Жұдырықтай жұмылған білектей біріккен Қазақ

1941 жылдың 22-маусымы, таңғы сағат төрт. Бұл күні талай шаңырақты от шарпып, миллиондаған адамның өмірін жалмаған адамзат тарихындағы ең сойқан соғыс басталды. Фашистік Германия Кеңес Одағына басып кірді. Ұлы Отан Соғысы деген атпен тарих дәптерінің парағына қанды әріптермен таңбаланған зұлмат қантөгістің алапатынан қазақстандықтар да шет қалмады. Соғыс жылдары Кеңес Одағының өзі 27 млн. боздағын жоғалтты. Осыдан 71 жыл бұрын Қазақстанның өзінен майданға 1 млн. 196 мың 164 қаракөз қазақ баласы аттанды. Бүгінде 90-ның төріне шыққан Айтжан ақсақал қырғын уақыттың бел ортасына 19 жаста аттанып, аман қайтқан ардагердің бірі. Соғыс басталды деген суық хабар ел арасына тарағанда, жаман сөзден бүкіл елдің дүрліккенін айтады. 1941 жылғы маусымның 13-інде С. Тимошенко пен Г. Жуков Киев ерекше әскери округының басшыларына 1941 жылғы шілденің 1-іне дейін барлық «тереңде орналасқан» дивизиялар мен корпус басқармаларын мемлекеттік шекараға жақынырақ орналасқан жаңа лагерлерге жылжыту туралы директива шығарды. Осы сияқты директива сол кезде Батыс ерекше әскери округының басшыларына жіберілді. Маусымның 14-інен 19-ына дейін шекара маңы округтарының басшылары маусымның 22-23-іне дейін майдандық (армиялық) басқармаларды далалық пункттерге шығару туралы бұйрықтар қабылдады. К. Рокоссовский былай деп жазған: «Біздің авиацияның алғы шептегі аэродромдарда шоғырландырылуына және орталық маңызы бар қоймаларды майдан маңындағы аумақта орналастырылуы алға секіріс жасауға жүргізілген дайындық сияқты болып көрінді де, әскердің орналасуы мен әскерде жүргізілген шаралар соған сәйкес болмады».
Б. Шапталов бұл жайттарды былай түсіндіреді: Сталин 1941 жылдың шілдетамыз айларында неміс әскері Ұлыбританияға десант операциясын жасап, басып кіреді деп күткен болатын. Осындай операция жасала салысымен Сталин Польшадағы неміс әскерлеріне соққы беруді көздеді.Әскер шабуыл қимылдарына дайындалып келгендіктен және ауқымды әскерлер мен қоймалар шекараның маңында орналастырылғандықтан, бірақ артиллерия әлі де полигондарда болып, авиация дала аэродромдарында сиретіліп орналастырылмағандықтан, 1941 жылғы маусымның 22-сінде шекара маңындағы әскери округтардың әскерлері тиімді қорғаныс ұйымдастыруға мүмкіндіктері болмай, шекара маңындағы ұрыстарда тез талқандалды.
Сталиннің Германияға қарсы шабуыл жасауға дайындалып келгендігі туралы болжам алғаш рет Һитлердің КСРО-ға шабуыл жасағаннан кейін Германия халқына сөйлеген сөзінде және Германия елшісі Шуленбургтың Молтовқа тапсырған ресми нотасында айтылды. КСРО жеріне басып кірудің алдында Кеңес Одағы Германияға шабуыл дайындап жатыр деген қауесет герман әскерлерінде жүгізілген насихаттың бір бөлігі болды. Вермахттың бір жауынгері сол оқиғаларды былай еске алады:
«Соғыстың басында бізге насихатталған басты ой мынау болды: «Ресей келісімді бұзып, Германияға шабуыл жасайын деп жатыр. Біз тек жылдамырақ әрекет еттік». Сол кезде бұған көп адамдар сеніп, Сталиннің шабуылының алдын алғынымызды мақтан тұтатынбыз. Арнайы майдан газеттерінде бұл туралы көп айтылды.
Біз соларды оқып, офицерлерді тыңдап, сенетінбіз» — Һелмут Клаусманн, 111-ші жаяу әскер дивизиясы.Менің атамда Ұлы отан соҒысына қатысып өзінің азаматтық борышын өтеген Мырзағали Иманғалиев 1921 жылы Торғай селосындағы кедей шаруа отбасында өмірге келді.19331939 жылдары Торғай қазақ орта мектебінде оқып,білім алды.1939жылыМырзағалиді әскери борышын өтеуге шақырады. Әскери борышы Ұлы отан соғысына ұласты.жауынгер Мырзағали Иманғалиев «Дугластан» десант болып Днепр сыртына секіріп,киевті жаудан алғашқылардың бірі болып азат етуге қатысты.жеңісті өз қолымен жасаған,майдангер Мырзағали 1946 жылы елге оралды.ол кісі 2003. 30.01 жылы дүниеден өтті.Кәзіргі таңда Қазақстан өз алдына жеке дара мемлекет. Тәуелсіздікті алуына осы адамдардын септігі тиді .Кәзіргі кезде ұлы Отан соғысына қатысқан батырлар бірен саран.Қасиетті Торғай жерінде де соғыска барған адамдар мыңнаң астанм адам барған ал кәзір өкініштісі майдангерлер жоқтын қасы алайда Торғай халкы соғыстан оралмаған батырларға арнайы есімдерін жазып ескерткіс орнаткан .сол ескерткішке 9-мамыр куні сол адамдарды еске алып гүл шоғы қойылады. Ескерткіште менін атам Ысқақ мырзағұл атамның есімі жазылған ол кісі жайлы ешкандай мәлімет жоқ. Ал біз Қазақстанның келешек ұрпағы ол кісілерді ешқашан ұмытпауымыз керек.
Ешкімде ұмытылмайды ,
Ешнәрседе ұмыт қалмайды.