Информатика | Туронімді жылжытудагы жарнаманын ролі

Қазіргі кезде турагенттер туронімді нарыққа жылжыту ушін турлі тәсілдерді пайдалануда. Туронімді нарыққа жылжытуда маркетинг коммуникациясынын ролі зор. Маркетинг коммуникациясы- тутынушыга ықпал ету мақсатында тауарлар мен қызметтерге суранысты қалыптастыру және ынталандыруга багытталган шаралар жуйесі. Маркетинг коммуникациясы 4 элементтен турады: жарнама, откізуді ынталандыру, жеке дербес сату және қогаммен байланыс. Енді туронімді нарыққа жылжытудагы жарнаманын ролін қарастырайық.
Жарнама қазіргі кезде маркетингтік коммуникациянын негізгі элементінін бірі болып саналады. Жарнаманын қогамдагы ролі оте манызды. Жарнама тауарлар мен қызметтерге тутынушылардын суранысын қалыптастыруга багытталган шаралардын бірі. Жарнама- болашақ сатып алушылардын назарына тауарлар мен қызметтер туралы манызды мәліметтерді жеткізу қызметін атқарады.
Қазіргі кезде жарнамалық хабарды таратушы қуралдардын бірнеше турі бар. Олар: баспасоз, баспа, теледидар, радио, сыртқы жарнама, интернет және т.б. болып келеді. Жарнама таратушы қуралдарды тандау букіл жарнамалық компаниянын табыстылыгын анықтайды. Сондықтан жарнама берушілер жарнама қуралын тандауга ерекше назарын аударады. Жарнаманын қуралын дурыс тандай білген жагдайда жарнаманын тиімділігі арта туседі. Әр жарнама беруші озінін коздеген мақсаттарына сай, озіне негурлым тиімдірек, пайдалыгы коп жарнама қуралын тандайды.Осыган байланысты рефератта жарнама таратудын негізгі қуралдарынын біріболып есептелетін интернет жарнамасы және интернеттегі жарнама бизнесі мәселесі қарастырылып отыр.
Негізгі болім

1. Компьютерлік желідегі жарнама

Компьютерлік желідегі жарнама- ен жас жарнама типтерінін бірі. Интернеттегі жарнама маркетингтік коммуникациянын тиімді қуралы болып есептеледі. Тек 1994 жылдын ортасына қарай Nando. Net компаниясы желілерде жарнамага арнап орын болу мақсатымен бірнеше Web- туйіндерді шыгарды.
Ал 1994 жылдын қазан айында ен бірінші американдық Интернет журнал Hot- Wired жарыққа шықты. Онын шыгарушылары жарнама берушілерді іздей бастады, және бір ай отпестен барлық электрондық жарнама аландары сатылып кетті.Ен ірі жарнама берушілер болып IT&T және IBH болып табылды. Жарнамалық ундеудін адресаттары компьютерлік технологиялар сферасындагы мамандар болды. Осыдан кейін Интернеттегі жарнамага қаражаттарды жумсау колемі геометриялық прогрессияда улгая бастады: 1995 жылы ол 10-15 млн доллар қурады, ал 1997 жылы 100- 200 млн долларды қурады, ал 1998 жылы бул корсеткіш 1,5 млрд. доллардан асып тусті. Бул корсеткіш 1999 жылы- 1,75; 2000 жылы – 4,88; 2001 жылы – 7,18; 2002 жылы – 10,97 млрд. долларды қурады.
Окінішке орай, интернет жарнамасынын бул қарқынмен осуі негізінде АҚШ және басқа экономикалық жагынан дамыган елдердін улесіне тиген.
Web- қолданушыларды болу 1999 жылдын басында мынандай корініске ие болды: АҚШ- 62,8 млн, Батыс Европа- 41 млн, Азия- Тынық мухиты аймагы- 14,3 млн ( Жапонияны қоса алганда- 6,5 млн), Латын Америкасы- 4,8 млн. Осыган орай, Веб- жуйелерді пайдаланушылардын жалпы саны 120 миллионнан асып тусті. Алайда, Веб- сайттарды қолданушылар қатарында елеулі улесті ірі фирмалар алатынын ескере кеткен жон. Осыган байланысты, Интернеттегі жарнама қазіргі кезде бизнеске багыттылган коммуникациянын манызды қуралы ретінде атаққа ие болды.
Интернет саласында жумыс атқаратын ен ірі Веб- операторлардын бірі, NetGravity’ѕ компаниясынын басқарушыларынын бірі озінін қызметінін міндеттерін былай тап корсетті: “ Егер сіз Веб- сайттын иесі болсаныз, біз сізге жарнама ушін ақша алуга комектесеміз. Егер сіз- жарнамалық агенттік болсаныз, біз сізге табысты жарнамалық науқанды откізуге комектесеміз. Егер сіз- жарнама беруші болсаныз, біз сізге сол жарнама науқанынын тиімділігін багалауга комектесеміз”.
Қазіргі кезде дуние жузінде интернетке қосылушылардын саны куннен кунге артып келеді. Бугінгі кунде интернет жуйесіне қосылган адамдардын саны дуние жузінде 1,5 млрд-тан асып отыр. Интернет жарнамасы пайдалы жақтары, ягни жеделдігі қайталануы, таратылу ауқымына байланысты ақпарат таратудын ен тиімді қуралына айналып отыр.
Интернет жарнамасынын негізгі тасушысы ретінде баннерлерді , Веб- беттерді, электрондық почтаны, таратылу тізімдерін айтуга болады.
Баннерлер желідегі негізгі жарнама типтерінін бірі. Олар негізінен Веб- беттерде, жарнамалық хабары бар, белгілі бір колемдегі ( әдетте, 40x400 пиксел) графикалық элементтер турінде орналастырылады.
World Wide Web ( букіләлемдік тор) жуйесі Интернет мультимедиялық технологиясы ретінде пайда болып, дамып келеді. WWW жуйесінде ақпаратты жеке озіндік серверде орналастырумен қатар, сервердін иесі белгілі бір ақыга усынган кеністікті, орынды пайдалануга болады. Бундай орналастырудын формасы Web - сайт болып табылады. Онын алгашқы беттері потенциалды тутынушыларга ундеу қуралы ретінде қызмет атқарады. Ары қарай, ақпараттын коммуникаторы усынатын электрондық турлері- вертуалды баспалар орнатылуы мумкін.
Электрондық почта. Электрондық почта белгілі бір электронды алушылар адрестері бойынша ақпараттарды жіберуші коммуникатор қызметін атқарады.
Таратылу тізімі желіде белгілі бір арнайы файлдардын болуымен негізделеді. Бундай файлдерде нақтылы оздерін қызықтыратын сурақтары бойынша ақпарат алуга ниетін білдірген пайдаланушылар адрестері сақталады. Нақтылы тізімге қосылу ушін жогарыда аталган файлге озінін жеке электрондық адресін енгізу керек. Таратылу тізімдеріне қатысу олардын қатысушыларына коммуникаторды қызықтыратын проблемалар туралы ақпарат алуына мумкіндік береді. Сонымен қатар, коммуникатор озінін муддесіне сай ақпараттарды барлық қатысушыларга жібере алады.
Аталган медиа типінін коммуникативти қасиеттерінен мыныларды боліп атап кетуге болады:

1. Байланыс аудиториясымен тыгыз баййланысы ( тіпті нақтылы алушыларга дейін) ;

2. Коммуникациянын жеке бастылық қасиеті;

3. Жарнамалық хабарлармен болган байланыстарды есептеу мумкіндігі;

4. Желідегі жарнамалық науқаннын тиімділігін толыгымен бақылау мумкіндігі.
2. Интернеттегі жарнаманын артықшылықтары

Қазіргі кезде желі – жарнаманын ен тиімді каналы болып есептеледі, ТВ екінші орында қалып қойды. Себебі , жалпы алганда, интернет қолданушылары орта денгейдегі адамдарга қараганда анагурлым табыс денгейі жогары адамдар болып келеді, ал байланыстын қуны интернетте бір мын адам және теледидардагымен шамалас тен келеді- дейді IMHO VI компаниясынын директорлар кенесінін торагасы Арсен Ревазов. Интернет, қызыгушылықтар, мудделер ортасы, географиялық орналасуы, уақыты сияқты параметрлері бойынша жарнаманы кімге корсету керек екенін айқындауга мумкіндік береді. Жарнама беруші алып отырган белсенді жауапты байланысты басқа ешбір қурал алмастыра алмайды. Интернеттегі жарнаманы қазір негізінен колік қуралдарын сатушылар, жалпы коммерциялық қуралдар мен финансистер қолдануда, алайда, кунделікті қолданыстагы тауарларды шыгаратын компанияларынын интернет желісіне жугінуі куннен кунге артып отыр.
Интернетте жарнаманы орналастыруга арналган Веб- сайттардын саны кунделікті осуде. Аталган сайттар озіне жугінген жарнама берушілердін конілінен шыгатындай, тутынушылардын сураныстарнын қанагаттандыратындай етіп жарнаманы орналастыруга бар кушін жумсайды. Мысалга, www.reklama.kz сайтын алуга болады. Аталган сайтта пайдаланушыларга Қазақстан және әлемдік жарнама бизнесі туралы ақпараттар, жаналықтар, турлі мәліметтерді алумен қатар, жарнаманы орналастыруга болады. Арнайы жарнама берушілер ушін сайттын дизайнінде толық және нақты статистикамен танысуга мумкіндік беретін 8 жарнамалық баннерлер қарастырылган. Аталган сайтта жарнаманы орналастыру багасы келесі кестеде корсетілген:
3. Интернет жарнамасынын букіләлемдік жарнама бизнесінде алатын орны
Интернет куннен кунге ақпаратты және жарнамалық хабарларды жеткізудін анагурлым қолайлы және тиімді тәсіліне айналып келеді.
The Online Publishers Association сауда тобынын санагы бойынша откен жылы АҚШ- та веб-жарнамага жумсалган қаржы молшері, тутынушылардын он- лайн желісінде 23 %- уақытын гана жумсаганына қарамастан, букіл жарнамалық ақпараттын 6 %-ын қурады. Он- лайндагы жарнамалық бюджеттін болігін қайта қарастыру, “копканалды” жарнамалық науқандарынын тиімділігін арттыра туседі. IAB ассоцациясы “Макдональдс” компаниясы жургізген жарнамалық науқанын мысалга ала отырыпзерттеулер жургізді. Зерттеудін қорытындылары мынандай нәтиже шыгарды: интернеттегі жарнамага қаржы жумсаудық оптималды болігі 10–15% қурауы қажет. IMHO VI компаниясынын ('Видео Интернешнл' тобынына кіреді ) зерттеулерінін нәтижелері бойынша интернеттегі жарнамага букіл дуние жузінде бюджеттін 4,3 % қаржы жумсалады, АҚШ – та бул корсеткіш – 6 % қурайды. Ресей бул корсеткіштерден елеулі артта қалып отыр: Интернет букіл жарнамалық нарықтын тек 1,2 % гана алып отыр . Алайда откен жылда Ресейлік нарықтагы интернет жарнамасынын улесінін 71 % -га курт осуі, бастапқы кездегі корсеткіштердін орнын толтырып отыр. Аналитиктердін айтуы бойынша, интернеттегі жарнамалық науқандар 2010 жылга қарай 1,7 млрд. рубльден 14,5 млрд. рубльге оседі.
Қазақстаннын интернет аудиториясы 400 мын қолданушыларды қурайды. Осыган байланысты ол коптеген Буқаралық ақпарат қуралдарынын аудиторияларынан асып тусуде. Бул корсеткіш жыл сайын 40 %-га осіп келеді. Интернет аудитория халықтын негурлым белсенді, білім денгейі жогары, ықпалды және сатып алу қабілеттілігі жогары болігін қурайды. Интернеттегі жарнаманын тиімділігі қазіргі кезде оте жогары денгейде болып отыр, себебі салыстырмалы жогары багалар қол жеткізуге деген шектерді белгілейді, жогары және орташа табысы бар аудиторияны белгілейді. Бірақ , келешекте онын тиімділігі азаюы мумкін. Сонымен қатар, Қазақстандық тутынушыларгы багытталган жарнамалық нарық бәсекелестікке әлсіз болып келеді, сондықтан оларга деген багалар томенгі денгейде сақталуда.

Қорытынды

Қазіргі кездегі букіл дуние жузінде жарнаманын қогамдагы манызы куннен кунге артып отыр. Жана технологиялар дамып, әлемдік прогрестін қарқынды даму устіндегі кезенде жарнама қуралдары да бір орнында турмай жетілдіріліп отырганы қуантады. Интернеттін қазіргі адамдардын омірінде қандай орын алып отырганын айтпаса да белгілі. Сондықтан болар интернетте орналасқан жарнама тиімділігі және коптеген қасиеттері жагынан басқа да коптеген жарнама тасушы қуралдардан озып отыр.
Интернеттегі жарнама маркетингтік коммуникациянын негізгі және ен тиімді қуралына айналды. Айтылган мәліметтер бойынша интернеттегі жарнамага жумсалып отырган қаржы молшері қайтарымды тиімділігімен орны толықтырылып отырганын байқауга болады.
Берілген мәліметтерден қорытынды шыгарса, интернет жарнама бизнесінін кен қанат жаюына улкен жол ашып, жарнаманын тиімділігін, пайдалылыгын арттырып дамуына зор улес қосты. Келешекте интернет жарнамасы ары қарай дамитындыгына, жетілдіріле тусетініне және адамдардын омірінде манызды орын алатындыгына сенімдіміз. ....