Биология | Баланың физикалық дамуы

Баланың физикалық дамуы



Баланың жасына байланысты бойының, салмағының, бас айналымының, кеуде айналымының өсуі.



ЖТБ бойы – 46-56 см.



Орташа ұлдардың бойы – 50,7 см, қыздардікі – 50,2 см.



І кварталда ай сайын 3 см өседі =9 см



ІІ кварталда ай сайын 2,5 см өседі = 7,5 см



ІІІ кварталда ай сайын 1,5 -2 см= 4,5 – 8 см



IVкварталда ай сайын 1,0 см= 3 см



Орта есеппен алғашқы жылда 25 см қосады, яғни 1 жасында 75 см болады. Немесе 6 айында 66 см.



4 жасында 2 есе өседі. 12 жасында 3 есе өседі. 2-3 жасқа дейін айына 1 см. 3- 4 жасқа дейін 0,5 қосады.



Баланың бойын есептеу формуласы:



4 жасқа дейін 100+8 (4-п) п – жасы



4 жастан кейін 100+6(п -4) п – жасы немесе 8 жастағы баланың бойы 130см. Әр жетіспейтін жылына 7 санына азайтамыз. Әр артық жасына 5 см қосамыз.



Дене салмағын есептеу формуласы:



І - жарты жылдығында: m + 800 x n



M – туылғандағы салмағы, n - айы



ІІ – жарты жылдығында:



(800 х 6) + 400(n – 6) n – айы.



6 айлық бала салмақ – 4,800 қосады. 2- 11 жаста 10,5 +2n, n- жасы.



12- 15 жаста n х 5 – 20 n – жасы.



Немесе



1 айында – 600 гр. қосады.



2 айында - 800 гр



3 айында – 750 гр



4 айында – 700 гр



5 айында – 650 гр т.с.с.



Бас айналымы ЖТБ – 34 -36 см (БА)



1 жасқа дейінгі есептеу жолы:



6 айда - 43 см. Әр жетпейтін айынан 1,5 см алады. Әр артық айына 0,5 см қосады.



2 – 15 жастағы балада:



5 жастағы баланың бас айналымы – 50 см. Әр жетпейтін санына 1 см азайтады. Әр артық санына 0,6 см қосады.



Кеуде айналымы ЖТБ – 32 – 34 (КА)



1 жасқа дейінгі балаларда есептеу жолы:



6 айлық баланың КА – 45 см.



Әр жетпейтін айына 2 см азайтады. Әр артық айына 0,5 см қосады.



2 – 15 жастағы баланың КА:



10 жасқа дейін 63 – 1,5 (10-n) , n- жасы.



10 жастан кейін 63 + (n -10), n- жасы.



10 жастағы баланың кеуде айналымы



Баланың физикалық дамуын дәлірек бағалау үшін центиль таблицаларын қолданады.







Денсаулық топтары.



Балалар денсаулығының жағдайына байланысты 5 топқа бөлінеді.



І топта денсаулығында ауытқулары жоқ, бақылау уақытында ауырмаған балалар.



ІІ топта – жиі ауыратын балалар, морфологиялық жетілмегендігіне байланысты функциональды ауытқулары бар балалар.



ІІІ – V топта – созылмалы аурулары немесе ақаулары бар балалар компенсация, субкомпенсация,декоменсация жағдайларында.



І топтағы балаларға келесі алдын алу шараларды жүргізіледі:



А – күн тәртібін сақтау.



Б – тамақтану рационын кеңейту.



В – шынықтыру



Г – егулер.



Д- календарлы диспансеризация



Е – лабораториялық тексерулер.



ІІ – топтағы балаларға арнайы сауықтыру шаралары жүргізіледі.



ІІІ – V топтағы балалар диспансерлік есепке алынады. № 30Форма толтырылады, педиатр және басқа мамандармен бақыланады.