Әзірет Әлиден бір жұт келіп сұрады дейді: - Толық байлық қайтсең табылады? Әли айтты: - Қанағат ете білсең. Қанша мал көп те болса қанағаты жоқ кісі байлыққа жеттім....
Қыпшақ Ізбасты би, он жасар күнінде көш үстінде көп адаммен бір түлкі қуысып, бәрінен бұрын жетіп түлкіні соғып алды. Артынан келген жасы үлкен кісілер түлкіңді бізге байла деп еді, Ізбасты бермеді. Қазақшылық әдетте....
Ақын, аса көрнекті композитор, кезінде алдына жан салмаған әнші Үкілі Ыбырай… Оның «Үкілі Ыбырай» атануының себебін «Өзім жайлы» атты өлеңінде бабамыз өзі айтып кетіпті:
«Аралап талай елдің дәмін таттым, Сұлудың асқақ әнмен бабын таптым. Қалаған Сәмекеден қара қалпақ,
Қос буын шекесіне үкі тақтым», – десе қара қалпақтағы қос буын үні домбырадағы........
Әр заман, тарихи әр кезең әлеуметтік құбылыстар өзінің дарынды өкілдерін жарыққа шығарып отыратыны мәлім. Олар елдің мұң – мұқтажын көре біліп, халқының сол мұқтажына перзеттік махаббаттын арнаған, туған халқының игілігі үшін бар күш жігерін жұмсаған ардақты азамат ретінде халық тарихынан орын алып отырған. Мұндай азаматтардың игілікті дәстүрлері ұрпақтан- ұрпаққа жалғасып, елдің тарихи, мәдени өміріне елеулі ықпал етіп келген. Қазақ халқының тарихында аса көрнекті орын алған сондай тұлғалардың бірі - Ыбырай Алтынсарин. Ол жаңашыл, дарынды ағартушы ғана емес,халқымыздың теңіздей толқып тасыған інжу – маржан жырларын жақсы біліп, еңбегіне арқау еткен. Сүйтіп, өзі өмір сүрген дәуірдің мұрат- мүдделеріннің кәдесіне, ұрпақ.....
Жезқазған қаласындағы №133 негізгі мектебі Тарих пәнінің мұғалімі Наурызбаева Қарлыға Елубайқызы Пәні: Қазақстан тарихы 8 сынып
Ашық сабақтың тақырыбы: ЫбырайАлтынсарин - қазақ халқының көрнекті ағартушысы. Ашық сабақтың мақсаты: Қазақ даласының дара ұстазы ЫбырайАлтынсариннің ұстаздық жолы мен қазақ даласының, келешек ұрпақтың қамы үшін жүргізілген еңбектері туралы оқушыларға түсіндіре отырып, сабаққа деген қызығушылықтарын арттыру.
Өнер - білім бар жұрттар Тастан салай салғызды; Айшылық алыс жерлерден, Көзіңді ашып - жұмғанша, Жылдам хабар алғызды. Аты жоқ құр арбаны Мың шақырым....