Физика_10 сынып ҚГБ


«Физика» пәнінен

жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар 10-сынып

(қоғамдық-гуманитарлық бағыт)

Нұр-Сұлтан, 2019

 Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сынып білім алушыларына «Физика» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар 10-сынып

«Физика» пәні бойынша ұзақ мерзімді оқу бағдарламасы негізінде дайындалған.

 Бөлім/ ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге білім алушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.

 Әдістемелік ұсыныстарда бөлім / ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.

 Әдістемелік ұсыныс негізгі орта білім беру мектебі мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.

 Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет-сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды.

МАЗМҰНЫ

1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ

«Кинематика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - кинематика теңдеулерін қолдану және орын ауыстыру, жылдамдық, үдеудің графиктерін талдай білу
        • - жылдамдықтар мен орын ауыстыруды қосудың классикалық заңына күнделікті өмірден мысалдар келтіру
        • - қисықсызықты қозғалысты сипаттайтын шамаларды анықтау

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Кинематикатеңдеулерінқолданадыжәне графиктерді талдайды
  • Орын ауыстыру векторын қосу ережесін сипаттайды
  • Қисықсызықты қозғалысты сипаттайды

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Қолдану

Орындау уақыты

25 минут

Тапсырмалар

1. (а) Оқушы үдемелі қозғалған автомобильдің әртүрлі орын ауыстыруы кезіндегі соңғы жылдамдығын өлшеді. Алынған нәтижелерді төмендегі кестеге жазды. 𝜗2 бағанын толтырыңыз.

Соңғы жылдамдық𝜗2Орын ауыстыру

(м/с)(м2/с2)(м)

5,92,0

6,54,0

7,26,0

7,98,0

8,410,0

9,012,0

(b) Автомобильдің соңғы жылдамдығының квадратының 𝜗2 орын ауыстыруға d

тәуелділік графигін тұрғызыңыз.

    • График градиенті арқылы қандай физикалық шама анықталады? Сол шаманы анықтаңыз.
    • Алынғанграфиктіпайдаланып,автомобильдіңбастапқыжылдамдығын анықтаңыз.
  • График бойынша дененің теңүдемелі қозғалу уақытын көрсетіңіз.
  • Келесі тапсырмаларды орындаңыз:
    • Берілген екі векторды сызыңыз: 𝑎⃗ = 5,5 см [200]; 𝑏⃗⃗ = 1,8 см [1600].
    • 𝑎⃗ және 𝑏⃗⃗ векторларының х және y осьтеріндегі құраушыларын анықтаңыз.
    • Екі векторды қосыңыз және қорытқы вектордың мәні мен бағытын анықтаңыз.
  • Кір жуғыш машинаның барабаны 1 минутта 1200 айналым жасайды. Барабанның диаметрі 30 см.
    • Радианға анықтама беріңіз.
    • Есептеңіз:
      • Барабанның айналу периодын;
      • Жиілігін;
      • Бұрыштық жылдамдығын;
      • Сызықтық жылдамдығын.

Бағалау критерийі

Тапсы рма №

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Кинематика теңдеулерін қолданадыжәне графиктерді талдайды

1

2

жылдамдықтыңквадраттықмәнін толтырады;

графиктітұрғызуүшінмасштабты белгілейді;

екі шама арасындағы тәуелділіктің түзуін жүргізеді;

графикградиентіарқылыанықталатын шаманы көрсетеді;

градиентті есептейді;

автомобильдіңбастапқыжылдамдығын анықтайды;

дененіңтеңүдемеліқозғалууақытын көрсетеді;

1

1

1

1

1

1

1

Орын ауыстыру векторын қосу ережесін сипаттайды

3

екі векторды сызады;

векторлардыңосьтердегіқұраушыларын анықтайды;

векторларды қосу ережесін пайдаланады, қорытқы вектордың бағыты мен модулін табады;

1

1

1

Қисықсызықты қозғалысты сипаттайды

4

радианға анықтама береді;

барабанның периодын есептейді;

айналу жиілігін анықтайды;

бұрыштық жылдамдықты есептейді;

сызықтық жылдамдықты анықтайды.

1

1

1

1

1

Жалпы балл

15

«Кинематика» бөлімі бойынша

 жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Кинематика теңдеулерін қолданадыжәне графиктерді талдайды

Кинематикатеңдеулерін қолданады, бірақ берілгендер арқылы графиктер тұрғызу мен график градиентін анықтау қиындық туғызады.

Кинематика теңдеулерін қолданады, берілгендер арқылы графиктер тұрғызуда/ график градиентін анықтауда/ үдемелі қозғалған жол бөлігін анықтауда қателеседі.

Кинематика теңдеулерін қолданады, берілгендер арқылы графиктер тұрғызады, график градиентін дұрыс анықтайды, үдемелі қозғалған жол бөлігін дұрыс анықтайды.

Орынауыстыру векторын қосу ережесін сипаттайды

Векторды сызады, олардың координатаосьтеріндегі құраушыларын анықтайды, бірақ қорытқы векторды және оның бағытын анықтау қиындық тудырады.

Векторды сызады, олардың координата осьтеріндегі құраушыларын анықтайды, қорытқы векторды табуда/ бағытын көрсетуде қателеседі.

Векторды сызады, олардың координата осьтеріндегі құраушыларын анықтайды, қорытқы векторды табады және бағытын дұрыс көрсетеді.

Қисықсызықты қозғалысты сипаттайды

Радианның түсінігін сипаттауда, қисықсызықтықозғалысты

сипаттайтыншамаларды анықтауда қиналады.

Қисықсызықтықозғалысты сипаттайтын шамаларды анықтайды, бірақ радианға анықтама бергенде қателеседі.

Радианның түсінігін сипаттайды, қисықсызықты қозғалысты сипаттайтын шамаларды дұрыс анықтайды.

«Динамика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - Ньютон заңдарын түсіну және теңәрекетті күшті табу
        • - бүкіл әлемдік тартылыс заңын түсіну және ғарыш аппаратының қозғалысын сипаттау
        • - көкжиекке бұрыш жасай және вертикаль лақтырылған дененің қозғалысы кезіндегі физикалық шамалардың өзгерісін сипаттау

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Ньютонның заңдарын қолданады
  • Бүкіләлемдіктартылысзаңынсипаттайдыжәне күштерді салыстырады
  • Көкжиеккебұрышжасайлақытырылғандене қозғалысын сипаттайды

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Қолдану

Орындау уақыты

25 минут

Тапсырмалар

  • Суретте массасы 3,5 кг денеге әрекет ететін күштер берілген. Егер 𝐹2 күштің модулі 21 Н тең болса, дене қандай үдеумен қозғалады.
  • Массасы 12 кг болатын арбашаның жылдамдығы тұрақты болып қалатындай өте аз биіктіктен төмен қарай қозғалып келе жатыр.
    • Көлбеу жазықтық бойымен қозғалып келе жатса да, арбаша неліктен үдеу алмайтынын түсіндіріңіз.
    • Одан кейін жазықтықтың көлбеулігін үлкейтеді және арбаша үдемелі қозғалады. Үдемелі қозғалыстың себебін түсіндіріңіз.
  • Суреттегі ақпаратты пайдаланып, Мх белгісіз массалы және m массалы денелер

арасындағы тартылу күші мен Мх белгісіз массалы және 2m массалы денелер арасындағы тартылу күші арасындағы айырмашылықты анықтаңыз.

  • Массасы 2,5 кг болатын снаряд суретте көрсетілгендей қабырғаға қарай атылды.
    • Қанша уақыттан соң снаряд қабырғаға тиеді?
    • Снаряд қабырғаға қандай жылдамдықпен соғылады?

Бағалау критерийі

Тапсырм а №

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Ньютонныңзаңдарын қолданады

1

Ньютонның екінші заңын жазады;

бірінші күштің шамасын анықтайды;

теңәрекет күшін анықтайды;

дененің алатын үдеуін есептейді;

1

1

1

1

2

арбашаныңтұрақтыжылдамдықпен қозғалуын түсіндіреді;

арбашаныңүдемеліқозғалуын түсіндіреді;

1

1

Бүкіләлемдік тартылыс заңын сипаттайды және күштерді салыстырады

3

бүкіләлемдіктартылысзаңының формуласын қолданады;

белгісіз массалы денеге әрекет ететін күштерді анықтайды;

күштерді салыстырады;

1

1

1

Көкжиеккебұрыш жасай лақытырылған денеқозғалысын сипаттайды

4

көкжиекке бұрыш жасай лақтырылған дененің қозғалысын сипаттау теңдеуін жазады;

қабырғағасоғылууақытын анықтайды;

дененіңсоғылужылдамдығын есептейді.

1

1

1

Жалпы балл

12

 «Динамика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Ньютонныңзаңдарын қолданады

Ньютон заңдарын қолданады, бірақ теңәрекет күшін, дененің үдеуінанықтау,тұрақты жылдамдықпен және үдемелі қозғалыстың пайда болуын түсіндіру қиындық тудырады.

Ньютон заңдарын қолданады, теңәрекет күшін анықтайды, бірақ дененің үдеуін анықтауда/ тұрақты жылдамдықпен қозғалыстың пайда болуынтүсіндіруде/үдемелі қозғалыстың пайда болуын түсіндіруде қателеседі.

Ньютон заңдарын қолданады, теңәрекет күшін, дененің үдеуін дұрыс анықтайды, тұрақты жылдамдықпен және үдемелі қозғалыстың пайда болуын түсіндіреді.

Бүкіләлемдік тартылыс заңын сипаттайды және күштерді салыстырады

Бүкіләлемдік тартылыс заңын қолданады, бірақ оның биіктікке тәуелділігін түсіндіру, денеге әрекет ететін күштерді салыстыру қиындық тудырады.

Бүкіләлемдік тартылыс заңын қолданады, оның биіктікке тәуелділігін түсіндіреді, бірақ денеге әрекет ететін күштерді салыстыруда қателеседі.

Бүкіләлемдік тартылыс заңын қолданады, оның биіктікке тәуелділігін түсіндіреді, денеге әрекет ететін күштерді дұрыс салыстырады.

Көкжиеккебұрыш жасай лақытырылған денеқозғалысын сипаттайды

Гравитациялық өрістегі дене қозғалысын сипаттайды, бірақ теңдеулерді қолдану, уақытты және жылдамдықты анықтау қиындық тудырады.

Гравитациялық өрістегі дене қозғалысын сипаттайды, бірақ уақытты/ жылдамдықты анықтауда қателеседі.

Гравитациялық өрістегі дене қозғалысын сипаттайды, уақытты және жылдамдықты дұрыс анықтайды.

«Статика және гидростатика», «Сақталу заңдары» және «Гидродинамика» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - абсолют қатты дененің массалар центрін анықтау және әртүрлі тепе-теңдікті түсіндіру
        • - Паскаль заңын сипаттау және оның қолданылуы
        • - гидростатикалық қысым терминін түсіндіру

10.1.4.1 - сақталу заңдарын түсіндіру

10.1.5.1 - сұйықтар мен газдардың ағыстарын сипаттау

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Денелердің тепе-теңдігін сипаттайды
  • Гидростатикалық қысымды анықтайды
  • Импульс пен энергияның сақталу заңдарын сипаттайды
  • Гидродинамика заңдарын қолданады

Ойлау дағдыларының

деңгейлері

Қолдану

Орындау уақыты

30 минут

Тапсырма

  • Жеңіл PQR үшбұрышы қатты пластиктен жасалған. P бұрышы арқылы айналу осі өтеді.

а) 1-суретте көрсетілгендей Q нүктесіне 5 Н горизонталь күш әсер етеді. Күш әсерінің нәтижесінде қандай процесс болатынын тұжырымдаңыз.

    • Басқаекіншіжағдайдапластикбөлігіне2-суреттекөрсетілгендейекі горизонталь 5 Н күштер әсер етеді.
      • Күштер әсерінің нәтижесінде пластик бөлігімен қандай процесс болатынын сипаттаңыз.
      • Егер дене тепе-теңдікте тұрса, онда айналу осі тарапынан пластик бөлігіне әсер ететін күштің бағытын 2-суретке стрелкамен сызып көрсетіңіз және бұл күштің сан мәнін жазыңыз.
  • Табанының өлшемдері 1,5 м × 1,2 м тіктөртбұрыш болатын ыдыста 1440 кг су бар. Төмендегі шамаларды есептеңіз:
    • Судың салмағын;
    • Судың ыдыс табанына түсіретін қысымын.
  • Төмендегі суретте әртүрлі пішінге ие екі P және Q суы бар ыдыс көрсетілген. Жоғарыдан қарағанда екі ыдыста дөңгелек пішінді. Екі ыдыстағы судың көлемі бірдей. Ыдыстардағы су 1,4 метр бірдей деңгейлерге ие.
    • Судың тығыздығы 1000 кг/м3. Судың ыдыс түбіне түсіретін қысымы екі ыдыстада бірдей. Қысымды есептеңіз.
    • Әрбір ыдыстан бірдей кіші көлемде су алынды. Қай ыдыстағы (P немесе Q) судың ыдыс түбіне түсіретін қысымы үлкен болады. Жауабыңызды түсіндіріңіз.
  • Келесі тапсырманы орындаңыз:
    • Импульстің сақталу заңын тұжырымдаңыз.
    • Серпімді және серпімсіз соқтығысу арасындағы айырмашылықты тұжырымдаңыз.
  • Массасы 4,2 кг және горизонталь жылдамдығы 3,6 м/с болатын А объект В объектіге қарай суретте көрсетілгендей қозғалады. Массасы 1,5 кг болатын В объекті 1,2 м/с жылдамдықпен А объектіне қарай қозғалады.

Екі объект соқтығысады содан кейін екеуіде келесі суретте көрсетілгендей оңға қарай қозғалады.

Соқтығысқаннан кейін А объектінің жылдамдығы 𝜗 және В объектінің жылдамдығы 3,0 м/с- қа тең болды.

    • Соқтығысудан кейінгі А объетінің 𝜗 жылдамдығын есептеңіз.
    • Серпімді немесе серпімсіз соқтығысу болатынын анықтаңыз.
  • Шприц поршенінің ауданы S1 = 2 см2, ал саңылау ауданы S2 = 1 мм2. Егер поршеньге 5 Н күшпен әсер етсе, онда шприц ішіндегі су қанша уақыт ағады? Поршень қадамы l = 5 см.

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Денелердіңтепе- теңдігін сипаттайды

1a

денеге түсірілген күш әсерін сипаттайды;

1

1b

екінші жағдайдағы денеге түсірілген күш әсерін сипаттайды;

күш моменті ұғымын сипаттайды;

дененің тепе-теңдігін сипаттайды;

күш векторы мен модулін анықтайды;

1

1

1

1

Гидростатикалық қысымды анықтайды

3

судың салмағын анықтайды;

ыдыстабанынатүсірілетінқысым формуласын қолданады;

қысымды анықтайды;

1

1

1

4

гидростатикалыққысымдыесептеу формуласын қолданады;

гидростатикалық қысымды анықтайды;

судеңгейініңөзгерісінебайланысты қысымның өзгеруін сипаттайды;

1

1

1

Импульспен энергияның сақталу заңдарын сипаттайды

5

импульстің сақталу заңын тұжырымдайды;

серпімді және серпімсіз соқтығысу түрлерін ажыратады;

1

1

6

импульстың сақталу заңын векторлық және скалярлық түрде жазады;

А денесінің жылдамдығын анықтайды;

соқтығысу түрін анықтайды;

1

1

1

Гидродинамика заңдарын қолданады

7

Бернулли теңдеуін қолданады;

жылдамдықтыңкөлденеңқимасынын ауданына тәуелділігін сипаттайды;

судың ағу уақытын есептейтін формуланы қорытып шығарады;

уақытты анықтайды.

1

1

1

1

Жалпы балл

20

«Статика және гидростатика», «Сақталу заңдары» және «Гидродинамика» бөлімдері бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Денелердіңтепе- теңдігін сипаттайды

Денелердің тепе-теңдігін және күш әсерін сипаттайды, бірақ дененің тепе- теңдік шартын векторлық түрде көрсету қиындық тудырады.

Денелердің тепе-теңдігін және күш әсерін сипаттайды, бірақ дененің тепе- теңдік шартын векторлық түрде көрсетуде қателеседі.

Денелердің тепе-теңдігін және күш әсерін сипаттайды, дененің тепе-теңдік шартын векторлық түрде дұрыс көрсетеді.

Гидростатикалық қысымды анықтайды

Судың салмағын, оның ыдыс түбіне түсіретін қысымын анықтайды, бірақ гидростатикалық қысымды есептеу формуласын қолдану қиындық тудырады.

Судың салмағын, оның ыдыс түбіне түсіретін қысымын анықтайды, гидростатикалық қысымды есептеу формуласын қолдануда/ шамаларға тәуелділігін сипаттауда қателеседі.

Судың салмағын, оның ыдыс түбіне түсіретін қысымын анықтайды, гидростатикалық қысымды есептеу формуласынқолданады, гидростатикалық қысымның қандай шамаларға тәуелді екенін дұрыс көрсетеді.

Импульспен энергияның сақталу заңдарын сипаттайды

Импульстің сақталу заңын қолданады, бірақ соқтығысу түрлерін ажырату, оны энергиялық түрде түсіндіру қиындық тудырады.

Импульстің сақталу заңын қолданады, соқтығысу түрлерін ажыратады, бірақ оны энергиялық түрде түсіндіруде/ жылдамдықты анықтауда қателеседі.

Импульстің сақталу заңын қолданады, соқтығысу түрлерін ажыратады, оны энергиялық түрде түсіндіреді, жылдамдықты дұрыс анықтайды.

Гидродинамика заңдарын қолданады

Бернулли теңдеуін қолданады, бірақ жылдамдықтың ауданға тәуелділік теңдеуін қолдану, судың ағыс жылдамдығы мен ағып шығу уақытын есептеу қиындық тудырады.

Бернулли теңдеуін, жылдамдықтың ауданғатәуелділіктеңдеуін қолданады, бірақ судың ағыс жылдамдығын/ ағып шығу уақытын есептеуде қателеседі.

Бернулли теңдеуін қолданады, жылдамдықтың ауданға тәуелділік теңдеуін қолданады, судың ағыс жылдамдығы мен ағып шығу уақытын дұрыс есептейді.

  • ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ

«Молекулалық кинетикалық теорияның негіздері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - молекулалық кинетикалық теорияның негізгі қағидалары мен идеал газды сипаттау
        • - қатты дененің, сұйықтың, газдың модельдерін молекулалық кинетикалық теорияның негізінде сипаттау
        • - кристалл және кристалл емес қатты заттардың құрылысын ажырату

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • МКТнегізгіқағидаларынтүсіндіредіжәне физикалық шамалардың тәуелділігін сипаттайды
  • Зат күйлерін МКТ негізінде сипаттайды
  • Заттардың құрылысын ажыратады

Ойлау дағдыларының

деңгейлері

Білу және түсіну

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырмалар

  • Жабық газ баллоны ыстық, шуақты күні далада қалдырылған. Газ температурасы көтерілетіндіктен, газ қысымы мен газ молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы өзгереді.
    • Газ молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы қалай өзгереді?
    • Баллондағы газ қысымы қалай өзгереді?
  • Өте ұсақ бидай тозаңының бөлшектері стакандағы суда ериді. Стаканға жарық түсіп тұр. Микроскоп көмегімен судағы анық нүктелерді көруге болады. Нүктелер өте тез, хаосты, кез-келген бағытта қозғалады.
    • Бұл нүктелер туралы тұжырымдардың қайсысы дұрыс?
      • Өзара әсерлесетін тозаң бөлшектері
      • Өзара әсерлесетін су молекулалары
      • Су молекулаларымен әрекеттесетін тозаң бөлшектері
      • Тозаң бөлшектерімен әрекеттесетін су молекулалары.
    • Броундық қозғалыс пен диффузияның айырмашылығын атаңыз.
    • Идеал газ дегеніміз не?
  • Төменде заттың молекулаларының сипаттамаларының тізімі берілген.
    • Сипаттамаларға іргелес тұрған бағаналарға қанат белгісін (v) қойыңыз:

Сипаттамалары

Қатты дене

Газ

Бір орыннан екінші орынға еркін қозғалады

Белгілі нүкте маңайында ғана тербелуі мүмкін

Тығыз орналасқан

Салыстырмалы алыс орналасқан

Молекулалар арасында әлсіз әсерлесу болады

Молекулалар арасында күшті әсерлесу болады

    • Қатты дене, сұйық және газ молекулаларының орналасу тәртібін сызып көрсетіңіз.
  • Қатарлардыңқайсысы(аморфты,кристалдыжәнеполимерлі)материалдардағы атомдардың орналасуының дұрыс сипатын береді?

Атомдар өте ірі тізбектелген молекулалар түзеді: ..............................

Атомдардың барлығы белгілі ретпен орналасқан: ...............................

  • Қандай да бір заттың молекулалары бір-біріне жақын орналасқан және заттың ішінде еркін қозғала алмайды. Молекулалар орналасуының белгілі бір реті жоқ. Бұл заттың қай түрі?

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

МКТнегізгі қағидаларын түсіндіредіжәне физикалық шамалардың тәуелділігін сипаттайды

1

газмолекулаларыныңорташаквадраттық жылдамдығының өзгерісін сипаттайды;

баллондағыгазқысымыныңөзгерісін сипаттайды;

1

1

2

Броундық қозғалысты сипаттайды;

Броундыққозғалыспендиффузияны салыстырады;

идеал газға анықтама береді;

1

1

1

Зат күйлерін МКТ негізінде сипаттайды

3

қатты денеге сипаттамалар береді;

газға сипаттамалар береді;

заткүйлеріндегімолекулалардыңорналасу тәртібін сызады;

1

1

1

Заттардың құрылысын ажыратады

4

5

атомдарөте ірі тізбектелген молекулалар түзетін материалды анықтайды;

атомдардыңбарлығыбелгіліретпен орналасқан материалды анықтайды;

берілгенсипаттамабойыншазаттүрін анықтайды.

1

1

1

Жалпы балл

11

«Молекулалық кинетикалық теорияның негіздері»

 бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

МКТ негізгі қағидаларын түсіндіредіжәне физикалық шамалардың тәуелділігін сипаттайды

Температура өзгерісі бойынша орташа квадраттық жылдамдық пен қысымның өзгерісін сипаттайды, бірақ идеал газ анықтамасын беру, броундық бөлшек пен диффузияны ажырату қиындық тудырады.

Температура өзгерісі бойынша орташа квадраттықжылдамдықпен қысымның өзгерісін сипаттайды, бірақ идеал газ анықтамасын беруде/ броундық бөлшек пен диффузияны ажыратуда қателеседі.

Температура өзгерісі бойынша орташа квадраттық жылдамдық пен қысымның өзгерісін сипаттайды, идеал газ анықтамасын келтіреді, броундық бөлшек пен диффузияны дұрыс ажыратады.

ЗаткүйлерінМКТ негізінде сипаттайды

Зат күйлерін ажыратады, бірақ зат күйлерінің модельдерін МКТ негізінде сипаттау, бір күйден екіншісіне өту процесін түсіндіру қиындық тудырады.

Зат күйлерін ажыратады, зат күйлерінің модельдерін МКТ негізінде сипаттауда/ бір күйден екіншісіне өту процесін түсіндіруде қателеседі.

Зат күйлерін ажыратады, зат күйлерінің модельдерін МКТ негізінде сипаттайды, бір күйден екіншісіне өту процесін дұрыс түсіндіреді.

Заттардыңқұрылысын ажыратады

Заттардыңқұрылысынажырату қиындықтар тудырады.

Атомдарөте ірі тізбектелген молекулалар түзетін материалды анықтауда/ атомдардың барлығы белгілі ретпен орналасқан материалды анықтауда/ берілген сипаттама бойынша зат түрін анықтауда қателеседі.

Заттардыңқұрылысындұрыс ажыратады.

«Газ заңдары» және «Термодинамика негіздері» бөлімдері бойынша жиынтық

бағалау

Оқу мақсаттары

10.2.2.1 - идеал газ күйінің негізгі теңдеуін қолдану және изопроцестер графиктерін ажырату

        • - термодинамиканың бірінші және екінші заңының мағынасын түсіндіру
        • - жылу қозғалтқышының жұмыс істеу принципі мен қолданылуын сипаттау

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Изопроцестердісипаттайдыжәнеграфикті тұрғызады
  • Идеал газ күйінің теңдеуін қолданады
  • Термодинамика заңдарын түсіндіреді
  • Жылуқозғалтқыштыңжұмысістеупринципін сипаттайды

Ойлау дағдыларының деңгейлері

Қолдану

Орындау уақыты

25 минут

Тапсырмалар

  • Суретте газ күйінің өзгеру графигі берілген.
    •  Графикке сүйене отырып, кестедегі бос ұяшықтарды толтырыңыз. Изопроцестің атауыЗаңнын атауыФормула изобара

Шарль

𝑃1𝑉1 = 𝑃2𝑉2

    • Суретте берілген газ күйінің өзгерісін 𝑝(𝑇) графигінде тұрғызыңыз.
  • Идеал газдың қысымы p және көлемі V. Осы газ үшін төмендегі өрнек берілген.

𝑝𝑉 = 1 𝑁𝑚𝜗̅2

3

    • Келесі шамаларға анықтама беріңіз:

i. N - ………………………………………………………

ii. 𝜗̅ - ………………………………………………………

    • Ішінде гелий газы бар көлемі 2,4 ∙ 104 см3 цилиндр ішіндегі қысым 6,2 ∙ 105 Па- ға тең. Ал температурасы 150С. Гелийді идеал газ ретінде қарастырамыз. Гелийдің мөлшерін анықтаңыз.
  • Суретте температуралары әртүрлі бір-біріне жанастырыла орналасқан денелердің жылу алмасу бағыттары көрсетілген. Алайда, бағытшалардың біреуі қате. Сол бағытшаны белгілеп көрсетіңіз және жауабыңызды дәлелдеңіз.
  • Суретте жылу қозғалтқышының жұмыс істеу принципі кескінделген.
    • X, Y, Z-ке сәйкес келетін шамаларды жазыңыз. X - ……………………………….

Y - ……………………………….

Z - ………………………………..

    • Жылу қозғалтқышының жұмыс атқару температуралары 580 0С және 380 0С. Максималды ПӘК-ін есептеңіз.

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Изопроцестерді сипаттайдыжәне графикті тұрғызады

1

изопроцестіңатауларынкестеге толтырады;

заңнын атауларын кестеге толтырады;

формулаларды кестеге толтырады;

1-бөліктіңөзгерісін𝑝(𝑇)графигінде тұрғызады;

2-бөліктіңөзгерісін𝑝(𝑇)графигінде тұрғызады;

3-бөліктіңөзгерісін𝑝(𝑇)графигінде тұрғызады;

1

1

1

1

1

1

Идеалгазкүйінің теңдеуін қолданады

2

өрнектегіNфизикалықшамасын анықтайды;

өрнектегі𝜗̅физикалықшамасын анықтайды;

идеал газ күйінің теңдеуін қолданады;

гелийдің мөлшерін анықтайды;

1

1

1

1

Термодинамика заңдарын түсіндіреді

3

бағытшаны белгілеп көрсетеді;

дәлелдемені келтіреді;

1

1

Жылу қозғалтқыштың жұмыс істеу принципін сипаттайды

4

X-ке сәйкес келетін шаманы жазады;

Y-ке сәйкес келетін шаманы жазады;

Z-ке сәйкес келетін шаманы жазады;

ПӘК-ті есептеу формуласын қолданады;

ПӘК-ті анықтайды.

1

1

1

1

1

Жалпы балл

17

«Газ заңдары» және «Термодинамика негіздері» бөлімдері бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Изопроцестерді сипаттайдыжәне графикті тұрғызады

Изопроцестерді, газ заңдарын сипаттайды, бірақ графиктегі изопроцестердіажырату, макропараметрлердің тәуелділік графиктерін тұрғызу қиындық тудырады.

Изопроцестерді, газ заңдарын сипаттайды,графиктегі изопроцестерді оқиды, бірақ макропараметрлердіңтәуелділік графиктерін тұрғызуда қателеседі.

Изопроцестерді, газ заңдарын сипаттайды,графиктегі изопроцестердіоқиды, макропараметрлердің тәуелділік графиктерін дұрыс тұрғызады.

Идеалгазкүйінің теңдеуін қолданады

Идеал газ күйінің теңдеуін қолдану және зат мөлшерін анықтау қиындық тудырады.

Идеал газ күйінің теңдеуін қолданады, бірақ зат мөлшерін анықтауда қателеседі.

Идеал газ күйінің теңдеуін қолданады және зат мөлшерін дұрыс анықтайды.

Термодинамика заңдарын түсіндіреді

Термодинамиказаңдарын түсіндіреді, бірақ жылу берілуді сипаттау және дәлелдемелер жасау қиындық тудырады.

Термодинамика заңдарын түсіндіреді, жылу берілуді сипаттауда/ жауабына дәлелдеме келтіруде қателеседі.

Термодинамиказаңдарын түсіндіреді,жылуберілуді сипаттайдыжәнежауабын дәлелдемелер арқылы нақтылайды.

Жылу қозғалтқыштың жұмыс істеу принципін сипаттайды

Жылу қозғалтқыштарының жұмыс істеу принципін сипаттау, ПӘК-ті анықтау формуласын қолдану қиындық тудырады.

Жылу қозғалтқыштарының жұмыс істеу принципін сипаттауда/ ПӘК-ті анықтау формуласын қолдануда/ дұрыс жауап алуда қателеседі.

Жылу қозғалтқыштарының жұмыс істеу принципін сипаттайды, ПӘК-ті анықтау формуласын қолданады және дұрыс жауап алады.

«Сұйық және қатты денелер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтау
        • - сұйықтың беттiк керiлу құбылысының табиғатын түсіну және қылтүтіктік құбылыстардың өмірдегі маңызы

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтайды
  • Сұйықтыңбеттіккерілуінжәнеқылтүтіктік құбылысын түсіндіреді

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Қолдану

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырмалар

  • Келесі сұрақтарға жауап беріңіз:
    • Салыстырмалы ылғалдылық деген не?
    • Бу тығыздығы температура мен атмосфералық қысымға қалай тәуелді?
    • Метеорологияда салыстырмалы ылғалдылықты қалай анықтайды?
  • Психрометрдің құрғақ термометрі 20ºС-ты көрсетіп тұр, бөлмедегі салыстырмалы ылғалдылық 58 %.
  • Абсолюттік ылғалдылықты анықтаңыз.
  • Психрометрдің дымқыл термометрі нені көрсетеді?
  • Шық түсу үшін максималды температура қандай болуы керек?
  • Қандай энергия есебінен сұйық қылтүтікте көтеріледі? Сұйықтың қылтүтікте көтерілу биіктігі оның диаметріне қалай тәуелді?
  • Еденге төгілген суды қандай шүберекпен сүрткен дұрыс – құрғақ па, әлде дымқыл ма? Жауабыңызды дәлелдеңіз.

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтайды

1

салыстырмалыылғалдылыққаанықтама береді;

бу тығыздығының температура мен атмосфералық қысымға тәуелділігін түсіндіреді;

салыстырмалыылғалдылықтыңқалай анықталатынын түсіндіреді;

1

1

1

2

абсолюттік ылғалдылықты анықтайды;

дымқыл термометрдің көрсетуін табады;

шықтың түсу температурасын анықтайды;

1

1

1

Сұйықтыңбеттік

керілуінжәне қылтүтіктік құбылысын түсіндіреді

3

сұйықтың көтерілуі себебін түсіндіреді;

сұйықтың көтерілу биіктігінің диаметрге тәуелділігін түсіндіреді;

1

1

4

сұраққа жауап береді;

өз жауабын дәлелдейді.

1

1

Жалпы балл

10

«Сұйық және қатты денелер» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтайды

Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтау қиындық тудырады.

Абсолюттік және салыстырмалы ылғалдылықтардысипаттауда/ анықтауда/ шықтың түсу нүктесін есептеуде қателеседі.

Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын дұрыс анықтайды.

Сұйықтыңбеттік керілуінжәне қылтүтіктік құбылысын түсіндіреді

Қылтүтіктік құбылысты түсіндіреді, бірақ көтерілу биіктігінің қандай шамаларға тәуелді екенін түсіндіру, өмірде кездесетін құбылыстарды түсіндіру қиындық тудырады.

Қылтүтіктік құбылысты түсіндіреді, көтерілу биіктігінің қандай шамаларға тәуелді екенін/ өмірде кездесетін құбылыстарды түсіндіруде қателеседі.

Қылтүтіктік құбылысты түсіндіреді, көтерілу биіктігінің қандай шамаларға тәуелді екенін және өмірде кездесетін құбылыстарды тұжырымды түрде түсіндіреді.

  • ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ

«Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - электр өрісінің қасиетін талқылау және оның күштік сипаттамасын анықтау
        • - электр өрісінің қозғалыстағы зарядтарға әсерін сипаттау

10.3.1.4 - қарапайым электр тізбегіндегі конденсатордың ролі

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Электр өрісінің қасиеттерін сипаттайды және күштік сипаттамасын анықтайды
  • Зарядтарға әрекет ететін күштік әрекетті анықтайды
  • Конденсатордыңсыйымдылығынжәнеоның параметрлерге тәуелділігін анықтайды

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Қолдану

Орындау уақыты

25 минут

Тапсырмалар

  • Төмендегі суретте қандай зарядтар берілгенін көрсетіңіз.
  • Суретте қозғалмайтын екі нүктелік электр зарядтарының −𝑞 және +𝑞 (𝑞 > 0) орналасуы көрсетілген.

ОсызарядтардыңэлектрөрістерікернеуліквекторыныңА нүктесіндегібағытын көрсетіңіз.

  • Суретте бір-бірінен 3,0 см қашықтықта орналасқан горизонталь екі параллель пластина көрсетілген. Пластиналар арасындағы потенциалдар айырымы 600 В.
  • Пластиналар арасындағы электр өрісі кернеулігінің шамасы мен бағытын анықтаңыз.
  • Пластиналар арасындағы электр өрісін сызып көрсетіңіз.
  • 3-ші есептегі май тамшысының салмағы 6,4 ∙ 10−15 Н, ол пластиналар арасында тепе- теңдікте тұр.
    • Май тамшысы зарядының таңбасын анықтаңыз.
    • Тамшы зарядын есептеңіз.
  • Екі металл пластиналар суретте көрсетілгендей бір-бірінен 1,2 см қашықтықта орналасқан.

Пластиналар арасындағы өріс кернеулігі 3,0 ∙ 104 Н ∙ Кл−1.

    • Суреттепотенциалыжоғарыболатынпластинаны«+»таңбасыарқылы белгілеңіз.
    • Пластиналар арасындағы потенциалдар айырымын есептеңіз.
  • Суретте өлшемдері, астарларының арасындағы қашықтықпен салыстырғанда өте үлкен жазық конденсатор берілген. Астарларының арақашықтығы d=0,5 мм.

(𝜀0 = 8,85 ∙ 10−12 Ф/м)

    • Жазық ауа конденсаторы сыйымдылығы 1 пФ болуы үшін, астарларының ауданы

қандай болу керек?

    • Егер конденсатордың астарларының арасын диэлектрлік өтімділігі ε = 7 слюдамен толтырса, нәтиже қалай өзгереді?

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Электрөрісінің қасиеттерін сипаттайды жәнекүштік

сипаттамасын анықтайды

1

2

зарядтардың таңбасын анықтайды;

Анүктесіндегіэлектрөрісінің кернеулігінің бағытын көрсетеді;

1

1

Зарядтарғаәрекет ететін күштік әрекетті анықтайды

3

кернеуліктің шамасын есептейді;

кернеуліктің бағытын анықтайды;

электрөрісініңкүшсызықтарын көрсетеді;

1

1

1

4

зарядтың таңбасын анықтайды;

зарядтың шамасын есептейді;

1

1

Конденсатордың сыйымдылығынжәне оныңпараметрлерге тәуелділігін анықтайды

5

потенциалыжоғарыпластинаны белгілейді;

потенциалдар айырымын есептейді;

1

1

6

пластинаастарларыныңауданын анықтайды;

диэлектриктіңэлектрсыйымдылығына әсерін сипаттайды.

1

1

Жалпы балл

11

«Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Электрөрісінің қасиеттерін сипаттайды жәнекүштік

сипаттамасын анықтайды

Электр өрісінің қасиеттерін сипаттайды, бірақ электр өрісінің зарядқа күштік әрекетін сипаттау және оның күш сызықтарынын бағытын анықтау қиындық тудырады.

Электрөрісініңқасиеттерін сипаттайды, бірақ электр өрісінің зарядқа күштік әрекетін сипаттауда/ оның күш сызықтарының бағытын анықтауда қателеседі.

Электр өрісінің қасиеттерін сипаттайды, электр өрісінің зарядқа күштік әрекетін сипаттайды және оның күш сызықтарынын бағытын дұрыс анықтайды.

Зарядтарға әрекет ететін күштікәрекетті анықтайды

Электр өрісінің кернеулігін және оның бағытын анықтайды, бірақ электр өрісінің күш сызықтарын сызып көрсету, кернеуліктің формуласын қолданып, зарядтың шамасын анықтау қиындық тудырады.

Электр өрісінің кернеулігін және оның бағытын анықтайды, бірақ электр өрісінің күш сызықтарын сызып көрсетуде/ кернеуліктің формуласын қолданып, зарядтың шамасын анықтауда қателеседі.

Электр өрісінің кернеулігін және оның бағытын дұрыс анықтайды, электр өрісінің күш сызықтарын сызып көрсетеді, кернеуліктің формуласын қолданып, зарядтың шамасын дұрыс анықтайды.

Конденсатордың сыйымдылығынжәне оныңпараметрлерге тәуелділігін анықтайды

Конденсатордыңпотенциалын анықтайды,бірақэлектр сыйымдылығын анықтау және электрсыйымдылығының параметрлерге тәуелділігін сипаттау қиындықтар тудырады.

Конденсатордың потенциалын және электр сыйымдылығын анықтайды, бірақ электр сыйымдылығының параметрлерге тәуелділігін сипаттауда қателеседі.

Конденсатордың потенциалын және электр сыйымдылығын дұрыс анықтайды,электр

сыйымдылығының параметрлерге тәуелділігін сипаттайды.

«Тұрақты ток» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергі ұғымын түсіну
        • - сыртқы тізбектегі электр қозғаушы күші мен кернеу түсуінің айырмашылығын түсіну
        • - толық тізбек үшін Ом заңын қолдану және қысқа тұйықталудың салдарын түсіну
        • - тұрмыстағы электр құралдарының жұмыс құны мен қуатына практикалық есептеулер жүргізу

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергі ұғымын түсіндіреді
  • Сыртқы тізбектегі электр қозғаушы күші мен кернеу түсуінің айырмашылығын сипаттайды
  • Толық тізбек үшін Ом заңын қолданады
  • Электрқұралдарыныңэнергиясын,қуатын есептейді

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Қолдану

Орындау уақыты

30 минут

Тапсырмалар

1. Тізбекке бірнеше ток көзі қосылған. Әрқайсысының ЭҚК-і 1,5 В-қа тең. Әрбір жағдай үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК-інің мәнін анықтаңыз.

(a)(b)(c)

  • Кернеу дегеніміз ...
    • Гальваний элементінде жинақталған заряд мөлшері.
    • Зарядталған объектке берілетін энергия.
    • Белгілі уақыт аралығында тізбек бөлігі арқылы өткен заряд мөлшері.
    • Зарядталған бөлшектер ағынына жасалатын кедергі.
  • Төменде берілген тізбектегі ток күші 0,2 А-ге тең болса, онда ток көзінің ішкі кедергісі неге тең?
  • Шам суретте көрсетілгендей 12 В батареяға қосылғанда барынша жарқырап жанады.
    • Кедергіні потенциалдар айырымы мен ток күшімен байланыстыратын теңдеуді жазыңыз:
    • Суретті пайдаланып, шамның кедергісін есептеңіз.
  • 4-ші есептегі резистор суретте көрсетілгендей шамға тізбектей жалғанды.
    • Ойланып жауап беріңіз, резистор қосылған соң, шамдағы ток күші қалай өзгереді?
    • Шамда қандай өзгерістер байқалатынын жазыңыз:
  • Электромашина батареясы қозғағыш моторды 96 А және 120 В болатын токпен қамтамасыз етеді.
    • Батареяда қандай энергия түрленулері болады? Түсіндіріңіз.
    • Мотордың 10 минут уақыт ішінде тұтынатын энергиясын анықтаңыз.
    • Қозғалтқыштың ПӘК-і 80%. Қозғалтқыштың пайдалы қуатын анықтаңыз.

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергі ұғымын түсіндіреді

1

2

(а) жағдайы үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК- інің мәнін анықтайды;

(b) жағдайы үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК- інің мәнін анықтайды;

(c) жағдайы үшін тізбектегі қорытқы ЭҚК- інің мәнін анықтайды;

кернеудің анықтамасын табады;

1

1

1

1

Сыртқытізбектегі электр қозғаушы күші менкернеу түсуінің айырмашылығын сипаттайды

3

толық тізбек үшін Ом заңын қолданады;

ішкі кедергіні есептейді;

1

1

Толық тізбек үшін Ом заңын қолданады

4

кедергіні ток күшімен және кернеумен байланыстыратын формуланы жазады;

шамның кедергісін есептейді;

1

1

5

ток күшінің қалай өзгеретінін анықтайды;

шамдағы өзгерісті сипаттайды;

1

1

Электр құралдарының энергиясын, қуатын есептейді

6

батареяда болатын энергия түрленулерін сипаттайды;

Джоуль-Ленц формуласын қолданады;

энергияның шамасын анықтайды;

ПӘК-тің формуласын қолданады;

тұтынатын қуатты есептейді.

1

1

1

1

1

Жалпы балл

15

«Тұрақты ток» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергіұғымын түсіндіреді

Ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергі ұғымын түсіндіру қиындық тудырады.

ЭҚК/ кернеу терминдерін сипаттауда қателеседі.

Ток көзінің электр қозғаушы күші мен ішкі кедергі ұғымын дұрыс түсіндіреді.

Сыртқы тізбектегі электр қозғаушыкүшімен кернеутүсуінің айырмашылығын сипаттайды

Сыртқы тізбектегі электр қозғаушы күші мен кернеу түсуініңайырмашылығын сипаттау қиындық тудырады.

Толық тізбек үшін Ом заңын қолдануда/ ішкі кедергіні есептеуде қателеседі.

Сыртқы тізбектегі электр қозғаушы күші мен кернеу түсуінің айырмашылығын дұрыс сипаттайды

Толық тізбек үшін Ом заңын қолданады

Толық тізбек үшін Ом заңын қолдану қиындық тудырады.

Толық тізбек үшін Ом заңын қолданады, бірақ тізбектегі кедергінің өзгерісіне байланысты болатын өзгерістерді сипаттауда/ жауаптарын дәлелдеуде қателеседі.

Толық тізбек үшін Ом заңын дұрыс қолданады.

Электр құралдарының энергиясын,қуатын есептейді

Тұрақтытокзаңдарын қолданады,энергияның түрленуін сипаттайды, бірақ электр энергиясын есептеу және қуатты анықтау қиындық тудырады.

Тұрақты ток заңдарын қолданады және энергияның түрленуін сипаттайды, бірақ электр энергиясын/ қуатты анықтауда қателеседі.

Тұрақты ток заңдарын қолданады және энергияның түрленуін сипаттайды, электр энергиясын және қуатты дұрыс анықтайды.

«Әртүрлі ортадағы электр тогы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

10.3.3.1 - әртүрлі ортадағыэлектр тогының пайда болуын салыстыру

        • - жартылай өткізгішті құралдардың қолданылуына мысалдар келтіру
        • - асқын өткiзгiштiкқұбылысы менпрактикалық қолданылуын сипаттау

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Әртүрлі ортадағы электр тогын сипаттайды
  • Жартылай өткізгіштердің қолданылуын түсіндіреді
  • Асқын өткізгіштік құбылысын сипаттайды

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Білу және түсіну

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырмалар

  • Графиктерде төрт мүмкін болатын вольт-амперлік сипаттама (I-V) берілген. Жартылай өткізгішті диод үшін қай график дұрыс?

  • Заттардағы электр тогын тасымалдаушы бөлшектерді ата: Металдарда ......................................................................

Электролиттерде .............................................................

Жартылай өткізгіштерде ................................................

Газдарда ...........................................................................

Вакуумда ..........................................................................

  • Термистор сезгіш амперметрмен және ток көзі батареясымен тізбектей жалғанған. Амперметрдің көрсетуінің арту себебі неде болуы мүмкін?
    • Тағы бір термистордың тізбектей жалғануы
    • Термистор температурасының төмендеуі
    • Термистор температурасының артуы
    • Батареядағы ток көзі санының азаюы
  • Суретте 6,0 В батареяға тізбектей жалғанған 1,2 кОм резистор және термистор көрсетілген.
    • Белгілі бір температурада термистордың кедергісі 2,4 кОм болады. Вольтметрдің көрсетуін есептеңіз.
    • Суреттегі тізбекке қосылған батарея өзгермейді.

Тізбектегі вольтметрдің көрсеткішінің төмендеуіне әкелетін өзгерісті анықтаңыз.

  • Қандай заттар асқын өткізгіштерге жатады?

Асқын өткізгіштердің металл өткізгіштерден бір артықшылығын атаңыз?

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Әртүрліортадағы

1

диодтыңвольт-амперліксипаттамасын

1

электртогын

анықтайды;

сипаттайды

2

металдағы электр тогын тасымалдаушы

1

бөлшектерді жазады;

электролиттегіэлектртогын

1

тасымалдаушы бөлшектерді жазады;

жартылай өткізгіштердегі электр тогын

1

тасымалдаушы бөлшектерді жазады;

газдардадағыэлектртогын

1

тасымалдаушы бөлшектерді жазады;

вакуумдегі электр тогын тасымалдаушы

1

бөлшектерді жазады;

Жартылай

3

термистордағытоккүшініңартуын

1

өткізгіштердің

сипаттайды;

қолданылуын түсіндіреді

4

вольтметрдің көрсетуін анықтайды;

кернеудің өзгерісін анықтайды;

1

1

Асқынөткізгіштік құбылысын сипаттайды

5

асқын өткізгіштерге мысал келтіреді;

асқынөткізгіштердіңметалданбір айырмашылығын жазады.

1

1

Жалпы балл

11

«Әртүрлі ортадағы электр тогы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Әртүрлі ортадағы электртогын сипаттайды

Әртүрлі ортадағы электр тогын сипаттайды, бірақ электр тогын тасымалдаушы бөлшектерді атау және термоэлектрондықэммисия құбылысын ажырату қиындық тудырады.

Әртүрлі ортадағы электр тогын сипаттайды, бірақ электр тогын тасымалдаушыбөлшектерді атауда/термоэлектрондық эммисия құбылысын түсіндіруде қателеседі.

Әртүрлі ортадағы электр тогын сипаттайды,электртогын тасымалдаушы бөлшектерді атайды, термоэлектрондықэммисия құбылысын дұрыс сипаттайды.

Жартылай өткізгіштердің қолданылуын түсіндіреді

Жартылай өткізгіштерді біледі және олардыңқандаймақсатта қолданылатынын сипаттайды, бірақ олардың қандай факторларға тәуелді екенін анықтау және сұраққа жауап беру қиындық тудырды.

Жартылай өткізгіштерді біледі және олардыңқандаймақсатта қолданылатынын сипаттайды, бірақ олардың қандай факторларға тәуелді екенін анықтауда/сұраққа жауап беруде қателеседі.

Жартылай өткізгіштерді біледі және олардыңқандаймақсатта қолданылатынынсипаттайды, олардың қандай факторларға тәуелді екенін анықтайды және сұраққа тұжырымды жауап береді.

Асқынөткізгіштік құбылысын сипаттайды

Асқын өткізгіштік құбылысын сипаттайды,бірақолардың өткізгіштердің артықшылығын көрсету қиындықтар тудырады.

Асқын өткізгіштік құбылысын сипаттайды,бірақолардың өткізгіштердіңартықшылығын көрсетуде қателеседі.

Асқын өткізгіштік құбылысын сипаттайдыжәнеолардың өткізгіштердің артықшылығын біледі.

  • ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ

«Магнит өрісі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - өткізгіштің магнит өрісін сипаттайтын шамаларды түсіну
        • - сол қол ережесін қолдануды және зарядталған бөлшектердің қозғалысы мен тогы бар өткізгішке магнит өрісінің әсерін сипаттау

10.3.4.5 - соленоидтың магнит өрісіне әсер ететін факторларды сипаттау

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Магнит өрісінінің қасиеттерін сипаттайды
  • Ампер және Лоренц күштерін анықтайды
  • Соленоидтың магнит өрісін сипаттайды

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Білу және түсіну

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырмалар

  • A, B, C, D алюминий жолағы, магниттелген темір жолағы және екі магнит стержень берілген. Олардың қайсысы қай зат екенін анықтау үшін, тест өткізілді. Суретте берілген жолақтардың екеуін ұштарымен жанастыру нәтижесі көрсетілген.

Қай жолақ қандай зат болатынын анықтаңыз. Төменге жазыңыз:

А жолағы В жолағы С жолағы D жолағы

  • Диаграммада өзара перпендикуляр үш Х, Y және Z бағыттары көрсетілген. Қай әріп ток күшін, өрісті және күштің бағытын көрсетеді?
  • Суретте магнит өрісіне енген 𝛽-бөлшектің шоғы берілген. Магнит өрісі бет жазықтығына бағытталған.

Өріс арқылы өткен 𝛽-бөлшектің бастапқы бағыты қалай ауытқиды?𝛽-бөлшектің траекториясын сызыңыз.

  • Өткізгіш сымды доға тәрізді магниттің полюстарының арасына орналастырды. Суретте өткізгіштегі токтың бағыты және өткізгішке әрекет ететін күштің бағыты көрсетілген.

Төменде магниттің және өткізгіштің орналасуы көрсетіген P, Q және R суреттері берілген.

Қай жағдайда тогы бар өткізгішке әрекет ететін күштің бағыты бастапқы жағдаймен бірдей болады?

    • P, Q және R
    • тек P және Q
    • тек P
    • тек R
  • Электронға біртекті магнит өрісі тарапынан 5 ∙ 10-13 Н Лоренц күші әсер етеді. Магнит индукциясы 0,05 Тл біртекті магнит өрісінде қозғалған электрон үдеуін анықтаңыз. Электрон магнит индукциясына перпендикуляр бағытталған.
  • Ұзындығы 0,2 м өткізгіш магнит индукциясы 4 Тл магнит өрісінде 30º бұрыш жасап орналасқан. Өткізгіштің бойындағы 2 А токқа магнит өрісі тарапынан әсер ететін күштің шамасын табыңыз.
  • Суретте кілт арқылы ток көзіне қосылған катушка көрсетілген. Екі магниттелмеген темір жолақтары катушканың екі жағында еркін ілулі тұр.

Кілтті тұйықтаған кезде темір жолақтарына не болады?

    • Х жолағы катушкаға қарай қозғалады, ал У жолағы тебіледі.
    • У жолағы катушкаға қарай қозғалады, ал Х жолағы катушкадан тебіледі.
    • Х және У жолақтарының екеуі де катушкадан тебіледі.
    • Х және У жолақтарының екеуі де катушкаға қарай қозғалады.

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Магнитөрісінінін қасиеттерін сипаттайды

1

А жолағын анықтайды;

B жолағын анықтайды;

C жолағын анықтайды;

D жолағын анықтайды;

1

1

1

1

Ампер және Лоренц күштерін анықтайды

2

3

4

сол қол ережесін сипаттайды;

токкүшінің,өрістің,күштіңбағытын анықтайды;

бөлшектің ауытқуын сипаттайды;

сол қол ережесі бойынша Ампер күшін анықтайды;

1

1

1

1

5

Лоренц күшінің формуласын қолданады;

бөлшектің үдеуін анықтайды;

1

1

6

Ампер күшінің формуласын қолданады;

күштің шамасын табады;

1

1

Соленоидтың магнит өрісін сипаттайды

7

соленоидтыңмагниттікполюстарын анықтайды;

өзара әрекеттесуді сипаттайды.

1

1

Жалпы балл

14

 «Магнит өрісі» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Магнитөрісінінін қасиеттерін сипаттайды

Магнит өрісінің қасиеттерін біледі, бірақ заттардың магниттелуін түсіндіру және материалдардың өзара әрекеттесуін сипаттау қиындық тудырады.

Магнит өрісінің қасиеттерін біледі, бірақ заттардың магниттелуін сипаттауда/ материалдардың өзара әрекеттесуін сипаттауда қателеседі.

Магнит өрісінің қасиеттерін біледі, заттардың магниттелуін және материалдардың өзара әрекеттесуін дұрыс сипаттады.

АмпержәнеЛоренц күштерін анықтайды

 Сол қол ережесін біледі, оны Ампер және Лоренц күштерінің бағытын анықтауда қолданады, бірақ Ампер күшін анықтау, формулаларды қолдану және зарядтардың алатын үдеуін есептеу қиындық тудырады.

Сол қол ережесін біледі, оны Ампер және Лоренц күштерінің бағытын анықтауда қолданды, бірақ Ампер күшін анықтауда / формулаларды қолдануда/ зарядтардың алатын үдеуін есептеуде қателеседі.

Сол қол ережесін біледі, оны Ампер және Лоренц күштерінің бағытын анықтауда қолданады, Ампер күшін анықтайды, формулаларды дұрыс қолданып, зарядтардың алатын үдеуін есептейді.

Соленоидтыңмагнит өрісін сипаттайды

Соленоидтыңмагниттік полюстарын анықтайды, бірақ оның магниттерге әсерін түсіну және магниттердің қозғалысын сипаттау қиындықтар тудырады.

Соленоидтың магниттік полюстарын анықтайды, бірақ оның магниттерге әсерін / магниттердің қозғалысын сипаттауда қателестеді.

Соленоидтың магниттік полюстарын анықтайды, оның магниттерге әсерін біледі және магниттердің қозғалысын дұрыс сипаттайды.

«Электромагниттік индукция» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

        • - магнит ағыны өзгеруі салдарынан электр қозғаушы күштің пайда болуын түсіндіру
        • - Ленц ережесін түсіндіру
        • -электромагниттікқұралдардың (электромагниттікреле,генератор, трансформатор) жұмыс істеу принципін түсіну

Бағалау критерийі

Білім алушы

  • Электромагниттік индукция құбылысын түсіндіреді
  • Ленц ережесін қолданады
  • Трансформатордыңжұмысістеупринципін сипаттайды

Ойлаудағдыларының деңгейлері

Білу және түсіну

Орындау уақыты

25 минут

Тапсырмалар

  •  1- және 2- суреттерде берілген контурларда пайда болатын индукциялық токтар бағытын анықтап, суретте белгілеңіз.
  • Суретте бір орамды катушкасы бар екі полюсті электрқозғалтқыш берілген.

Коллектор үзік сақина түрінде жасалған және катушка айналған кезде, ондағы токтың бағытын өзгертеді. Егер катушка бір рет айналым жасаса, ток бағыты неше рет өзгереді?

    • 1
    • 2
    • 3
    • 4
  •  Жолақ магнит стержені металдан жасалған. Суретте катушкаға қарай қозғалып келе жатқан магнит стержені көрсетілген. Магнит полюстері белгіленген.

Катушкаға гальванометр жалғанған.

  • Түсіндіріңіз, неліктен магнит стерженді катушкаға енгізу кезінде гальванометр тілшесі ауытқиды?
  • Гальванометр тілшесінің ауытқу бағытын өзгертуге бола ма?
  • Трансформатордың бір орамасы ойыншық пойыз жиынтығына, ал екінші орамасы 240 В айнымалы ток көзіне суретте көрсетілгендей қосылған.
    • Суретке қарап берілген трансформатордың төмендеткіш екенін қалай айтар едіңіз?
    • Ойыншық пойызға түсірілген кернеуді есептеңіз.
    • Қоректендіруші ток көзіндегі кернеу төмендейді. Пойыз жиынтығына түсірілетін кернеуге не болады? Ұяшыққа белгілеңіз.

артады

кемиді

өзгермейді

    • Пойыз жиынтығын ток көзінің кернеуі 110 В болатын елде қолдануға әрекет жасалды. Ойыншық пойыз жұмысында байқалатын айырмашылықтың бірін ұсыныңыз.
  • Трансформатордың жұмыс істеу принципі туралы қай тұжырым дұрыс?
  • Бірінші орамға айнымалы кернеу берген кезде, екінші орамда үнемі айнымалы ток ағады.
  • Екінші орамдағы ток үнемі бірінші орамдағы токтан үлкен.
  • Бірінші орамға айнымалы кернеу берген кезде, екінші орамда индукциялық ЭҚК пайда болады.
  • Бірінші орамда тұрақты ток бар болса, екінші орамда индукциялық ЭҚК пайда болады.

Бағалау критерийі

Тапсырма

№

Дескриптор

Білім алушы

Балл

Электромагниттік индукция құбылысын түсіндіреді

1

2

1-суреттегіиндукциялықтоктыңбағытын анықтайды;

2-суреттегіиндукциялықтоктыңбағытын анықтайды;

ток бағытының өзгерісін анықтайды;

1

1

1

Ленцережесін қолданады

3

гальванометртілшесініңауытқуын түсіндіреді;

оның тілшесінің бағытын қалай өзгертуге болатынын сипаттайды;

1

1

Трансформатордың жұмысістеу принципін сипаттайды

4

5

төмендеткіш трансформаторды сипаттайды;

шығысындағы кернеуді есептейді;

кернеуді анықтайтын формуланы қолданады;

кернеудің өзгерісін сипаттайды;

ойыншықпойызжұмысындабайқалатын айырмашылықты жазады;

трансформатордың жұмыс істеу принципін сипаттайды.

1

1

1

1

1

1

Жалпы балл

11

«Электромагниттік индукция» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі

Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен

Электромагниттікиндукция құбылысын түсіндіреді

Электромагниттікиндукция құбылысын түсіндіреді, бірақ индукциялық токтын бағытын және мотордағы токтың бағыты неше рет өзгеретінін анықтау қиындық тудырады.

Электромагниттікиндукция құбылысын түсіндіреді, бірақ индукциялық токтын бағытын анықтауда/ мотордағы токтың бағыты неше рет өзгеретінін анықтауда қателеседі.

Электромагниттікиндукция құбылысынтүсіндіреді, индукциялық токтын бағытын анықтайды және мотордағы токтың бағыты неше рет өзгеретінін дұрыс табады.

Ленц ережесін қолданады

Ленц ережесін қолданады, бірақ токтың пайда болуын және ток бағытының өзгеруін сипаттау қиындық тудырады.

Ленц ережесін қолданады, бірақ токтыңпайдаболуын сипаттауда/ ток бағытының өзгеруін сипаттауда қателеседі.

Ленц ережесін қолданады, токтың пайда болуын және ток бағытының өзгеруін дұрыс сипаттайды.

Трансформатордыңжұмыс істеу принципін сипаттайды

Трансформатордың жұмыс істеу принципін, оның түрлерін біледі, бірақ трансформатор теңдеуін қолдану және кернеудің өзгеруіне байланысты болатын өзгерісті сипаттау қиындықтар тудырады.

Трансформатордың жұмыс істеу принципін және оның түрлерін біледі, бірақ трансформатор теңдеуін қолдануда/ кернеудің өзгеруіне байланысты болатын өзгерісті сипаттауда қателеседі.

Трансформатордың жұмыс істеу принципін және оның түрлерін біледі, трансформатор теңдеуін қолданады және кернеудің өзгеруіне байланысты болатын өзгерісті дұрыс сипаттайды.



Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!


Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

kz | Жиынтық бағалау (ТЖБ, БЖБ) (СОЧ, СОР)



Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?
Пікір жазу