2005 жыл. Мен асем қалам Атырауда 2-ші курста оқып жатырдым. "505" танысу орталығына жай ғана тіркелген болатынмын. Тізімде тек 5 адам болу керек. Артық тіркелмейді. Содан 16-шы желтоқсан күні (алі есімде)Рысбек есімді жігіт достық жіберді. Смс арқылы хат алыстық. Алматы қаласының жігіті, Ақтөбе қаласында оқыды. Жақсы араласып кеттік. 3 ай бойы суретімізді жіберіп хат алыстық. Суретін көріп жүрегім дүрсілдеп, махаббат сезімі оянды. Катты ғашық болдым. Ол да жасырмады. 4-ші айда құрбыларыммен Ақтөбе қаласына барып Рысбекпен кездестім. Кездесіп, екеуміз тіке көімізге қарай алмадық (неге екенін білмім), жүрек соғысы тоқтар емес. Оқулары қатаң тәртіппен болғандықтан кездесуіміз 2 сағатқа созылды. Жеке әңгімемізді айта алмадық, бірақ көзбен бірімізді қатты түсіндік. Себебі қасымызда менің және оның достары болған. Оларға берілген уақыт шектеулі болғандықтан, қоштасуымызға тура келді. Кетерде қолыма хат ұстатты. Үйге барғасын оқуымды өтінді. Қимастықпен, бір бірімізді көзбен алысқааааа шығарып салдық. Үйге келіп хатын ашып оқыдым, қатты ғашық болғанын сөзбен жеткізі алмайтынын кайталап тусіндіруде. Түсте жарты сағатқа шыға алатынын айтты. Мен де сезімімді білдіріп хат дайындап, кездескенде қолына ұстаттым. Келесі күні Атырауға қайттық. Жанары көз алдымнан кетер емес. Сағына жүре сабағымды жалғастырдым. Арадағы смс, қоңырау, хат, суреттер алмасу үдей түсті. 2-ші курсты бітірдім. Ол Атырауға 1 кунге келді. Құрбыларыммен қаланы араладық. Екеумізден бақытты адам болмады. Бірақ ернімізден сүюге де қимадық. Келесі күні шығарып салдық, поездың қозғалғанда ол да жүгіріп мінді. Қимадық. Амал қанша. 3ші курска көштім. Телефонмен сойлесу тоқтамады. Ол күзде оқуын бітіретін болып, менің диплом алу кешіне барғанымды қалады. Белгілі себептерге байланысты мен бара алмадым. Содан ол қолына дипломын алып Алматыға қайтты. Сөйлесе жүріп, екеуміздің семьямыз біздің арамыздағы махаббатты білетін болды . Арманымыз көп болды......

Караша айы болатын. Университеттін кітапханасында сабакка дайындалып болып жан досым Б. кутіп отырганмын. Онын телефоны менде болатын. Бір кезде Б-тын телефонына конырау келді. Мен котердім. Мерей атты жігіт екен. Таныстык, сойлестік. Б-тын ауылдасы болып шыкты. Б-ты озіне 2-3 айдан бері карата алмай жур екен. Біз тез тіл табысып кеттік. Ол озіне комектесуін сурады. Мен жай Б-тын ойын біліп бере алатынымды айттым. Міне, алгашкы таныстыгымыз осылай басталды. Досымнан ол туралы ойын сурап едім оны ұнатпайтындыгын айтты, ал біз Мерей екеуміз ол кезде дос ретінде жаксы араласып кеткен едік (Мерей екеуміз алі бір-біріміздін турімізді кормегенбіз, фото аркылы да). Мерей, Б-нын бастартканына карамастан соз салып жүрді. Ал, мен Мереймен телефон аркылы жакын дос болдым. Тіпті, досыма онын созін алуын сурайтын едім.

Университетте жарыс болды, біздін тобымыз оган казактын корнісін коятын болдык. жан досым екеуміз де оган катыстык, казактын келіні ролін алдык Б. екеумізде. Дайындык устінде менін телефоныма Мерейден конырау келді. Алдым, сойлестік. Б. екеуміз бірге скретке тусіп ММС аркылы жіберуін сурады. Басымызга ак орамал таккан, казаки киім киіп турган Біз фотога тусіп жібере салдык (Мерейге ММС жібергенімді Б. білген жок). Кешке Мерей сокты. ММС-ті алганын айтты "Ак орамал Б-ка караганда саган оте жаксы жарасады екен" деді. Мен онын созін ойынға айналдырып кеттім. Сол куннен бастап ол маган жиі согатын болды. Б-тан конілі калганын айтты. Б-та ол кезде баска жігіттермен сойлесетін.
Тунгі сагат 11:00 жатаханада мундай кезде нагыз кызык уакыт, Мерей тел. сокты:
- Алло, салем Айко......

Алмас екеуміз көктемнің күздей сүркейлі бір күнінде таныстық. Ол біздің үйге келді. Өзі сымбатты әрі өнерлі жігіт екен. Маған ән салып берді. Мен оны алғаш көргеннен-ақ ұнатып қалдым. Ұнатып емес-ау ғашық болып қалдым. Арада көп өтпей біз үшін мәңгі оралмайтын махаббат күндері басталды. Бірак ол да ұзаққа созылмады. Біз айырылыстық. Мен оны қимадым, соңғы сәтке дейін мойнына асылып тұрып кетпеуін өтіндім. Бірак ол кетті, мәңгіге кетті. Мен үшін ол күндер тозақпен пара-пар еді. Үнемі оны сағынатынмын, ешкімге көрсетпей жылайтынмын. Екеум із бірге баратын сол тауға ылғида жалғыз баратынмын. Өткен күндерді еске алатынмын. Ол күндер менің өмірімдегі ең бақытты сәттер еді ғой.

Алайда мен оның алдына қайтып бара алмадым. Себебі...
Арада 3жыл өтті, дәлірек айтсам 2жыл 7ай уақыт өтті. Мен мектепті бітіріп,атағы Алатаудай Шығыстағы ең беделді оқу орнына түстім,оқып жатқан мамандығымда екінің бірінің қолы жете бермейтін аты ерекше мамандық. 1курстың бірінші семестрін бітіріп,үйге барып қайтқаннан кейін көрші қаладағы апайымның үйіне бардым. Ол жерден Алмастың телефон номерін тауып алдым. Екі-үш күннен кейін хабарластым. Ар жағынан өзіме әбден таныс үн құлағыма келді. Ал көз жасымды тоқтата алсамшы,екеуміз ұзақ сойлестік. Енді өткен істі бастамайтын, дос болып қал атын болдық. Алайда сол күндерді еске аламыз, ол ештеңені де ұмытпапты, бәрі есінде екен. "Сен өзгердіңбе?.....

Қазақ мәдениетінің сонау көне заманнан бері жасап келе жатқан халықтық туындылары аз емес . Сан – салалы өлең – жыр , асыл сөз үлгілері – әдебиет саласындағы халық мұрасының куәсі. Дәуірлік мәні бар поэзия туындылары, әдеби шығармалар – халқымыздың рухани байлығы.Осынау асыл туындыларымен танымал болған ақын – жазушыларымыз қаншама ? Міне , солардың бірі – Хамза Есенжанов. Бұл есімді ойға алған кезде, талай адамның тағдырын талқандаған келеңсіз оқиғалар ойға оралады. Ол табиғаттың берген ақыл – ойымен талантының арқасында ажалға қарсы тұрып, өмірге деген құштарлығын жоғалтпай , адамдар мінезіндегі аярлыққа кешіріммен қарап , қуғын – сүргіннен құтылған уақытта ғана қаламын қолға алып, аз уақытта қазақ әдебиетіне көптеген өзінің үлесін қоса бастады. Жерлес жазушымыз Хамза Есенжанов өз шығармаларында Ақ Жайық атырабында болған алуан оқиғаларды сипаттады. Жазушы Хамза Есенжанов сол кезеңдегі жағдайларды шеберлікпен анықтап көрсете алды. Х.Есенжанов негізінен қазақ прозасында сирек кездесетін образдар жинағын жасады. Оның кейіпкерлерлерінің көбі қайсар мінезді , қиын тағдырмен күресе алатындай, алғыр болатын. Х .Есенжановтың кейіпкер жасаудағы тәжіребиесі, оның « типтік жағдай », « типтік орта », « типтік мінез» деген ұғымдарға мейлінше салмақ салғанын аңғартады. Негізінен менің ойымша, қазақтың тарихында Хамза Есенжановтың « Ақ жайық» эпопеясындай басқа шығарма болған емес. Хамзаның өз туған жері туралы көлемді шығарма жазуы – бұл өзінің патриоттық сезімі мен ұлттық намысының жоғары деңгейде қалыптасуының көрсеткіші болса керек Жазушы Хамза Есенжанов осы туындысы үшін Абай атындағы Мемлекеттік сыйлыққа ие болды. « Ақ Жайық » эпопеясының өмірге келуіне себепші болған бірден – бір адам София Жақияқызы Тастемірова болатын.

Хамза Ықсанұлы туралы әңгіме еткенде, оның өмірлік серігі София Жақияқызына тоқталмай өтуге болмайды . Ол айдаудағы жарының артынан еріп, қуғын - сүргіннің ауыр тауқыметін бірдей көрді . Хамза ағаны тікелей мағынасында ажал аузынан аман алып қалды . Хамза Есенжанов романдары - қазақ прозасында бұдан бұрын жасалған тұлғалы туындылардың ешқайсысын қайталамай, тарихи шындықтың панаромасына өз картинкаларын қосып , типтік образдар галериясына өз кейіпкерлерін қосқан кесек туындылар. Октябрь революциясы мен азамат соғысының дауылды жылдарының Батыс Қазақстанда өріс алған оқиғаларын әр қырынан суреттеп берген бұл туындыларда оның кейіпкерлері сол оқиғаларға қатысқан әлеуметтік топтардың сырын ашып, ролін анықтаған жинақты да нақты образдарға айналған . Олардың даралық қасиеттері өзді – өзіне тән айқын да айрықша ерекшеліктерімен көрінуі әрқайсысын айнытпай танытады ......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Абсолютизм: Батыс пен Шығыс
Сабақ тақырыбы: Неліктен І Карл мен ІІ Осман шексіз билеуші монарх бола алмады? 2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.3.1.2 - Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату
6.3.1.5 - саяси биліктің ерекшеліктерін анықтау үшін әртүрлі ел билеушілерінің қызметін салыстыру
Сабақ мақсаттары: І Карл мен ІІ Османның монархия формаларын анықтап, шексіз билеуші монарх бола алмау себептерін анықтау......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Абсолютизм: Батыс пен Шығыс
Сабақ тақырыбы: Неліктен І Карл мен ІІ Осман шексіз билеуші монарх бола алмады? 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.3.1.2 - Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату
6.3.1.5 - саяси биліктің ерекшеліктерін анықтау үшін әртүрлі ел билеушілерінің қызметін салыстыру
Сабақ мақсаттары: І Карл мен ІІ Османның монархия формаларын анықтап, шексіз билеуші монарх бола алмау себептерін анықтау......

Пән: Дүние жүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Ежелгі Грекия
Сабақ тақырыбы: Неліктен Александр Македонский скифтерді бағындыра алмады? 2-сабақ
Оқу мақсаты: 5.3.2.1 ежелгі дәуірдегі мемлекеттердің қарым-қатынастарын сипаттау үшін «империя» сөзін білу және қолдану
5.3.2.2 жаулап алу соғыстары мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгерткенін түсіндіру
Сабақтың мақсаты: Александр Македонский империясының скифтердің территориясына жасаған жорығының сәтсіз болуының себептерін анықтау......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Ежелгі Қытай
Сабақ тақырыбы: Неліктен Александр Македонский скифтерді бағындыра алмады? 1-сабақ
Берілген сабақта қол жеткізетін оқытудың мақсаты (оқу бағдарламасына сілтеме): Оқушылардың қолынан келеді:
ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін «империя» ұғымын білу және пайдалану
басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгерткенін түсіндіру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар істей алады:
Коммуникативті, аналитикалық жіне зерттеушілік машықтарын дамытуға арналған интерактивті тапсырмалар құралдарымен Ұлы Александрдың өмірі мен «ұлы» істері жайлы, тек сақтар ғана (Геродот жазбалары бойынша скифтер) оған төтеп бере алған туралы мәліметтерді анықтай алады.....

Туған ел.... Туған жер... Осы екі сөзде ғана қаншама ой,мағына жатыр десеңізші? Туған жердің қадірін әркім әрқалай түсінетін шығар. Туған жерге деген сүйіспеншілік өз үйіңді,өз шаңырағыңды қадірлеуден басталады. Отбасыңда бойыңа дарыған жақсы қасиеттер өсе келе туған жерге деген сүйіспеншілікке айналады. Ақындар жырға қосып жырлағандай,туған жер маған күш-қуат беріп,өз өлкемнің жанашыры болуына шақырады.

Мен өз балалық шағымды өткізген аяулы мекенім туған жерімді ыстық сезіммен,шын жүрегіммен сүйемін. Мен үшін туған жер дүниедегі ең ұлы деген нәрселермен пара-пар.Себебі-мені жылытып әлпештеп өсірген анам,аялап өсірген әкем,аға-әпкелерім,туған-туыстарым,достарым,маған білім беріп,білім жолына жетелеген ұстаздарым,дүниеге келген жерім. Менің отаным-аса үлкен болмаса да,мен үшін аса қымбат,әрі киелі жер-Орал қаласы.

Осы мекенде мен өзімнің бейкүнә,көңілді де шаттыққа толы,уайымсыз балалық шағымды өткіздім. Туған өлкем-Оралымның ауасы,алғаш балабақшаға келген күндерім,мектеп табалдырығын алғаш қадам басқан сәттерім,сыныптастарым мен достарыммен өткізген әр уақытым,таныстығым.. Бәрі де әлі есімде. Туған жердің ауасы да,суы,жайлаған жасыл желегі,күні мен түні,даласы ыстық болып келеді. Туған жерімізден жыраққа,алысқа кетсең туған жерімізді,үйімізді сағынып отырамыз......

Туған жерін сүйе алмауы дегеніміз, меніңше адам баласы дүниеге шыр етіп түскен жерінен бастап, өсіп- өнген, жүрген ортасын ұмытып, туған елін, өзі жетіліп толғандай болған адами қасиеттен жұрдай адамдарды айтуымызға болады. Нақтырақ айтсақ, өз елін ұмытып қана қоймай, тілін, дінін, салт- дәстүрімен әдет- ғұрпын, халықтық дәстүрге сай ырым- жоралғыларын білмейді.Сондай адамдардан өз Отанына жаны ашымай, ұлтараздықты қоздырып , іріткі салатын ойларды айту –адамдық іс емес екенін айта аламыз. «Елінен безіп, елсізде өлгеннің, екі көзін қарға шұқиды» - демекші, белгісіз бір себептермен адасып, елін сатқан адамдар өзге елдерде де өмір сүре алмай ,өз қателіктерінен опық жеп жатқандар қаншама? Екі көзін қарға шұқуы , қарғаның қара ниеті құс екені, опасыз адамдарды бірден білетіні байқалады. Сонымен адамгершілік қасиеттен ада, яки өзінің ұлтын айтуға ұялатын, тіпті өзі туған ата- анасынан жеріп, тани алмауы, адамды есалаң, мәңгүрт етеді.

Әрбір адам баласы, туған жерін, туған ауылдың ауасын, туған өлке табиғатын, туған тілін сағынбайтын адам кемде- кем шығар. Мен туған жер, ақ төбенің баурайында орналасқан Ақтөбе қаласында тудым. Ақтөбе қаласы өзге өңірлерден өзгешелігі Елек өзенінің үстінде орналасқан. Қысы ақ түтек боран болса, күзі ақ жауынды нөсерелете жауатын, көктемі күн ылғалды, жазы қоңыр салқын болатын қала, мен үшін ең ыстық, ең қымбат атамекен болып келеді.Осы қалада мектеп қабырғасында болып, кейін өзім қалаған тілдің шебері болуы арманыммен оқу бітіріп, қазіргі балаларға жылылық мейірім төгетін ұстаздық қызметімді жалғастырудамын. Ең алдымен Қазақстан Республикасының Президенті Қ.К.Тоқаев жолдаған «Сындарлы қоғамдық диалог- Қазақстанның тұрақтылығы мен өркендеуінің негізі» атты тақырыптағы Жолдауында көрсетілген «Қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде рөлі күшейіп, ұлтаралық қатынас тіліне айналатын кезеңі келді» айтқандай, қазақ тілінің мәртебесін арттыруына кішкене болса да ықпал етіп, іскерлік кездесу тілі ретінде қолданылуына болашақ өскелең ұрпақты үйретуге атсалысудамын......