Адам қаңқасының құрылысы. Жаратылыстану, 6 сынып, сабақ жоспары.

• Бөлім: 6.3В Энергия және қозғалыс

• Мектеп:

• Күні:

• Мұғалімнің аты-жөні:

• Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

• Сабақ тақырыбы

Адам қаңқасының құрылысы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.5.2.3 адам қаңқасының құрылысын сипаттау

Сабақ мақсаттары

оқушылар:

• адам қаңқасының бөлімдері мен қызметін сипаттайды;
• адам қаңқасының негізгі сүйектерімен танысады, қызметі мен танысады;
• адам қаңқасының сүткоректілер қаңқасынан айырмашылығын түсіндіре алады (мысалы; адам тәріздес маймыл)
• адам қаңқасының сүткоректілер қаңқасынан негізгі айырмашылықтары себебін атайды (адам тәрізді маймылдан)

Бағалау критерийлері

Оқушылар:

-адам қаңқасының бөлімдері мен қызметін сипаттай алады және қаңқа моделінің барлық бөлімдерін дұрыс құрастыра алады;

-адам қаңқасының сүткоректілер қаңқасынан айырмашылығын түсіндіре алады;

-айырмашылықтың диаграммасында кем дегенде үш айырмашылық көрсете алады;

-адамның қаңқасы тиісті бөлімдерінде жануарлардың қаңқасынан тік жүрумен, жұмыс істей білу, дамыған интеллектпен байланыстыра алады.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

-адам қаңқасының бөлімдері мен қызметін ауызша сипаттайды;

-адам қаңқасының сүткоректілер қаңқасынан айырмашылығын ауызша және жазбаша түсіндіре алады;

адам қаңқасының сүткоректілер қаңқасынан негізгі айырмашылықтары себебін атайды.

Пәнге тән лексика мен терминология:

қаңқа, тірек, сүйек, шеміршек, буын, сіңір, бас қаңқасы, омыртқа, тұлға, иық белдеуі, жамбас белдеуі, аяқ-қол сүйектері

Айтылымға қажетті сөздер мен сөз тіркестер:

• Адам скелеті бірнеше функцияларды орындайды, ол ...., ......, ...• Адам скелетінде келесі бөлімдер бар: ...... ........• Бас сүйекке қарағанда адам басы (кез-келген сүтқоректің атауы, антропоидті маймылдарды қабылдауы мүмкін), дамыған ......... бөлімі бар, бұл .......• Адам жақсы саусақпен дамыды, себебі адамға тән .......• Адамның тікендігіне байланысты омыртқаның ..., сондай-ақ жамбас белбеуі .........

Глоссарий

Құндылықтарды дарыту

 -Өмір бойы оқуға құштарлық, қоршаған ортаны танып-білуге құштарлық;

 -Оқушылардың бірін-бірі сыйлауы, мұғалімді сыйлауы;

 -Оқушылардың айтқан пікірлері мен ойына сыйластықпен қарау;

 -Сабақ сыйластықты, ынтымақтастықты, академиялық шындықты дарытуға бағытталған;

 -Құндылықтарды дарыту жұптық жұмыстарды ұйымдастыру, жеке жұмыстарды орындау барысында жүзеге асады.

 Пәнаралық байланыстар

Сабақ тақырыбы қаңқа құрылысы болғандықтан болғандықтан, тақырып биология және анатомия курсымен байланысты оқытылады.

АКТ қолдану дағдылары

Ғаламтордан қажетті ақпараттарды тауып, пайдалана білу

Бастапқы білім

5 сынып, Жаратылыстану

5.5.2.1 тірі және өлі табиғатта қозғалыстың маңыздылығына мысалдар келтіру және түсіндіру

5.5.2.2 әртүрлі жануарлардың қаңқа түрлерінің ерекшеліктерін зерттеу

5.5.2.3 денелер қозғалысының себебін анықтау

ЖОСПАР

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

1. Сабақ тақырыбы мен мақсатын айқындау

Оқушыларға өсімдіктер мен жануарлар ағзаларының қозғалысының түрлі мысалдары бар карточкалар ұсынылады

Мәселелік сұрақтар.

• Неліктен тірі ағзаның қозғалуы керек?
• Жануарлардың қозғалысы өсімдіктердің қозғалысынан қалай ерекшеленеді?
• Қай органдар қозғалысты қамтамасыз етеді?
• Тірек-қимыл аппаратының қызметі не?
• Тірек-қимыл жүйесі қозғалыстан басқа қандай қызмет атқарады ?

Осы сұрақтар арқылы сабақ тақырыбы мен мақсатын анықтау

2. Глоссариймен жұмыс

Оқушылардан тақырыпқа қатысты ұғымдарды қалай түсінетіндерін сұрау. 3 тілде мағыналарын толықтыру.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады, түсіндіреді, бірін-бірі толықтырады.

3. «Кім деп ойлайсың?»

Жекелей жұмыс

Оқушыларға омыртқалы жануарлардың қаңқа суреттері бар жұмыс парақтары ұсынылады. Оқушылар әр тапсырманы жеке орындайды. Орындау уақыты (8 мин). Оқушылар жұпта өз жұмысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу үшін тексеру жүргізеді.

Тапсырма.

1. Жануардың атауын (класс немесе отряд деңгейінде) берілген қаңқа сүйектеріне сәйкес анықтаңыз.2. Жануарды сүйектердің қандай ерекшелігіне байланысты анықтағаныңызды көрсетіңіз.

3. Адам мен жануар қаңқасының ұқсастықтары қандай?

4. Адам мен жануар қаңқасының қандай айырмашылықтары бар ? Бұл айырмашылықтар неліктен пайда болды?

Өзара тексеру нәтижелері бойынша барлық топтардың жұмысының қорытындысы шығарылды.

Жұмыстардың қорытындысы бойынша жалпы қорытынды жасалады. Үлгі қорытынды:

• Барлық ұсынылған ағзалар омыртқалы жануарлар болып табылады. Себебі барлығында осьтік қаңқалары – омыртқалары бар.
• Қаңқаның негізгі бөлімдері: бас сүйегі, қаңқасы, тұлға қаңқасы, аяқ қол қаңқалары берілген,тек балықтардың қаңқасында ерекшелік ол тіршілік ету ортасының ерекшеліктеріне байланысты бос аяқ-қол қаңқасы жетіспейді .
• Адам қаңқасында ұқсас бөлімдер бар, бірақ оның тіршілік әрекетінің ерекшеліктеріне байланысты: екі аяқпен жүру, жұмыс істей білу, дамыған ми сияқты өзгешеліктері бар.
• Қалыптастырушы бағалау:
• мұғалім бақылауы және комментарийі;
• жұптардың бірін-бірі бағалауы;
• мұғалімнің кері байланысы.

4. «Адам қаңқасын моделдеу»

Жұппен жұмыс

Оқушылар адамның қаңқасы үлгісін жасауға тырысады. Кестеге толтырыңыз - қаңқа сипаттамасы.

Жұптарда, нәтижелерді талқылаңыз, ұсынылған тақырыптар бойынша өзара тексеру жүргізіңіз. ( 5 минут)

Қалыптастырушы бағалау:

• мұғалім бақылауы және комментарийі;
• жұптардың бірін-бірі бағалауы;
• мұғалімнің кері байланысы.

5. Кері байланыс. Оқушылар Пирамида стратегиясында кері байланыс карталарын толтырады.1. Осы тақырып туралы сұрағыңыз келетін мәселе2. Осы жіпте есте сақталатын екі сөз3. Осы тақырыпта маңызды үш негізгі сөз.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар

адам қаңқасының бөлімдері мен қызметін сипаттай алады және қаңқа моделінің барлық бөлімдерін дұрыс құрастыра алады;

Оқушылардың көпшілігі -адам қаңқасының сүткоректілер қаңқасынан айырмашылығын түсіндіре алады;

Кейбір оқушылар

- адамның қаңқасы тиісті бөлімдерінде жануарлардың қаңқасынан тік жүрумен, жұмыс істей білу, дамыған интеллектпен байланыстыра алады.

• Сабақ барысындағы мұғалімнің қолпаштау сөздері; «жарайсың», «тамаша», «осылай жалғастыр» тб
• Өздік жұмысты-өзіндік бағалау
• Өз-ара бағалау
• Оқушылар адам қаңқасының ерекшеліктерін сипаттау барысында сыни ойлау дағдыларын қолдану арқылы қалыптастырушы бағалау тапсырмасын орындайды.

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сабақ барысындағы қауіпсіздік техникасының ережелерін еске сақтау

Эксперименттік тапсырмалар барысында техника қауіпсіздік ережесінің сақталуын қадағалау,

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?