезде мемлекеттік қаржылардың қоғам мұқтаждықтарын және мемлекеттің өзіне тән әралуан қызметтерін қаржыландыру, экономикалық қатынастарды түрлендіру, қаржы жүйесін рыноктық жағдайларға сай келтіру және инвестициялық белсенділікті ынталандыру, сондай-ақ әлеуметтік мәселелерді шешу және экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету барысында атқаратын ролі мен маңызы күн санап күшейе түсуде.
Бүгінгі, мемлекеттік қаржылар нарықтық экономика саясатын айтарлықтай жүргізуге себін тигізетін, ал қаржылық құқық әлеуметтік – экономикалық даму аясына күшті ықпал ететін негізгі қуатты құрал ретінде баршаға мәлім болып отыр. Негізінде, мемлекеттік қаржылар болу және қайта бөлу процестері шегінде туындайтын, сондай-ақ тұрақты субъектісі мемлекет болып табылатын экономикалық (ақшалай) қатынастардың жиынтығынан тұрады.
Мемлекеттік қаржылардың материалдық негізін ақша нысанындағы құнның біржақты қозғалысын білдіретін және ақшалай төлемдер мен есеп айырысуға байланысты айналысты көрсететін экономикалық процестер құрайды.
Мемлекеттік қаржылар экономикалық және материалдық тұрғыдан қарастырылады.
Экономикалық категория ретінде мемлекеттік қаржылар деп мемлекеттің және жергілікті жергілікті мемлекеттік басқару органдарының өз функцияларын атқаруға қажетті ақша қаражаттары қорларын қалыптастыру, бөлу және пайдалануды ұйымдастыру жөніндегі экономикалық қатынастардың жиынтығын айтамыз.
Ал материалдық мағынасында мемлекеттік қаржылар мемлекеттің және қоғамның тиісті мүдделерін қамтамасыз етуге қажетті, әрдайым мемлекет меншігінде болатын орталықтандырылған және орталықтандырылмаған ақша қаражаттары қорларының жиынтығын көрсетеді.
Мемлекеттік қаржыларға тән функциялар қаржыларға тән қызмет ауқымы, сондай-ақ олардың мән-жайының айрықша тәсілдері арқылы көрініс табады. Қаржылардың функцияларына ақшалай қаражаттарды жұмылдыру, ақшалай ресурстарды бөлу және қайта бөлу, бақылау – есептеу функциялары жатады.
Мемлекеттегі қаржылық ресурстарды жұмылдыру, бөлу және пайдалануды ұйымдастыру тек мемлекеттің қаржылық жүйесінің ауқымында ғана жүзеге асырылады. ....

Бұл курстық жұмыстың тақырыбы “Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығы”.Курстық жұмыс үш бөлімнен тұрады.
Бірінші бөлімнің тақырыбы “Қаржы нарығы”, бұл тақырыпта негізінен екі тақырыпшадан тұрады.
Бірінші тақырыпшада “Қаржы нарығының мәні және оның құрылымы”.
Мемлекеттік, экономиканың алғашқы буындарының алғашқы қаржылары, халықтың қаржысы қаралады.
Екінші тақырыпша “Қаржы нарығы: абритаж және нарық тиімділігі” деп аталады. Мұнда негізгі көзделетін мәселелер: абритаждың түрлері, нарық тиімділігінің түрлері, нарық тиімділігін дәлелдейтін фактілер және тағы басқалар.
Екінші бөлімнің тақырыбы “Нарық жағдайындағы қаржы несие жүйесі”. Ол негізінен үш тақырыпшадан тұрады: несие банк жүйесі, бағалы қағаздар және оның айналу мәселелері және қор биржасы, мемлекеттік бюджет және бюджет тапшылығы.
1. Несиенің түрлері, несиенің қызметі, банк жүйесінің тәжірибелері, Ұлттық банк қызметі, коммерциялық бюанктердің классикалық қызметінің векселдік айналымға негізделген жүйесі және тағы басқалар осы тақырыпшада қаралады.
2. Бағалы қағаздар, капитал салудың сенімділігі, облигацияның түрлері, бағалы қағаздардың сауда – саттық орталығындағы орны туралы мәселелер осы тақырыпшада анықталады.
3. Бюджет тапшылығы, мемлекеттің негізгі қаржылық жоспары,мемлекеттің ішкі және сыртқы қарыздары және мемлекеттік шығындар үшінші тақырыпшада қарастырылады.
Үшінші бөлімде көзделетін негізгі тақырып “Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығы”. Осы тақырыпта Қазақстан Республикасындағы қаржы нарығының жетістіктері мен кемшіліетері қаралады. Осы орайда үш тақырыпша үшінші бөлімді толықтырады: қаржы нарығының ерекшелігі, қаржы нарығында қолданылатын ақша агрегаттары, Қазақстан Республикасындағы ....

Қазіргі жағдайда Қазақстан экономикасының дамуы оның барлық салаларындағы терең нарықтық өзгертулер бойынша шаралар жүргізуге және экономикалық өсуді қамтамасыз етуге бағытталған. Қазақстан Республикасының стратегиялық даму бағдарламасы 2030 жылға дейін халық шаруашылығын басқарудағы елеулі оңды өзгертулерді қарастырады. Экономиканы басқару стратегиясында лизинг механизміне елеулі мән беріледі, себебі, онда отандық кәсіпкерлік нарықтың дамуына үлкен потенциал салынған.
Өз қаржы ресурстарының, бюджеттік қаражаттың және шетелдік инвестиция шектеулілігі жағдайында қазақстан кәсіпорындары жаңа техниканы лезде сатып алуға мүмкіндігі, құрал-жабдықтарды өндірушілердің өздері елеулі қаржы ресурстарын қажет етеді, банктер шаруашылық субъектілерді несиелендіру үшін лезде кепіл сұрайды.
Кәсіпорындардың техникалық жабдықталу жағдайы негізгі қорлардың физикалық және моральдік тозудың шекті деңгейін жағдайы негізгі қорлардың және аморальдік тозудың шекті деңгейін көрсетіп отыр. Аталған факторлардың барлығы ұлттық экономикаға теріс әсер етеді және негізгі құралдарды жаңартудың альтернативті жолдарын іздеуді талап етеді.
Лизингтік қатынастардың құрылуы және дамуы қазақстандық кәсіпорындардың техникалық потенциалын қайта құруға жағдайлармен және мүмкіндіктермен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. «Шағын кәсіпорындар үшін ерекше қажеттілігі: мүліктің рухани ескіруіне байланысты шығынға жол бермеу; келісімді 100 пайыз қаржыландыруды қамтамасыз ету, жалгерлік төлемге қолайлы жағдай туғызуға келісу, ағымдағы шағын ретінде қаралатын жалгерлік өтем қаржысына салынатын таза табыс салығының бір бөлігін азайту. Халықаралық ақша айналымында лизинг елдердің жалға берушілеріне салық жеңілдіктерін пайдалануға мүмкіндік береді»1. Бірақ, қазіргі уақытта республикадағы лизингтің даму деңгейі оған қойылатын талаптарға толық сәйкес келмейді. Бұл лизингтің қолданылатын экономикалық-ұйымдық механизмдердің әлсіз тиімділігімен, лизингті басқару сұрақтары бойынша заңдық және құқықтық актілердің жетілмегендігімен, ұсынылатын лизингтік қызметтердің құрамы мен сипаты туралы ақпараттық базаның жеткіліксіздігімен, лизингтік қатынастарда толық қатысу үшін көптеген лизинг алушылардың психологиялық дайынсыздығы, көптеген лизингтік компаниялардың инвестициялық потенциалының әлсіздігімен түсіндіріледі. ....

Елу жылда – ел жаңа деуші еді бабаларымыз. Еліміз тәуелсідік алғаннан кейнгі қысқа мерзімнің ішінде қоғамның өмір тіршілігін өзгертіп, жаңа саяси жүйе қалыптастыруда экономика мен әлеуметтік салаларды реформалауда іргелі табыстарға қол жеткізді. Ұтымды әрі кезең – кезеңімен жүйелі түрде жүргізіліп жатқан қомақты іс – шаралардың оң нәтижелері еліміз таңдаған жолға деген халықтың сенімін нығайтуда. Дегенмен өтпелі кезеңнің күрделі экономикалық және әлеуметтік проблемаларын шешкен сайын, қоғамның даму деңгейіне сәйкес халықтың өмір тіршілігін тиімді ұйымдастырудың жаңа және аса күрделі мәселелері күн тәртібіне қойылып отыратыны бәрімізге түсінікті. Еліміз іргесінің бұзылмай, тыныштығы мен тәуелсіздігін сақтап, экономикасы мен мәдениетін ілгері тұрған елдермен теңестіру үшін бүгінгі күннің шындық болмысына жауап беретін мемлекеттік басқарудың жетілген жүйесі қажет.
Еліміз егемендік алған алғашқы күннен бастап мемлекеттік басқару мен мемлекеттік қызметтің қазіргі заманғы тиімді жүйесін қалыптастыруға баса назар аудартады. Осы орайда елбасы тануда Үкімет алдына міндет етіп қойған әкімшілік реформасы респубилкамыздағы бүгінге дейін өніктілігімен танылып келе жатқан келелі өзгерістердің заңды жалғасы деуге болады. Ол ұзақ мерзімді «Қазақстан 2030» стратегиясында көрсетілген кәсіби мемлекет құру жөніндегі жетінші басымдық негізінде іске асырылмақ. Реформаға сәйкес, мемлекеттік органдар құрылымдарын жетілдіру, шенеуніктердің жұмыс сапасына баға беру негізінде олардың жалақыларын ұлғайту, мемлекеттік қызмет көрсетудің оң сапасына қол жеткізу, сыбайлас жемқорлықтың тынысын тарылту және басқа да маңызды шаралар Қазақстанның әлемдік бәсекеге барынша қабілетті 50 елінің қатарына кіруіндегі басты өлшемдердің бірі болып қалмақ. Сондықтан саяси сипаты бойынша да, әлеуметтік – экономикалық жағынан алып қарағанда да мұның мәні маңызы аса зор....

Күнделікті тұрмыста менеджмент сөзі белгілі бір ұйымдағы барлық адамдардың қызметіне басшылық етумен шұғылданып, өз мақсатына жетуді білдіреді. Тіпті білікті басқару саласының өзінде де менеджмент ұғымы түрліше түсіндіріледі.
Сонымен, менеджменттің бастапқы ұғымы - бұл басшылық.
«Менеджмент» ұғымының анықтамасына сүйенетін болсақ, онда менеджмент дегеніміз қазіргі индустриялық қоғамда жұмыс істейтін экономикалық орган. Менеджмент қабылдаған кез келген әрекет, кез келген шешім –бұл экономикалық сипаттағы шаралар.
Сонымен, менеджменттің тиімділігін және менеджерлердің іс-әрекетін экономикалық табыстар, экономикалық нәтижелер арқылы ғана таразылауға болады.
Кәсіпорын ең сапалы, әрі бағасы бір шама арзан тауарларды шығара алуы немесе бәсекелестеріне қарағанда ең тәуір қызмет көрсете алуы тиіс.
Менеджменттің міндетіне, басшылық етуіне жаңа рыноктарды игеруіне жұртшылықтың мұқтажын қанағаттандыру жатады. Егер кәсіпорын нашар әрі тиімсіз жұмыс істесе, онда оның жаңа қожайыны жұмысшыларды емес, басшыларын ауыстырады. Сонымен, менеджмент дегеніміз ұжым (коллектив) жұмысын ұйымдастыру. Кәсіпорын жұмысын ұйымдастырғанда, қызметкерлер мұқтажын барынша толық қанағаттандыруды, олардың жұмысын жандандыруды, әрі тиімділігін арттыруды көздеу қажет.
Менеджментті жеке адамдар арасындағы психологиялық қарым-қатынасқа тәуелді етеді де, бұлар материалдық жағдайларға тәуелсіз ретінде қарастырылады, өйткені соңғы айтылғанның алуан түрлілігінде шек жоқ.
Менеджментке алуан түрде түсінік бергенімен, классиктердің бұл жөніндегі тұжырымдары көп жағдайда ұқсас келеді. Гальвецияның пікірінше, басқару процесі-өнер, оның басты мәні мен мазмұны нақты жағдайда қарап ғылымды (басқару саласындағы ұйымдық ілім негізін) қолдану. ....

Несиелік жүйе – нарықтық экономиканың ажырамас бір бөлігі. Несиелік жүйенің дамуы қашанда тауарлы өндірістің дамуымен тығыз байланысты келеді.
Бүгінде несие жүйесінің құрылымы барған сайын күрделене түсуде, яғни оның құрамына жаңа қаржы-несие мекемелері пайда болып, клиенттерге жаңаша қызмет көрсетуде жаңа әдістерді несиемен қамтамасыз етудің жаңа әдісі пайдалануылын талап етеді. Осыған байланысты Қазақстан банкілері шетел банкілерімен тәжірибе алмасуда өзінің мүдделерін арттыра түсуде, сондай-ақ банк ісіндегі әлемдік тәжірибелік жаңалықтар, Қазақстандағы қазіргі банк өнімдерінің дамуына өз ықпалын тигізуі тиіс.
Осындай жоспарда банктердің арасында орын алып отырған бәсекелестік әрекеті, олардың жаңа клиенттер тартудағы күресін шыңдай түсіп, нәтижесінде клиенттерге көрсететін қызмет түрлерінің сапасын арттыруға және олардың санын көбейтуге итермелейді
Қазіргі несиелік жүйенің тұрақты икемді, тиімді инфрақұрылымын жасау – қазіргі кезеңнің негізгі мәселесі болып табылады.
Курстық жұмыстың басты мақсаты – Қазақстан Республикасындағы несиелік жүйенің қалыптасуы мен даму тарихын және құрылымын қарастыру болып табылады ....

Нарықтық экономикада несие ақшалары банк жүйесінде маңызды рөл атқарады. Несие ықшаларының экономикадағы алатын орны елеулі екендігіне ешбір күмән жоқ. Олай болса, бұл тақырыптың өзекті екеніне көз жеткізуге болады. Жұмыстың мақсаты капиталдың, яғни қарызға берілген ақша капиталының жүру формасын несие, ақша капиталының ақша айналуын және несие берушінің қарыз алушы арасындағы қатынастарды көрсетеді. Оның көмегі арқылы жеке және заңды тұлғалардың мемлекеттің бос ақша қаражаттарын шоғырландырып, қарыз капиталына айналуы және белгілі уақытқа қолдануға ақылы түрде беріледі.
Несиенің маңызы, сонымен бірге оны қолдау аясы елдің экономикалық жағдайына байланысты үнемі өзгеріп тұрады. Айталық, экономиканы орталықтанған жоспарлы түрде басқарудан нарықтық экономикаға өтуге байланысты біздің елімізде коммерциялық және ипотекалық, лизингтік, трастылық қаржылық банктік операцияларды пайдалану жаңғыртылады, сонымен бірге несие қатынастары мен несиенің көлемі, несие ставкасы да өзгереді.
Сонымен қатар несие қатынастарының нақты көрінісін несиенің формалары мен түрлері сипаттайды. Несиенің негізгі екі формасы: коммерциялық және банктік несие болады. Бұл екі несие бір-бірінен несие субъектілері, құрамы, қарыз объектісі, динамикасы, пайыз мөлшері және қызмет ету аясы бойынша ажыратылады. Несиенің түрлері бұл белгілі бір түрдегі экономикалық қатынас ретіндегі несиеден келіп шығатын белгілі бір қасиеттерге ие.
Қазақстан Республикасының қазіргі уақыттағы экономикалық жағдайы, оның ішінде несиелі ақша жүйесінде үлкен өзгерістер болып отыр. Несие толығымен экономикамен және оның жеке секторларымен тығыз байланысты. Сондықтан да бүгінгі таңда Қазақстанда күрделі өзгерістер болуда, яғни елдің экономикасының дамуы мемлекеттің несие саясатымен тікелей байланысты. Осы жерден байқайтынымыз несие қазіргі уақыттағы экономиканың тірегі болып табылады. “Несие” деген сөздің өзі, латын тілінен аударғанда “сенім” деген мағынада, ол белгілі - бір тұлғаның мойнына алған міндетін орындауға сенім көрсетуге дегенді білдірсе, екінші жағынан, несие, банктердің филиалдарымен несиелік мекемелердің қанат жаюымен ұштасып, сол арқылы қазақ даласының қойнауының капиталын кеңейтуге мүмкіндік береді.
Несиелiк ақшалар – тауар өндiрiсiнiң дамуымен, яғни тауарларды сатып алу және сатудың уақытын кешiктiрiп төлеуге берiлуiмен байланысты пайда болған ақшалар.
Негізінен несиелік ақшалардың негізгі түрлеріне вексель, чектер және банкноталар жатады. Бұл несиелік ақшалардың дамуы мемлекетіміз үшін өте маңызды болып отыр және олар осы жұмысты орындаудың өзектілін көрсетед....

Менің курстық жұмысымда Қазақстан Республикасындағы несие жүйесінің түсінігін, түрлерін, атқаратын қызметтерін, маңыздылығын қарастырдым. Қазақстан Республикасының кәсіпкерлерді несиелендіру және жалпы несиелеу жағдайын көрсету үшін “Банки Казахстана”, “Аргументы и Факты” және т.б. журналдарымен салыстырдым..
Курстық жұмысты жазудағы мақсатым – жалпы несие туралы түсінік беріп, оның түрлерін, формасын, атқаратын қызметтерін, экономикаға тигізетін әсерін және экономика үшін маңыздылығын көрсету. Сонымен қатар кәсіпорындарды қаржыландыру, несиелеу үшін банктердің жасайтын жұмыстарын, тәртіптерін зерттеу.
Өйткені јазiргi нарыјтыј экономика жаЈдайында тґрЈындар †з јажеттiлiктерiн јанаЈаттандыру Ґшiн несие алуЈа ґмтылады, ал коммерциялыј банктер †з јызметiн пайда табу мајсатында несиелеу процесi арјылы жҐзеге асырып отыр.
Республикамызда нарыјтыј јатынастар јалыптасјалы берi, к†птеген экономикалыј-„леуметтiк †згерiстер болды. Банктер жекелендiрiлiп, „р тҐрлi меншiк нысанындаЈы к„сiпорындар дами бастады. С„йкесiнше, уајытша босаЈан ресурстарЈа деген јажеттiлiк одан сайын †сiп, банктердiЎ несиелiк „рекетi жаЎа мазмґнЈа ие болды. К„сiпорындардыЎ јарјынды дамуы экономикамызЈа оЎ ыјпалын тигiзерi с†зсiз. Банктер уајытша босаЈан ресурстарды жеке ж„не заЎды тґлЈаларЈа мерзiмдiлiк, т†лемдiлiк, јайтарымдылыј негiзде уајытша пайдалануЈа беру арјылы к„сiпорындардыЎ, яЈни экономикамыздыЎ јозЈаушы кҐшiне айналды.
Несие нарыЈы ајшаныЎ экономикадаЈы мол †ндiрiсiнен пайда болды. Несие тґтынушыларЈа к†п уајытја пайдаланатын тауарлар алу, Ґй јґрылысын жҐргiзу, т.б. Ґшiн керек. Ондiрушiлер †здерiнiЎ инвестицияларын јаржыландыру Ґшiн ајшаны јарызЈа алады. Мемлекетте †з шыЈындарын жабу Ґшiн несиенi пайдалануЈа м„жбҐр болады ....