Қола қабан

Болған оқиға Флоренциядағы Грандук алаңының төңірегінде, ұмытпасам, Порта-Росса – деп аталатын шағын көше бар. Сол жерде жеміс дүкенінің алдында қоладан тамаша қылып құйған қабанның ескерткіші тұр. Қабанның аузынан мөп-мөлдір салқын су атқылайды. Ескерткіш әбден ескіріп қошқыл тартқан, тек тұмсығы ғана сырлап қойғандай жып-жылтыр. Өйткені қаптаған бала-шаға, үлкен кісі еңкейіп, аузын тосып, су ішкен сайын, әлгі тұмсықтан қолдарымен ұстайтын. Жартылай жалаңаш сүп-сүйкімді балалардың......
Ертегілер
Толық

Бәйшешек

Қыстың үскірік желі соғып тұрған, ал үйшіктің іші әрі жылы, әрі жайлы еді. Онда гүл тығылып жатты. Ол өзінің үйшігі баданасының ішіне жасырынып қар басқан жер астында жатқан-ды. Бірде жаңбыр жауды. Тамшылар қардың қыртысын тесіп өтіп, гүлдің баданасын ұрғылай бастады. Олар жер бетіндегі жарық дүние жайында жыр қып айтты. Өзі нәзік, әрі өжет күн сәулесі олардың ізімен іле-шала қардан өтіп келіп бадананы жылыта бастады.......
Ертегілер
Толық

Жаға

Баяғыда бір сәнқой болыпты. Оның жатса-тұрса бар ойлайтыны етіктің қалыбы, тарақ және тамаша бір сәнді жаға болыпты. Міне, әңгімеміз де сол жайында болмақ.

Жарық дүниеде біршама ғұмыр сүрген сол қыстырма жаға енді үйлену жайлы ойлана бастады. Бірде оның шұлықтың баулығымен жуылуына тура келді.

— Ой, – деді жаға. – Неткен сымбат, неткен......
Ертегілер
Толық

Ескі үй

Бір көшеде, шамасы осыдан үш жүз жылдай бұрын салынған, әбден тозығы жеткен үй тұратын. Оның ертеде салынғандығына көз жеткізу де оңай. Өйткені үй шатырының бұтағындағы қызғалдақ пен құлмақтан жасалған әшекей өрнекте оның қай жылы салынғаны, ал оның астына көне әріптермен және ертедегі емле ережелерін сақтай отырып бір шумақ өлең ойылып жазылған. Барлық терезе маңдайшаларынан мардымсып аузын қисаңдатқан, кейпі ішек-сілеңді қатыратын кескінсіз кісінің жүзі бірден көзге шалынатын. Үйдің жоғарғы қабаты төменгі қабатына қарағанда әжептәуір аумақтырақ......
Ертегілер
Толық

Атайдың қулығы

Мектептен қайтып бара жатқан кіп-кішкентай қыз, пәтер баспалдақтарынан әрең көтеріліп бара жатқан қарт атайды көріп қалады . Қолындағы ауыр жүкті көзі шалып , егде тартқан атайдың жанына келіп

-Ата қолыңыздағы жүктің жартысын маған беріңіз, - деп күлімдейді.

Ақ сақалды , нұр жүзді атай қыздың әдептілігіне қайран қалады. Үйіне жеткенше кішкентай қыздан

-Арманың не қызым? – деп сұрайды.......
Ертегілер
Толық

Қорған дуалынан қарағанда

Күз. Дуал үстінен ал қара көк толқынды теңізге көз тігіп тұрмыз. Аннан-мыннан кеме желкендері ағараңдайды. Батқан күннің жалқыны алтын шапаққа бояған Швецияның биік жағалаулары алыстан қарауытады. Артымыздағы дуалдың тік жарынан жыра басталады, оған құлашын кең жайып өсетін тамаша ағаштар отырғызылған. Оның сарғайған жапырақтарын жел көтеріп, ізінше жерге төсеп жатыр.......
Ертегілер
Толық

Айырмашылығы бар ғой

Май айы болатын. Ауа райы әлі де біршама салқын. Алайда, табиғат шіркін бұталар да, ағаштар да, дала да, көгалдар да көктемнің келгенін сездіріп-ақ тұр. Көгалдар гүлдерге толы. Гүлдер қолдан жасалған қоршау ішінде де жайнап кетіпті. Ал оның қасында нағыз көктемнің белгісі гүлге малынған кішкене алма ағашы көз тартады. Әсіресе оның жаңа өркен жайған, жас, қызғылт бүршігі енді қауыз жара бастаған бір бұтағы айрықша әдемі еді. Өзінің көріктілігін ол да білетін. Сұлулықты сезіну қасиеті оның түп-тамырына сіңген болатын. Бұтақ сол себептен де жолға кетіп бара жатқан күйме алма ағашының дәл қасына......
Ертегілер
Толық

Құтандар

Бір шағын қаладағы шеткі үйдің төбесінде құтанның ұясы болды. Ұяда төрт балапанмен ана құтан отыратын, балапандары әлі қызарып үлгермеген кіп-кішкентай қара тұмсықтарын ұядан қайта-қайта қылтитып қояды. Ұядан ұзамай, шатырдың қырында бір аяғын бауырына қысып, сымдай тартылып әке құтан отыр; бір аяғын көтеріп тұрған себебі басқа істейтін түк шаруасы жоқ еді. Өзі ағаштан жасап қадап қойған нәрсе секілді қозғалмайды.

«Бұдан артық қандай......
Ертегілер
Толық

Алдардың Тазшаны емдеуі

Өгіздерді айдап келе жатса, қой баққан бір Тазшаға жолығады. Амандасып, ол-пұл деп отырып, торсығындағы айранынан ішіп, шөлін қандырады.

"Осыны алдап, қойын айдап кетсем" - дейді ішінен Алдар. "Қалай алдаймын" деп отырып, қойшының самайына көзі түседі. Үрпиіп самайынан шығып тұрған шашын көріп, таз екенін біледі. "Енді жайынды таптым" дейді ішінен.

— Қой баққан деген азап қой. Мен де талай......
Ертегілер
Толық

Алдардың өлген кемпірді екінші рет өлтіруі

Бал аштырам деп кемпірді өлтіріп алған баяғы хан, не істерін білмей, қазы-билері болып жиналып, ақыл таба алмай, сол күнге дейін дағдарып отыр екен деседі. Ақырында бір қазысы:

— Алдар деген бір қу бар екен. Ақыл тапса, сол табар, — деп ханға хабар етеді. Дағдарып отырған хан Алдарды алдырады.

— Солай да солай. Сұрағаныңды ал. Мыстан кемпірдің жеті баласынан құтқар, — дейді.

— Жарайды. Бірақ, маған үлкен шеніңді......
Ертегілер
Толық