Біздің Ата заңымызда немесе Қазақстан Республикасының конституциясында 24-бапта, 1-тарауда былай деп айтылған: «Әркімнің еңбек ету бостандығын, қызмет пен кәсіп түрін еркін таңдауына құқығы бар. Еріксіз еңбекке соттың үкімі бойынша не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол беріледі.» Құқықтың әрбір саласы қоғамдық қатынастардың, өзінің мазмұны мен ерекшеліктерімен басқалардан өзгеше келетін белгілі бір тобын реттейді. Еңбек құқығының пәнін ашу ең алдымен құқықтың осы саласының нормаларымен реттелетін қоғамдық қатынастар шеңберін анықтау қажет.....
Себептілік-бір ғана басты функцияны басқарады. Сырт жағынан алып қарағанда жұмыскер еңбектік процесте белгілі бір стимулға сүйенеді. Қай стимул болсын. Нақты қабылдауы адамдардың бейнелі түрде қабылдауы. Ішкі жағынан алып қарағанда себептілікті анықтайды. Осы процесте стимулдық жүйеге ене отырып жауапты болу, адамдардың себептілікке байланысты табысқа жетуі, жеке және топтық түрлері мен тапсырманың орындалуын стимулдық себептілік көрсетеді. Қазіргі ғылыми тәжірибеде-басқару түсінігін қарастыра келіп себептілік бірнеше білімдерді толықтыра келіп топтық және ерекшелік жүйелермен халықты біріктіреді. Ғылыми басқару теориясын себептіліктің екі түрі бар. Мазмұндық, әрекеттестік.
Теорияның аты Қысқаша мазмұны Мазмұндық теориясы Абрахама Маслоудың иерархиялық топтары Бұл топта адамдар иерархиялық құрылымды біріктіреді.Біріншісінде физиологиялық қарым-қатынас (алдын-ала қорғану, физиологиялық және Психологиялық жағдайлардан) екіншісі-әлеуеттік бірін-бірі түсінбеушілік, өз-өзін жете білмеушілік айналадағылармен бір кісідей қарым –қатынас байланыс орнату. Дэвида Мак Кленанданың жариялық теориясы Адамдар қарсылық білдіре отырып, билік, бақыт, тілек білдіру. Осы үшін бір деп сананы түйеді. Билік әр адамның тілегі арқылы басқа халықтарды өздері үшін басқарады.Мүмкіндік болған жағдайда адамның билігін ашық түрде халыққа жария етіп, белгілі бір тәуекелділікке келеді. Екі факторлық теориясы Фредерика Херцберга Нақты мақсатқа жету. Басқа да қатынасқа түсу, дөңгелек үстелде мәселелер ұйымдастыру, халыққа көмек көрсету. Д. Портера Және Э. Лоулера (Портера-Лаулера) Әдістік теориясы) Осы теорияда себептілік бір элементі бекітеді. Ол әдіс: Шешім шығару ерекше топтың анықталуы, біреуге тәуелді боды, іштей қарсылық білдіре отырып адамның бойындағы қасиеттерге әдістемелік бір бағыт қояды. Иерархиялық үлгінің себептілігін американдық психолог Абрахамам маслоу (1906-1970) енгізді. Осы үлгіні бірінші рет қабылдауы адамдардың осы үлгіге қанағаттарлық қаруы, оған беттелуі.Халықтың жеке басын шешу, өмірде аларлық жолдары көп. Жеке бас себептілігін (1984) Жұмысшылардың жеке бас дербес бірігуі, басшылардың өзара ынтымақтастық орнату, бір өлшемге келуі. Себептілікке қарсы біршама себептерді шешу назар аудара отырып, барлық тәжірибені қанағаттанарлық еңбекте шамалы нәтижесін қолға алады. Еңбекте күндіз-түні жұмыс істеп табыс табу басты міндеті деп қояды. Еңбекте себептілік кісілерден тұрады:Себептілікке қарсы жағдайларды шешу, жолдаманы жіберу,өндіру, топтық және сандық рольді түрлендіріп бір жүйеге енгізеді. ....
Есімі дүние жүзіне мәлім болып, ғылыми және мәдени мұралары ғасырлар бойы ардақталып, ұрпактан-ұрпаққа өтіп келе жатқан ардагер азаматтар тарихта аса көп емес. Тарих жазбасында, халықтың рухани қазынасында айтулылардың айтулысы, жүйріктердің жүйрігі ғана мәңгілік. Мың жылдан артық уақыт өтсе де, аты ауыздан-ауызға жатталып, еңбектері уақыттың, мезгілдің катыгез сынынан мүдірмей өткен, сол адамзат ұлдарының, тарих перзенттерінің бірі Әбу насыр Фараби. Ол да осы Отырарда туды, осында "кірін жуып, кіндігін кесті". Қаратаудың тасына секірді. Сырдың суын ішті. Арыстың суын кешті, Қызыл-құмның аптабына күйді. Фарабидің өмірі жөнінен бізге жеткен мағлұматтар үздік-үздік аңыз-шыны аралас болып келеді. Фарабидің толық аты-жөні — Әбунасыр Мұхаммед ибн Мұхаммед ибн Ұзлағ ибн Тархан әл-Фараби, яғни өз аты Мұхаммед, әкесі Мұхаммед, оның әкесі Ұзлағ, арғы атасы Тархан. Туған жері қазақтың ежелгі қаласы Отырарды арабтар Бараба-Фараб деп атап кеткен, осыдан барып ол Әбунасыр Фараби, яғни Фарабтан шыққан Әбунасыр атанған. Кейде оны жай ғана "Тархани" деп те атайды. Бізге жеткен кейбір деректерге қарағанда оның әкесі сол тұста көшпеліліктен отырықшылыққа ауысқан түркі тайпаларының бірінен шыққан әскер басы екен. Бір нұсқада Фарабидің руы қаңлы-қыпшақ деп көрсетілген. Бұл шындыққа жақын келетін сияқты. "Тархан" деген атаудың төркінін екі түрде топшылауға болады. Бірінші жағынан, ежелден Сыр, Отырар бойын жайлаған (қазір де мекендеп отыр) тарихқа ертеден мелім қаңлы тайпасында "Тархан" (кейде "Дархан деп те атайды") атты ру болған (қазір де бар). Екінші жағынан Кашқари "Қанды-қыпшақтардың атақтыларының есімі" деп жазады. Демек "қанды" мен Тархани байланысты. Сондықтан да Фараби қазіргі қазақ ұлтын құрған байырғы рулардың бірі қаңлы-қыпшақтан шыққан деп айтуға толық негіз бар. Әбунасыр оқуды өте ерте бастаған. Бастапқы білімді ол туған қаласы Отырарда алады, одан соң Хорасанға барады. Кейінірек білімін онан сайын толықтыру мақсатында араб мәдениетінің орталығы Бағдатқа кетеді. Ғылым-білімге өте құмартқан зерек Әбунасыр мұсылман бола тұра, тіпті кәпірлерден сабақ алудан тайсалмайды. Мәселен, тәуіптік өнер (медицина) мен логиканы христиан оқымыстысы Юханна ибн Хайланнан, ал жаратылыстану ғылымдары мен грек тілін атақты аудармашы Әбу Башар Маттадан (ол да христиан) үйренеді. Бір нұсқада Фараби осы шәкірт шағында атақты оқымысты Абубәкір ибн Сиражбен жақын араласып, оған логиканы үйретіп, одан астрономияны үйренген деп айтылған. Фараби түркі, араб, парсы, грек және басқа тілдерді жетік білген. Кейбір деректер бойынша тіпті ол 70 тіл білген деп те айтылады. Бұл әрине, асыра дәріптеу болар. Фараби ғылымды көбінесе өз бетінше меңгеріп, аса зор табандылық көрсеткен, орасан мол табыстарға жеткен адам. Ол, әсіресе, грек ғылымы мен философиясын, ең әуелі Аристотельдің бай мұрасын игеруді қолға алған. Мұнда ол аса үлкен шыдамдылық пен ыждаһаттылық көрсетеді. Бір аңыз бойынша, ол Аристотельдің "Жан туралы" дейтін еңбегін жүз рет, "Табиғи гармониясын" қырықрет, "Риторикасын" екі жүз рет оқыған көрінеді. Міне осылай Фараби жұртқа мәлім оқымысты болып, дүние жүзінің ұстазы деген дәрежеге көтерілді. Ол алғашқы кезде Бағдатта істейді, кейіннен Дамаскіде, сонан кейін Алеппода (Сирия) әмірі Сайф әд-Дауланың қарамағында болады. Фараби өз бетінше ғылыммен үзбей шұғылдана берген. Мәселен, бір әңгіме бойынша ол Дамаскіде жүрген кезінде күндіз кала шетіндегі бау-бақшада қарауылдық қызмет атқарып, күндіз тапқан ақшасына сатып алған шырақ жарығымен түнімен ғылыми жұмыспен шұғылданады екен. Фараби өте қарапайым, канағатшыл кісі болған, жұпыны киініп, ырду-дырдудан барынша аулақ жүруге тырысқан.....
Білімділігі: балаларға еңбек, еңбексүйгіштік туралы түсінік беру Дамытушылығы: еңбек ету дағдыларын дамыту Тәрбиешілігі: еңбексүйгіштікке тәрбиелеу Көрнекілігі: Суреттер әрекет кезеңдері Тәрбиешінің іс - әрекеті Балалардың іс - әрекеті.
Мотивациялық – қозғаушы кезең Шаттық шеңбері Педагог балалармен бірге А. Меңжанованың «Болайықшы осындай» өлеңін бірге қайталап айтады. Жақсы бала еңбекшіл, Ер азамат болады. Қиындықты жеңіп кіл, Құшағы гүлге толады. Еңбекшіл осындай Болайықшы, досым - ай. Балалар шеңбер бойына жиналып бір – бірімен амандасады. Өлең жолдарын қайталау. Ұйымдастыру шылық ізденушілі кезең......
1. Білім алушылардың мектеп жасына дейінгі балаларға еңбек тәрбиесінің мақсаты мен міндеттері және ерекшеліктері туралы білім, дағдыларын кеңейту, пысықтау, мектеп жасына дейінгі балалардың даму ерекшеліктерін айқындап, мектепке дейінгі кезеңдегі балалардың даму мазмұнын ашу, меңгерту. 2. Қалыптасып келе жатқан жеке тұлғаға шығармашылық тапсырмалар бере отырып, білім алушының ой - өрісін, танымдық қабілеттерін, сөйлеу мәдениетін жетілдіріп, оны жан - жақты үйлесімді етіп дамыту. 3. Білім алушыларды ұйымшылдыққа, ұжымның намысын қорғауға, сыйластыққа, тапқырыққа, өзара жақсы қарым - қатынастағы көңіл - күйге, алғырлыққа тәрбиелеу және өмірде тиімді пайдалана білу. Бағалау критерийлері: Еңбек тәрбиесінің мақсаты, міндеттері және ерекшеліктерімен танысады.....
Білімділігі: балаларға еңбек, еңбексүйгіштік туралы түсінік беру Дамытушылығы: еңбек ету дағдыларын дамыту Тәрбиешілігі: еңбексүйгіштікке тәрбиелеу Көрнекілігі: Суреттер әрекет кезеңдері Тәрбиешінің іс - әрекеті Балалардың іс - әрекеті.
Мотивациялық – қозғаушы кезең Шаттық шеңбері Педагог балалармен бірге А. Меңжанованың «Болайықшы осындай» өлеңін бірге қайталап айтады. Жақсы бала еңбекшіл, Ер азамат болады. Қиындықты жеңіп кіл, Құшағы гүлге толады. Еңбекшіл осындай Болайықшы, досым - ай. Балалар шеңбер бойына жиналып бір – бірімен амандасады. Өлең жолдарын қайталау. Ұйымдастыру шылық ізденушілі кезең. .....
Мен еңбекқор боламын Білім беру саласы: Коммуникация Ұйымдастырылған оқу қызметі: Сөйлеуді дамыту Тақырыбы: Мен еңбекқор баламын Мақсаты: Білімділігі: балаларға еңбек, еңбексүйгіштік туралы түсінік беру. Дамытушылық: еңбек ету дағдыларын дамыту. Тәрбиешілігі: еңбексүйгіштікке тәрбиелеу. Қолданылатын көрнекі құралдар: тақырыпқа байланысты суреттер, слайд тақта, доп.
I. Ұйымдастыру кезеңі. 1. Шаттық шеңбері. Педагог балалармен А. Меңжанованың «Болайықшы осындай» өлеңін бірге қайталап айтады. Жақсы бала еңбекшіл, Ер азамат болады. Қиындықты жеңіп кіл, Құшағы гүлге толады. Еңбекшіл осындай Болайықшы досым - ай.
2. Өткенді пысықтау. - Қазір жылдың қай мезгілі? - Күз мезгілі неше айдан тұрады? - Күз мезгілінің ерекшелігі қандай? .....
КІРІСПЕ Меншік нысандарының трансформациялануы және әлеуметтік-еңбектік қатынастардың екі жаңа субъектілері – жұмыс берушілер мен жалдамалы жұмысшылардың қалыптасуы сияқты белгілермен сипатталатын Қазақстан Республикасындағы нарықтық өзгерістердің жаңа кезеңі еңбек ақы сияқты көптеген экономикалық категорияларға дәстүрлі қалыптасқан көзқарастарды қайта қарастыруды талап етеді. Сондықтан бүгінгі таңдағы қалыптасқан жағдайларда еңбек ақыны реттеудің нарықтық механизмдерін қалыптастыру проблемасы нарықтық жағдайлардағы еңбек ақының мәнін және оның мөлшерін дифференциациялаудың объективті факторларын анықтау қажеттілігін туындатады. Жоспарлы жүйе жағдайында қалыптасқан еңбек ақыны төлеу мен еңбекті ынталандыру жүйесі жұмысшы күшінің тауарлық сипатын мойындамауға негізделді, ал жұмыскер жалпы халықтық әлеуметтік меншіктің иесі деп қарастырылды. Сол себептен осы кезеңде еңбек ақы жұмыскердің жұмсаған еңбегінің саны мен сапасына сәйкес оған бөлінетін ұлттық табыстың бір бөлігі ретінде қарастырылды. Нарықтық экономика жағдайында жұмысшы күші ерекше тауар ретінде қарастырылады. Ол еңбек нарығында сатып алынады және сатылады, оның құны мен бағасы қалыптасқан сұраныс пен ұсыныс негізінде анықталады. Осыған сәйкес, сұраныс пен ұсыныс еңбек ақының мөлшерін дифференциациялаудың анықтаушы факторлары болып табылады.....
КІРІСПЕ Курстық жұмыстың көкейкестілігі Ел Президентінің Қазақстан халқына жолдауында «Біз Қазақстанның барлық азаматтарының отаншылдық сезім мен өз еліне деген сүйіспеншілігін, адамгершілік сезімдерін дамытуға тиіспіз», - деп атап көрсеткен. Елбасының осындай міндеттерін орындау үшін мектеп табалдырығынан аттаған оқушылардың бойына имандылық, еліне, жеріне деген сүйіспеншілік сезімдерімен бірге сабырлылыққа, қайырымдылыққа, талаптылыққа, терең ойлылыққа т.б. қасиеттерге сабақта, сабақтан тыс кезде көркем шығармаларды оқыту арқылы оқушы бойына дарытуымыз керек. Көркем әдебиеттегі кейіпкерлердің іс - әрекеті, бейнелері, оқиғалары баланы санқилы сезімге түсіріп ойландырады, қуантады, кейбіреуінен аулақ болуға жетелейді. Сондықтан диплом жұмысымды жазуда педагог, жазушы, балалар әдебиетінің атасы – Ыбырай Алтынсариннің өмірі мен алдына қойған мақсаттары жайлы, сол мақсатты орындау жолындағы қыруар еңбектерін оқушы қауымға түсіндіруді мақсат еттім. Ыбырай шығармаларын бастауыш сыныптан бастап оқыту арқылы оқушыларды еңбек сүюшілікке, оқу, өнерге ұмтылушылыққа, Отанын, елін сүюшілік, талаптылық, жігерлілік, іздемпаздық, кішіпейілділік, махаббат, қайырымдылық, адамгершілік, жинақтылық т.б. жақсы мінез – құлықтарға тәрбиелеуді алдыма мақсат етіп қойдым. Курстық жұмыстың мақсаты....
Кіріспе Халықаралық еңбек бөлінісі халықаралық тауар айырбасының объективті негізі; мемлекеттердің экономикалық даму деңгейіне, қоғамдық құрылымына қарамастан, саудада, ғылыми-техникалық салада, ғылымда, тұрмыс қажетін өтеуде, өндірісік дамуда т.б. көптеген ынтымақтастықта бір бағытта бірлесе дамуға жұмылдырады. Халықаралық шаруашылық байланыстарының типі XIV-XV ғысырда пайда бола бостады (орта ғасырда). Әрине, ондағы тауар айырбасы қарапайым түрде еді. Дүниежүзілік шаруашылық көптеген жылдар бойы екі қарама-қарсы системаның бір-біріне қайшылықтары салдарынан (саяси құрылымы жағынан) ұзақ уақыт бойы бір жүйеге түсе алмай жүрді. Социалистік лагерь өз бетінше, ал экономикалық байланыста капиталистік елдер өзінше дамыды. Сонымен, халықаралық еңбек бөлінісі – мемлекет ішінде және мемлекетаралық еңбектің даму қорытындысы болып табылады. Еңбек бөлінісі- ол нақтылы еңбектің бөлінуі. Еңбек бөлінісі-оны бөлшектеу және қайта жинақтау. Өндірістік процесс жеке фазаларға және стадияға бөлінеді, одан кейін бір аймақта жинақталады. Ол жеке өз алдына кәсіпорын болуы және де аймақтық-өндірістік кешен болуға ықпал етеді. Еңбекті бөлудің түпкі мақсаты -өнім шығарудың әдісі, яғни халықаралық еңбек өнімін өсіруге саяды. Халықаралық еңбек бөлінісі- өндіріс тиімділігін асыру мақсатындағы, қоғамдық еңбектің шығынын үнемдеуде өндірістік күшті тиімді пайдаланудың негізгі құралы.....