Бәкеннің кейде өтірік айта салатын да мінезі бар еді. Бірақ Бәкеннің бұл мінезінен зиян көріп жүрмін деген пенде жоқ. Оның үстіне Бәкеннің бұл сөздерінің өзі де қиюласпайтын, жобасы келмейтін сөздер еді. Онысын іле-шала Бәкеннің өзі де мойындап, "айта саламыз ғой біз деген" деп өзі де күліп отыратыны бар. Бәкен бұл сөздерді біреуге зардап шектірейінші, содан пайда көрейінші деген оймен айтпайды. Өзінің мінезі сол. Дегенмен Бәкеннің осындай аңдаусыз айтып қалған сөзінен бірде Бәкең зардап шегіп қалыпты. Бәкең деген Бәкендерге қарағанда жасы үлкен кісі ғой. Бірде Бәкең аяғына ауланың ішіне іле шыққан сүйретпесін киіп алып, үйінің көше жақ беткейіндегі отырғышта демалып отырады. Дәл осы сәтте көше бойымен таза киімін киіп алған, екі қолын қалтасына салған күйі Бәкен келе жатады. Бәкен жасы үлкен Бәкеңді көріп сәлем беру үшін бұрылады. Бәкеңнің өзі балықты жақсы көретін кісі ме, әлде жұрттың бәрі де балықтан жасалған тағамға кет әрі емес пе, Бәкең дәл осы тұрғанда балық туралы ойлап отырса керек. Бәкенге сұрақты беріп кеп қалады:

- Бәкен, балық шығып жатқан ж .....

Бабамыз Ақбалық хазірет,

Ерекше жаратқан құдірет.

Жиырма жасында жалданып,

Бір сартқа етіпті қызмет.

Ташкентке мал айдап барғанда,

Жол салып арналы орманға,

Медресеге оқуға түсіпті.

Аллаға

Сыйынған тектен тек қалған ба?!

Бұхарда

Сонан соң оқуын жалғаған,

Ізетпен талпынған, талмаған.

Қырық төрт жасында «Хазірет» атанған,

Өмірін еліне арнаған.

Ақылын, білімін, білігін,

Мойындап ұлысы ұлының.

Мұса мырза

Қарындасын қалыңсыз беріпті,

Ұлына Сырымның.

Сартауда мешіт, медресе салдырған,

Білімге сусаған,

Жұртының сусынын қандырған.

Сол жерде мәңгілік мекені,

Бір Алла жарылғар алдынан.



Сүлеймен Баязитов

.....

Бүгінгі күнде жеңіл жүрісті қыздар күн санап артып бара жатыр. Қазақ елі, инаббатты, ибалы, салиқалы, үлкенді сыйлай білетін кішіпейіл xалық емес пе? Әттең, бұл тек қана он тоғызыншы ғасыр тариxына тән оқиға деп білем мен. Бесіктен белі шықпаған қыздар,түні бойы көше кезіп,сақа жігіттердің ойыншығына айланып жүргені рас. Мектепке бармақ түгіл, бір-екі аптаға үйлеріне келмей,әке-шешесі амалсыздан көп жағдайларда тәртіп сақшыларының көмегіне жүгініп,артарынаң іздеу салып жатады. "Есін барда,елінді тап"-деп қазақ атамыз айтқандай,көшеде жоғалып,үйін таппай жүрген бой жеткен қыздар қанша ма? Үйінде дұрыс тәртіп берілмегендіктен бе,жоқ,әлде тым ерке қылып өсіргендіктен бе, кінәлі кім заман ба адам ба? Осындай мектеп жасында жүрген оқушы қыздардың бірі, А... болып табылады,өзінен әлде қайда үлкен бәз біреулермен көңіл жарастырып жүргенін жиі-жиі ауылымнаң немесе көрші ауылдағы достарымнаң естіп қаламын. Өткен жылы өзім мектеп бітіріп жатқан кезде, бұл қыздың үстінен бір айға жуық іздеу салынған болатын. Бірақ,қашан,қай күні табылғаның анық білмеймін. Ал,бүгінгі күні І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университетінде журналистика мамандығы бойынша білім алып жүрмін. Сол оқиғадан бері, А... көрмей кеткен едім. Оразаның үшінші күнінде яғни, бүгін есік алдымнан ыржалақтап өтіп бара жатқан А-ны, көріп қалдым.Біраз жанына барып ақыл айтып, есін жидырайым ба деп тырыстым да, жә, "бұндай ессіз қызға сөзімді шығын қылып қайтем" -деп ішімнен, артыма қарамайа құлағыма құлаққап киіп, бұрылып кеттім. Қазақта өсек деген дүние ең жаман, әр бір қазақ қызының атына дақ келтіретін заттқой. Мектеп жасында жүрген түнгі көбелектердін санын азайтып, дұрыс жолға қалай түсірсек болады?

Сүндет Нұрғалиев .....

Баяғы заманда Бағдат шаһарында жоқшылықпен күні өткен бір кемпір мен шал тұрады екен. Олардың ортасында сегіз жасар жалғыз ұл баласы болыпты. Кемпір үй ішімен айналысады да шал ау тартып, азын-аулақ іліккен балықты талшық қып, тағам етіп, күнелтеді екен. Бір күні баласы:

— Әке, мен де ау салуды үйренейін, бүгін мені жібер, – деп өтінеді. Шал мен кемпір жалғызы әлдеқалай суға түсіп кете ме деген қауіппен рұқсат етпесе де бала жылап-еңіреп қоймағансын, «барсаң бар» дейді. Бала қуанып кетеді. Кешкісін құрған ауына ертесімен барып қараса, бір алтын балық оралып тұрады. Бала қуанғанынан не істерін білмейді. Үйге жеткенше жүгіреді. Баласының алтын балық әкелгенін көргенде, қуанған кемпір мен шал тұра жүгірісіп, біріне-бірі соғылысып, құлап та қалады.......

Ертеде Атырау бойы тұрғындарының батагөй ақсақалы – Бақан дейтін балықшы қарт болыпты. Күн райын бақылап, дауыл мен жауын-шашын болатын күндерді алдын ала болжап отыратын көреген кісі екен.
Күндердің күнінде Атырау бойына бір саудагер шал келіп, сол арадан қоныс тебеді. Оның да аты Бақан екен. Әлгінің қулық-сұмдығын байқаған жұрт:
— Саудагер Бақан деген аттан садаға кетсін. Ол Бақан емес, бақалшы, – депті де солай атап кетіпті.......

Баяғы ерте заманда кемпір мен шал өмір сүріпті. Олардың бір қызы бар екен. Шал балық аулап, кемпір ау жамап, күндерін көріпті. Бір күні балық аулап отырған шал ағып келе жатқан бір сандықты көреді. Сандықты судан шығарып, үйіне апарады. Кемпір мен қызы екеуі жабылып, сандықты аша алмайды. Осы кезде көмекке шал келіп, зорға дегенде сандықтың аузын бұзады. Қараса, ішінде жеті бүктеліп, айдаһар жатыр екен. Ол......

Балалбақша ойындар тізімі: Арқан тарту, Шеңберге түсір, Пойыз, Допты қуып жет, Жалғыз аяқ жолмен, Ойын: кім баяу, Таяқшадан аттап өт, Мені қуып жетіңдер, Торғайлар мен автомобиль, Маған қарай жүгіріңдер, Белбеу тастау, Кетті-кетті, Орамал тастау, Ойын: доп кімде?, Тракторшылар, Кім заттарды көбірек жинайды?, Ойын бастаушылар (тура шын ойлану), Қалпақ және кішкене таяқша, Айгөлек, Ормандағы ақ тиіндер, Табан балық және шортан

Баяғы заманда Бағдат шаһарында жоқшылықпен күні өткен бір кемпір мен шал тұрады екен. Олардың ортасында сегіз жасар жалғыз ұл баласы болыпты. Кемпір үй ішімен айналысады да шал ау тартып, азын-аулақ іліккен балықты талшық қып, тағам етіп, күнелтеді екен. Бір күні баласы:
— Әке, мен де ау салуды үйренейін, бүгін мені жібер, – деп өтінеді. Шал мен кемпір жалғызы әлдеқалай суға түсіп кете ме деген қауіппен рұқсат етпесе де бала жылап-еңіреп қоймағансын, «барсаң бар» дейді. Бала қуанып кетеді. Кешкісін құрған ауына ертесімен барып қараса, бір алтын балық оралып тұрады. Бала қуанғанынан не істерін білмейді. Үйге жеткенше......

Балықтың жаны суда.

Балық жоқта бақа да балық.

Балықтың тілін бақа біледі.

Балық аулай алмаған суды лайлар.

Балықтың да сегіз қанаты бар.