Білім беру саласы: Қатынас
Бөлімі: Көркем әдебиет
Тақырыбы: «Үш аю» ертегісі
Мақсаты: Ертегінің мазмұнын сахналау арқылы түсіндіру, ертегіге деген қызығушылығын арттыру, ертегіні тыңдай отырып сөздік қорын молайту. Ертегіні сахналауға бейімдеу. Балаларды адамгершілікке, адалдыққа, бірін – бірі сыйлауға үйрету. Өзіне берілген рөлді дұрыс дауыс ырғағымен ойнауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: үйшік, орман, талдар, орындық, кейіпкерлер, төсек орны, ботқа ыдыстары, себет, үнтаспа.
Айгерім:
Сәлеметсіздер ме құрметті қонақтар, балғын балалар!?
Барлығын бермен қараңдар!
Аюлар жайлы ертегі, сендерге сыр шертеді.
Ең қызық ертегіні сахнаға енгіздік.
Баяндайын көріңдер, өз бағасын беріңдер.
Автор: Ерте, ерте, ертеде атай мен әжей болыпты, олардың Маша деген немересі бар екен. Бір күні Маша.
Маша: Әже орманнан жидек теріп қайтайыншы.
Әжесі: Жақсы бара ғой қызым, тек алысқа ұзама, тез қайтып кел.
Маша: Жарайды әже.
Автор: Маша орманда жидек теріп, өлең айтып жүргенде адасып кетеді.
Қайтар жолды таба алмай жылайды, қарны ашады, шөлдейді, шаршайды, ұйқысы келеді.
Маша: Ата, әже қайдасыңдар? Маған көмектесіңіздерші.
Автор: Маша жолды іздеп таба алмай, орманда тұрған бір үйшікке кезігеді. Атасы мен әжесі күте – күте шаршайды .....

Күздің алғашқы айымен бірге суық тигізіп алу қаупі де ере келеді. Түшкіру мен жөтелді түрлі ерітінділермен тамақты шаю арқылы кетіре аласыз.

Kөп жағдайда инфекция адам ағзасына тыныс алу жолдары арқылы түседі. Бастапқыда ауыз қуысы мен тамақтың ішінде болатын инфекцияны шайып шығаруға болады. Тек ауыз бен тамағыңызды немен шаятындығын таңдау керек.

Фурацилин

Танымал фурацилин дәрісінің 1-2 данасын бір стақан жылы суға ерітіңіз. Фурацилин ауыз бен тамақтағы бактериялардың көбеюін тоқтата алады. Оның микробтарға және қабынуға қарсы қасиеті аурудың асқынуына жол бермейді екен. Тұмау кезінде, суық тигенде тамақты күніне 3 рет шайыңыз. ......

Өз жасымыздан егде көрінбеу үшін теріні жасартатын түрлі кремдер жағып, бетімізге көптеген маскалар жасап жатамыз. Сұлулық екпелерін егіп, басқа да косметологиялық сиқырларға жүгінетініміз жасырын емес. Осылайша, бетіміздегі «кәріліктен» құтылғымыз келеді. Десе де, кейбір әдеттерімізбен өзіміз қартаюға қарай қадам жасап жатқанымызды ескере бермейміз. Назарларыңызға қартаюдың негізгі себептерін ұсынамыз.......

Тоңпан–тоңпан жүретін
Аю үлкен жануар
Балды жақсы көретін
Аю деген жануар.

Бір қойшы қой бағып жүрсе, бір түлкіні бір аю қуып келеді екен, ол бір тамға келіп кіреді. Аю да кірейін дегенде, тамның тар тесігіне кеудесі сыйып, бөксесі сыймай кептеліп қалады. Түлкі тамның бір кішкентай тесігінен жалт етіп шығып, айналып тесікке келеді де тесіктен не әрі кетпей, не қайта шыға алмай, ілініп жатқан аюдың артынан келіп, мазақтап, аюға сарып кетеді. Оны қойшы көріп тұрады. Аю әрең деп қайта шығып, жан-жағына қаранып, қойшыға келеді.......

Алпамсадай аю жұдырықтай қоянды ұстап алып, ешбір жазықсыз құлағынан тартып қинайды. Тіпті бір құлағынан бұрап, жұлып тастай жаздайды. Қоян қатты қапаланады.
— Құлақ жазылар, көздің жасы құрғар-ау, бірақ кегім тарқамас! Не үшін қорлық көрдім! Маймақ аяққа кездесіп қалсам, құримын ғой! Оған жұлғыза беруге құлағым шыдай ма! Аю осы ормандағы аңдардың ең күштісі, мұңыңды кімге барып шағарсың? Қасқыр мен түлкі де оның араларынан қыл өтпейтін сыбайлас достары! Енді кімнен қорғаныш табармын! – деп жылайды ол.
Сол уақытта қалың қамыс ішінен:
— Маған қорғала! – деген бір жіңішке дауыс шіңк ете түседі. Қоян сол көзінің қиығын тастап еді, маса екен.......

Ертеде қалың тоғай ішіндегі үлкен бір үңгірде үш аю тұрыпты. Олар түнімен тоғайды аралап, күн ысыған кезде үңгірге кіріп жатады екен. Ең ірісі және мықтысы ақ төс аю болыпты. Қазандай тасты допша домалатып ойнайды екен. Күштілігіне мақтанып, кішкене аңдарға маза бермепті.
Бір күні түлкіні құйрығынан ұстап жұлқылайды. Екі аю:
– Түлкі бізге тиіскен жоқ қой, қоя бер, – депті.......

Ертеде бір асқан бай болыпты. Оның бір бәйбіше әйелі болыпты. Әлгі бәйбішеден бес ұл туыпты. Бес ұлы ер жетіп, бай қартайып қайтыс болыпты. Бәйбіше әйелі отыз екі жасында жесір қалыпты. Сонан бір жылдары ел жайлаудан етекке түскен кезде, жайланып жылдағы бір отыратын тау етегіндегі қонысында отырады.

Сөйтіп отырғанда, бір күні іңірде далаға шықса, бір нәрсе көтеріп алып қашып кетеді. Бәйбіше қорыққандығынан даусы да шықпайды. Сөйтсе аю екен дейді. Сол апарғанынан аю үңгіріне апарады. Бәйбіше үңгірде қамалып жатады. Жейтін тамағы алма, шикі ет, түрлі жемістер болады. Аю күндіз кетіп, түнде келіп түнеп тұрады. Түрлі жеміс, етті әкеп тұрады екен. Сонан бәйбіше үйреніп, аюмен бірге күнелткізіп тұра береді.......

Ертеде бір өзбек Алихан деген болған екен. Оның әйелі, жалғыз қызы бар екен. Баласы да қолындағы сол біреу-ақ, барлығы үшеу екен. Өзі кедей, жалғыз атымен қос айдап жүреді екен. Жаз болса, қыс болса сол жалғыз торы шолақ атының күшімен еңбек етіп, күн көріп жүріпті. Бір күні қос айдап жүрген Алиханның қарны ашып, үйіне келейін десе, алыс. Онан соң сол күні кеш түсісімен үйіне келіп, әйеліне мынаны айтады:

— Қатын, сен ертеңгісін мен қосқа жүрерде бір қап нанды, бір шанаш көже дайындап маған беріп жүрмесең, менің күндіз қоста жүріп қарным ашты. Үйге келейін десем, үй алыс болды, атты шығарып, атпен шауып келіп тамақтануға атымның өзі шаршап тұр ғой деп аядым. Өзіме қарап, атымды аядым, – деп әйеліне осыны айтады. Түнде әйелі күйеуінің айтқанын ұмытып кеткен екен, ертесіне баяғы еркегі кешегі менің тамақтарымды бер деп сұрағанда, әйелінің есіне сонда түседі де: «Мақұл, мен пісірейін де қыздан беріп жіберейін», – дейді әйелі. «Онда мейлі, қыздан көтертіп жіберсең жібер», – дейді күйеуі.......