Мемлекеттік бюджет- қоғамдық қажеттіліктерді қаннағаттандыру мен ұдайы өндірісте кеңейту мақсатында мемелекеттің орталықтандырылған ақша қаражат қорларын пайдалану, құру арқылы қоғамдық өнім құнын бөлу және қайта бөлу процесінде туындайтын мемлекетпен қоғамдық өндіріске қатысушылар арасындағы экономикалық қатынастар.
Кірістер шығындардан жоғары болатын қаржылық құбылыс артықшылық (профицит) ,ал шығыстардың кірістерден жоғары болуы, бұл қаржылық құбылыс тапшылық (дефицит) деп аталады.
Мемлкеттік бюджет тапшылығы - күрделі әлеуметтік-экономикалық құбылыс. Бюджеттік тапшылық түрлі шаруашылық рынок салаларында ұдайы өндіріс дисбалансын тудырып, көптеген елдердің экономикалық дамуындағы үшкір мәселелердің бірі болып отырады. Себебі Бюджет тапшылығы меплекеттік қарызды, ал ол бюджет тапшылығын тудырады, яғни циклдық бюджет тапшылығы пайда болады. Сондықтан мемлекеттік бюджет тепе-теңдік жағдайын қамтамасыз етуіміз өте маңызды болып келеді. Өйткені Ұлттық экономиканың тірегі- мемлекеттік бюджет.
Қазақстанда 90 ж. басында негізгі мәселелердің бірі бюджет тапшылығы болды. Бұл жағдай тапшылықты қаржыландырудың жаңа көздерін құруға мәжбүр болды. Бұлардың ішіндегі ең тиімдісі және ұтымдысы мемлекеттік қарыз арқылы қаржыландыру болып келетіні сөзсіз. ....

Кіріспе
Біздің салауатты экономикалық өрлеу стратегиямыз мықты нарықтық экономикаға, мемлекеттің белсенді рөліне және айтарлықтай шетел инвестицияларын тартуға негізделеді. Ол мынадай 10 принциптен тұрады.
Мемлекеттің белсенді рөл атқара отырып, экономикаға араласуының шектеулі болуы. Экономикалық реформалардың табысы мен олардың жекелеген учаскелерде тежелуі мемлекеттің рөлін қайта қарастыруды талап етеді.
Орталықтағы және жергілікті жерлердегі өкімет экономикаға араласудың барлық түрімен, дән себу, егін жинау және басқалармен айналысуды тоқтатуға тиіс. Мемлекет жекеше сектор басты рөл атқаратын нарықтың заңды шеңберлерін құра отырып, экономикада манызды, бірақ шектеулі рөл атқаруға тиіс. Яғни, меншік құқықтарын ресімдеуге, бәсекелес рынок пен монополияға қарсы күресті реттеудің сенімді құралдарын құруға, фискальды және монетарлық саясатты қолдауға, әлеуметтік қорғау жүйесін дамытуға, қажетті инфрақұрылымды, білім беруді, денсаулық сақтауды дамытуды қамтамасыз етуге және мықты экономикалық саясат жүргізуге бағытталған құқықтық және нормативтік база жасауды аяқтау көзделіп отыр.....

Кіріспе
Біздің салауатты экономикалық өрлеу стратегиямыз мықты нарықтық экономикаға, мемлекеттің белсенді рөліне және айтарлықтай шетел инвестицияларын тартуға негізделеді. Ол мынадай 10 принциптен тұрады.
Мемлекеттің белсенді рөл атқара отырып, экономикаға араласуының шектеулі болуы. Экономикалық реформалардың табысы мен олардың жекелеген учаскелерде тежелуі мемлекеттің рөлін қайта қарастыруды талап етеді.
Орталықтағы және жергілікті жерлердегі өкімет экономикаға араласудың барлық түрімен, дән себу, егін жинау және басқалармен айналысуды тоқтатуға тиіс. Мемлекет жекеше сектор басты рөл атқаратын нарықтың заңды шеңберлерін құра отырып, экономикада манызды, бірақ шектеулі рөл атқаруға тиіс. Яғни, меншік құқықтарын ресімдеуге, бәсекелес рынок пен монополияға қарсы күресті реттеудің сенімді құралдарын құруға, фискальды және монетарлық саясатты қолдауға, әлеуметтік қорғау жүйесін дамытуға, қажетті инфрақұрылымды, білім беруді, денсаулық сақтауды дамытуды қамтамасыз етуге және мықты экономикалық саясат жүргізуге бағытталған құқықтық және нормативтік база жасауды аяқтау көзделіп отыр.....