Ол кезде біз алтыншы не жетінші сыныпта оқитынбыз. Нақты есімде болмай тұр. Балалық шақтың тәтті кәмпитін жеп жүрген кезіміз. Жігіт, сүю, махаббат деген нәрселердің ойға кіріп те шықпайтын кезі болатын. Бірақ бәрі де бір күнде өзгеріп шыға келді...

Көктемнің шуақты күні болатын. Күн шығып тұрғанымен, қыстың сызы кете қоймаған шақ. Мамамның «қалың киін» дегенін тыңдамай, көктемнің алдамшы күніне сеніп, ауру «сатып алдым». Сабақта мазам болмай, ыстығым көтерілген соң үйге сұранып, мектептен шығып бара жатқанмын. Артымнан «Әсел, тоқтай тұршы» деген дауысқа жалт қарасам, сыныптастарым Нұрсұлтан мен Үсен екен. Не айтар екен деп ойлап тұрғанымда олар да жаныма келді. Ананы айтып, мынаны айтып, соңымнан қалар емес. Сабақтың басталып қалғаны қашан, ал олар әлі менің арқамнан қалар емес.

- Сендер қайда бара жатырсыңдар? Сабаққа бармайсыңдар ма?

- Біз сені шығарып салайын деп едік.

- Жайша ма?

- Жай.

Әңгімеміз осылай өрбіген-ді. Бір кезде мектептің ауласынан шығатын қақпаға жақындағанымыз сол еді, Үсен барды да есіктің аузына тұрып алды. Шығайын десем шығармайды......

Жетінші қара сөзінде Абай : «Жас бала анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады: біреуі- ішсем, жесем, ұйықтасам деп тұрады. Бұлар – тәннің құмары, екіншісі –білсем, көрсем, үйренсем деген жан құмары» -дей келіп, баланың көргеніне талпынатынын, көзі көрген мен құлағы естігеннің бәрін білгісі келетінін жақсы сипаттайды. Шынында да, бала кезде бәріміз де дүниенің бар сырын танып –білгіміз келіп, алға ұмтылып, тезірек өскіміз келіп, үлкендерге еліктеп жүретініміз анық. Мүмкін, сонысымен де балалық шақты бал дәуренге теңеген болар?! Әйтеуір, үлкендер бала кездерін еске алса, еріксіз жымиып не қатты қиялға батып, қайта айналып келмес бал дәуренді аңсап жатады. Себебі балалық шақ – адам өмірінің ең аяулы, ең тәтті, ең қызық сәті. Иә, бал шақтың қадірін ерке кезде аңғармай өткізіп аламыз. Мен де қазір сол бір ата-анамның басымнан сипап, қыңқылдап сұрағанымның бәрін де алып беріп, асты-үстіме түскен кездеріндегі шат көңілім мен сәбилік еркелігімді еске алып отырмын. Сол кезде Мұқағали ақынның «Сәби болғым келеді» деген әні еріксіз еске түседі. Шынында да, «тұлымында күн сәулесі ойнақтаған, аузынан ана сүті арылмаған сәби» болу қандай бақыт десеңші, шіркін! Ата- ана үшін сол сәбидің амандығынан артық бақыт болмайды, бар әлем оған бас иіп тұрғандай. Бала кезде дос болу да оңай, дос табу да оңай. Себебі бала көңілі аппақ қардай тап-таза болады. Сол кіршіксіз сезімнен таза достық, жақсы ниет, адал көмек туындап жатады. Біреудің жылағанын көріп, өзі де жылай салатын да сол бала көңілі емес пе?! Сол сияқты қолындағысын ойланбай бере салатын ақ көңіл жомарт пен дарқан жүректің иесі де – көбіне тәп-тәтті балдырғандар. Олардың тілін айтсаңызшы!.....

Менің балалық шағым Әр адамның қызыққа толы балғын шағы болады.Ол әрине біздің балалық шағымыз.Балалық шақтағы біздің іс әрекетіміз,ойынымыз естен кетпес қызыққа толы күндер болып артта қалуда.Әр адамның жүрегінде бұл естеліктер мәңгі сақталары анық.Біздің балалық шағымыз біздің дастанымыз,шытырманға толы хикаямыз. Жылдар зымырап адамдар ер жеткен соң балалық кезің аңсайтын болады.Ол кездегі достары,көңілді ойындары мен бастан кешкен талай балғын шақтары арқылы, жүрегімізде маңызды бір ерекше орын алады.Ол кездегі балалықпен істеген тентектігін мен бұзақылықтын өзі керемет қой ,шіркін.

Мен өзім бір отбасының жалғыз ерке қызы болып өстім.Балалық шағым қызық бір дастан дерсін.Балалық кездегі жасаған істерім,балалармен ойнап,көңіл көтергенім әлі есімде.Кейде сол естеліктерді еске алсам,қайтадан сол балалық шаққа оралсам ғой шіркін деп армандайтын кездерде болады.Біз балалық шағымызда асыр салып ойнап,көп көңіл көтеретінбіз......

Біз еліміздің тәуелсіздігінің арқасында бақытты балалық шақты өткізудеміз. Біздің алаңсыз білім алуымызға, бақытты балалық шағымызға жағдай жасап отырған Елбасымызға алғыс айтамыз. Мен осындай бейбітшілік орнаған елде туып-өскеніме ризамын. Қазіргі заманда көріп жүрміз, қатігез ата-аналар, бақытсыз балалар. Ата-аналарының кесірінен көптеген......

Сахна ашылып, оқушылар әнұран айтады
Абдусамат:Сәлеметсіздер ме ұстаздар мен оқушылар
Гүлжан:Бүгінгі [Ата-ананың балалық шағына саяхат және отбасы салт-дәстүрі] атты тарбие сағатқа қош келдіңіздер
Абдусамат: Балалық шақ қайтып оралмайтын шақ. Біздің ата-анамызда, ұстаздарымыз да бала болған.

Гүлжан:
Кеше ғана сәби едік гүл терген
Қызыл, жасыл әрі сары гүлдерден
Жинап алып үйге....

Уай, заманым, балалық,
Әр ісің бір бадалық,
Алды-артыма қарасам,
Кетіп қапсың тазарып.
Өзің түгіл....

Алдау үшін көз жұмғанды «өлді» деп,
Уансын деп ұсынғанды «берді» деп.
Көңлін жыртпай шұлғығанды «сенді» деп,
Нені көрсе соған ерген балалық.
Ыстық ұрттап ауызы....

Қызылорда облысы
Қазалы ауданы
Қазалы ауылы
№100 орта мектебінің ағылшын тілі пән мұғалімі
Сисенбаева Гүлмира Әбдіғаниқызы

Тәрбие сағаттың тақырыбы: Зорлық-зомбылықсыз балалық шақ
Тәрбие сағаттың мақсаты:Оқушыларға зорлық-зомбылық туралы мағлұмат беру, адамның жаны мен тәніне үлкен зардап әкелетін соққы екенін түсіндіру және зорлыққа қарсы біздің елімізде заң бар екенін айту
Оқушыларға өз жүрген орталарынд мейірімді болуға, бұзақылық істерге бармауға, адами бойларындағы қасиеттерін сақтауға,әдепті де, тәртіпті тұлға болып өсуіне тәрбиелеу.

Балалық шақ - балғын шақ,
Өмірдің өзі болашақ.
Балалық шақ....