Бір апталық жұмыс күнінен қажыған адам жексенбінің таңында қолына газет алып шаршағанын басып, күні бойы үйде отыруды ұйғарады. Дәл осыны ойлап отырғанында баласы жүгіріп келіп паркке қашан баратынын сұрайды. Әкесі оған демалыс күні паркке алып баратына уәде берген болатын. Бірақ мүлдем сыртқа шығуға....

Қарт кісі жас жігіттің қалтасына бірнәрсе салып жатып “Аллаһ сенен разы болсын балам. Бұл атаңды жаңадан туғандай қуанттың. Мына кішкене ғана сыйымды қабыл алсаң одан да қатты қуантқан боласың!” деді.
    Жас жігіт жасаған ісінің сияпатын көретінін әуел бастан-ақ білетін. Жол шетінде жылап отырған 4-5 жас шамасындағы баланың адасып қалғанын, жоғалғанын түсініп, қайда тұратынын сұрап білгеннен кейін такси жалдап үйіне алып келген еді. Бірақ жігіт іздеген үйін тапқанында өкініштен өңі бұзылып қоя берді. Жол бойы қиялдап....

Жаңадан үйленген екі жас алғашқы айларында-ақ тұрмыстарының өздері ойлағандай болмай шыққандығын түсіне бастады.
    Негізі бір-бірін жақсы көретін. Екеуі де ажырасуды қаламайтын бірақ бұдан әрі де бұлай жалғасуын тоқтататын шешім іздеді.
    Ері “маған бір ой келді” деді. “Бақшаға бір ағаш отырғызайық. Егер бұл ағаш үш ай ішінде қурап кетсе ажырасайық. Қурамай өніп кетсе бұдан былай бұл тақырыпты қозғамайтындай болайық. Ал бұл мерзім ішінде екеуміз екі бөлек бөлмеде тұрайық.”
Бұл пікір келіншегіне де ұнайды. Ертеңіне бір жеміс көшетін алып бірге бақшаға отырғызады. Арадан бір ай өтеді. Бір түні бақшада кездесіп қалады. Екеуінің де қолында су толы бидон бар еді...

Бір күні бір жұмысшы бастығына келіп шағымданыпты:
   - Біз екі жұмысшымыз екеуміз де бірдей жұмыс істейміз, бірақ ана адамның айлығы менің айлығымнан үш есе артық бұның себебі неде? Бұл әділетсіздік емес пе? - деген екен. Сонда бастығы:
   - Сен даладағы шығып жатқан дыбысты естіп тұрсың ба?
   - Ия
   - Cоны барып біліп келші не болып жатыр екен? - дейді. Барып  келген жұмысшысы:
   - Құбыр жарылған екен сондықтан жолды қазып жөндеп жатыр екен - дейді.
   - Қанша уақыт жөндейді....

Біздің жыл санағымыз бойынша 79 жылда, Италияда Наполиден 25 км қашықтықта орналасқан Помпей қаласы, Визуви жанартауынан атқылаған лава мен күлдердің астында қалып, жер бетінен жойылған.
   Сол замандары Римдіктер бұл қаланы демалу, сауығу орталығына айналдырған болатын. Байлық пен салтанаттың соңы арсыздыққа ұласып, ақылға қонымсыз күйге енген бұл жерді көрген ар-....

Бір ретінде хазреті Осман исламды енді қабылдап мәртебеленген бір қауымға былай деп насихат айтады:
    «Ей адамдар! Арақ ішуден сақ болыңдар. Еш күмәнсыз арақ бүкіл жамандықтардың анасы болып табылады. Бір замандарда сендерден бұрынғы қауымдардың бірінде бір салих (жақсы) кісі болады. Өте көп ғибадат ететін. Бір күні бір ауылдан өтіп бара жатып жаман әйелге кезігеді. Әйел бір сылтаулармен оны алдап үйіне кіргізеді. Іште кішкентай бала және бір ыдыста арақ бар еді. Жаман ниетті әйел салих кісіні ішке кіргізіп, есікті жақсылап құлптағаннан кейін....

Жан құрбым, мереке құтты болсын, туған күніңмен! Жарқын, көпшіл және жанашыр адам бол. Сенің өмірін махаббатқа, қамқорлыққа, керемет оқиғалар мен керемет эмоцияларға толы болсын. Бақытты бол!

 І тарау. Балаларға халық ауыз әдебиетінің жаңылтпаш, жұмбақ, мақал-мәтелдерін таныетыру.
1.1. Мақал мен мәтел, нақыл сөздер – тәрбие құралы.
Ауыз әдебиетінің басқа түрлеріне ауыз шеліктері мен өзгешеліктері бар. Ең ал обрызының әдебиеттік жағынан алғанда, мақал үлкен. толғау еді арқылы берілген логикалық ой қорытындысы болып адам өмірінде, тұрмыс-тіршілікте, қоғамдық оқиғада кездесетін әр түрлі құбылыстарға, тарихи мәні оларға берілген даналық баға, тұжырымды түйіи. Қолданылады. М. Горькийдің «Мақал мен мәтел
тәжірибелерін үлгілі, қысқа түрде айтып береді»,— деуі осыдан.
Қандай мақалды алсақ та, оның шығуына үлкен уақиға, мәнді әңгіме себеп болған. Мақал соларға берілген баға, жасалған қорытынды, яғни «тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні» есебінде жүреді. Халық аз сөзге көп мағына сыйдыра отырып, өзінің өмірінде көргендерін, бастан кешірген кезеңдерін, алған тәжірибелерін мақал арқылы айтып береді. Бұл жағынан алғанда, көптеген мақалдар ақыл-өсиет, нақыл сөз есебінде қызмет атқарады..... 

Мен саған есірткі жайлы айтып беремін. Есірткі – бұл адамның көңіл-күйін, сана-сезімін, мінез- құлқын бұзатын қауіпті, тиым салынған химиялық зат.

Профессор оқушыларына стресс туралы сабақ өтуде. Стаканға су толтырып тыңдап отырғандардан сұрады: “Қалай ойлайсыңдар, мына су тола стаканның ауырлығы қанша?” 20 мен 500 грам арасында деген жауаптар берілді. Одан кейін профессор былай деді:
     Нақты ауырлығы маңызды емес. Мұның ауырлығы, стаканды қолда қанша уақыт ұстап тұра алатыныңа қарай өзгереді. Егер мен бұл стаканды бір минут ұстап тұратын болсам, ештеңе ете....