Дұғаның тез арада орындалатын кездері бар. Бірақ кейде дұғаның өзіне үлкен дайындық, еңбек керек.

Алдымен бұрын соңды жасаған күнәларымыз үшін Аллаһтан кешірім....

Азамат көрдім, кеудесінде бар қос орден,
Бейнесін таққан алтыннан құйған көсемнің.
Дедім мен, сірә, еңбекпен ерте есейген
Баласы болды-ау осы елдің.
Кездесе бермес құрметің мұндай тосыннан,
Көргені көп-ау, кешкені.....

]Комплекс жүйесінде негізгі зерттелетін нәрсе, кіндік тақырып – еңбек. Еңбек болғанда сол өңірдегі елдің күн көретін еңбегі.

Еңбек қалай зерттеледі, оқылады десеңіз үш жағынан қаралып оқылады:

1) Оқудың бас қазығы еңбек болмақ.
2) Мектеп өмірінің, мектеп ұйымының.....

Еңбек етіп езіліп жатқан еліне,
Жеміс егіп қазақтың ескі жеріне,
Жетім зарын, елдің қамын баяндап,
Үлгі берген еңбекші қазақ еліне.
Битке тәні, байга жаны құл болған,
Өмірі өксіп, үміті өшіп тұл болған.
Бейуаздардың көңіліне күн беріп,
Біздің еңбек жауыздарға.....

Қазақ этикасы – қазақ халқының ұлттық әдеп жүйесін моральды, адамгершілікті зерттейтін философиялық пән. Қазақ этикасының ежелгі бастау қайнар көздері үш мың жылдай Еуразияның Ұлы даласында өркендеген скиф-сақ, ғұн, үйсін, қаңлы мен түрік бірлестіктерінің мол мәдениетінен нәр алады. Қазақ этикасының қалыптасуына Қорқыт ата үлкен үлес қосты. Оның үлгі-өнеге, өсиет-нақыл сөздері қазақтармен қатар барша түрік халықтарында кең таралған. Қорқыт жырлары – имандылық пен ізеттілік, адамгершілік пен парасаттылыққа......

Баяғыда бір жалғыз бала орманда өз күнін көріпті. Ол күн сайын жұмыс жасайтын болыпты. Ол бір күні көп ойланып:
«Мүмкін маған үйлену керек шығар. Жасымда таяп қалыпты. Әкем мен анамды бір қуанту керек қой не дегенмен. Мен қаладағы ата-анама хат жіберіп көрейін» дейді бала. Оның ата-анасы мен ағасы оны орманға тастап кеткен екен. Себебі, ол еріншек бала болған соң. «Бұл бала қатты еріншек болып кетті. Бұл баланы орманға........