Жаратқан ием, күнәһар құлмын
Санасын тұрмыс билеген.
Айтағына ерiп.......

...Жетем деп жарлы байға, бай құдайға
Жарысқа жанталасқан жан шыдай ма?!
Бұл жалған, боқ дүние жоқ секiлдi
Бiр күнi өтер деген ешбiр ойда...

Келмейтiн сирағынан Сырдың суы,
Билiк пен дүниенiң буған жыны,
Алланың атын бiлмес.....

Қолымда он жүзігім ал шығармай,
Бір бөрі мал жейді екен қан шығармай.
Төрт торы, екі сала жұмбағым бар,
Мұны тапқан мені алсын мал шығармай.
Он тырнақ, ұстара, жылдың төрт мезгілі

Бір жанды мақлұқ көрдім пошымы бөлек,
Бір тау бар ортасында дөп-дөңгелек.
Үстіне шыққан шөбі бәрі тегіс,
Мал жемес, шауып алып неме керек.
Сол таудың ортасында екі өзен.
Астында бұлағы бар, алды кезең.
Не астына, не үстіне шыққан шөп жоқ,
Адамзат көргенің жоқ ондай өзен.
Сол таудың етегінде жалғыз құдық,
Беткейде асыл таспен аузын қиып,
Ішіне кірген нәрсе тірі шықпас,
Асыл тас жібереді бәрін қиып.
Адамның басы, беті, аузы, тісі

Еңкейсем еңкейеді,
Шалқайсам шалқаяды.
Көлеңке

Мұхит (Мұхамбеткерей) Мерәліұлы (1841–1918) Батыс Қазақстан облысындаҚаработын ауданында, Ақбақай ауылында дүниеге келген. Мұхиттың ата-анасы дәулетті бай адамдар болған. Мұхамбеткерей Мұхиттың туған бауырлары: Пәнгерей, Шәнгерей, Сақыпкерей, Жәнші, Жүсіп бұлардың бәрі отбасымен мәдениетті жақсы көрді, ән айтты, скрипкада ойнады, күй тартты. Мұхит- халық композиторы күйші, домбырашы. Мұхит тойларда, ірі жәрмеңкелерде домбырада ойнап, ән айтумен көзге түскен өнер иесі. Мұхит, Есбай, Тазбала, Сәулебай күйлерін ерекше........

Бір асу астың алдыңа,
Басыңа желек салдыра.
Қыз болған қызық күндерді,
Қайрылмай артқа қалдыра.

Бейтаныс өмір ашасың,
Бейтаныс үйді басасың.
Ендігі ұяң осы жер
Бақытты күнің жасасын.

Келін деген атты алып,
Иіле сәлем сен....

—Қатын,
Есіттің бе сен?
— Жоқ.
— Тыңда, айтайын мен.
Кеше ауылнайға жолықтым.
— Не дейді?
— Айтқанынан қорықтым.
— Малды алатын.....

Қарға тыңдап бұлбұлды,
Қатты қынжылды,
Қабағы түйілді,
Бұлбұлға бұлай бұйырды. —
Немене сонша шырылдап,
Көрінгеннен жыр ұрлап.
Жылаудан басқа білмейсің,
Өмірі бір күлмейсің,
Еңірейсің, сарнайсың,
Ылғи ғана.....

— Ей, немене қабағыңды түйіп
Кеткендей дүниең күйіп!
Көп сандалмай бер жылдам,
Көжең болса құйып!

— Көрсеткен ұшпағың осы ма ?
Қалап тигенде сүйіп.
Жамау-жамау....

Терек тұр тәкаппар боп кекірейген,
Жел қақса жапырағы желпең қағып,
Иілсе алма ағаштар бүкірейген,
Қарайды жемісіне ел таң қалып.

Теректей тентек кеуде көкірекшіл,
Мінезі кейбіреудің....

Майлық пен сулық бірге өсті,
Бірде жаңа, бірде ескі.
Болып жүрген байғұстар,
Бір күндері тілдесті.

— Майлық! — деді сулық,
Сөзінде жоқ қулық, —
— Мен ылғи.....