Тірі ағзалар үшін қысымның әсері. Aтмосфералық және артериялық қысымды өлшеу. Жаратылыстану, 6 сынып, сабақ жоспары.

• Бөлім: 6.3В Энергия және қозғалыс

• Мектеп:

• Күні:

• Мұғалімнің аты-жөні:

• Сынып: 6

• Қатысқандар саны:
• Қатыспағандар саны:

• Сабақ тақырыбы

Тірі ағзалар үшін қысымның әсері. Aтмосфералық және артериялық қысымды өлшеу

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.5.2.5 тірі ағзалар үшін қысымның әсеріне мысалдар келтіру

6.5.2.6 тиісті құралдарды қолдана отырып, атмосфералық және артериялық қысымды өлшеу және қорытынды жасау

Сабақ мақсаттары

оқушылар:

• Тірі ағзалардың қысымының маңыздылығын түсіндіреді;
• тірі ағзалар үшін қысымның мәніне мысалдар келтіреді;
• атмосфералық және қан қысымын өлшейтін құрылғылармен танысады;
• атмосфералық және қан қысымын өлшеуді орындау үшін құралдарды (барометр және тонометр) пайдаланады.
• -алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасай отырып, деректерді графикалық түрінде түсіндіре алады.

Бағалау критерийлері

оқушылар:

• Тірі ағзалардың қысымының маңыздылығын түсіндіреді;
• тірі ағзалар үшін қысымның мәніне мысалдар келтіреді;
• атмосфералық және қан қысымын өлшейтін құрылғылармен танысады;
• атмосфералық және қан қысымын өлшеуді орындау үшін құралдарды (барометр және тонометр) пайдаланады.
• -алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасай отырып, деректерді графикалық түрінде түсіндіре алады.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

- Атмосфералық қысым түсінігіне анықтама бере алады;

-Тірі ағзалар үшін қысымның әсерін ауызша және жазбаша сипаттайды;

-Тірі ағзалар үшін қысымның маңыздылығын ауызша және жазбаша сипаттай алады;

-атмосфералық және қан қысымын өлшейтін құрылғыларды ауызша атай алады және қызметін түсіндіреді;

-алынған мәліметтер негізінде қорытындыны ауызша және жазбаша түсіндіре алады.

Пәнге тән лексика мен терминология:

Атмосфера, атмосфералық қысым, оттегі, гидростатикалық қысым, физика-биологиялық процесс, артериялық қысым, барометр, манометр, тонометр, гипертония, гипотензия.

Айтылымға қажетті сөздер мен сөз тіркестер:

• Атмосфералық қысым деп…….
• Атмосфералық қысымның әсері……........
• Балықтар атмосфералық қысымды сезген кезде…..
• Қазіргі заманда атмосфералық қысымның тірі ағзаларға әсері...
• Қан қысымы ......, cен оны өлшей аласың ...................

-төмен қан қысымымен байланысты ... .., артериялық қысымның жоғарылауымен байланысты .....

Глоссарий

Құндылықтарды дарыту

Сыйластық: оқушылар сабақ барысында өзіне және өзгелерге кедергі келтірмейді, өзгенің ойын соңына дейін тыңдайды. Мұғалім іркімнің пікірін тыңдап, өз ойын білдіреді.

Академиялық шыншылдық: өзара бағалау мен өзіндік бағалауда шыншылдық таныту.

Өмір бойы оқу: оқушы деңгейіне сәйкес өз бетімен тапсырмаларды орындау үшін тапсырманы орындау стратегиясын жоспарлайды. Орындаған тапсырмаға өзіндік рефлексия жасайды.

Ынтымақтастық: әркімнің ойы құнды қағидасын ұстану; өзара оқыту ортасын құру.

Патриотттық және азаматтық позиция жүйке жүйесінің денсаулық туралы аспектірлерін қозғап, қазіргі таңдағы жүйке жүйесінің аурулары туралы ой қозғау. Адамзат денсаулығын сақтау мәселесі.

Пәнаралық байланыстар

Сабақ тақырыбы тірі ағза қысымы болғандықтан, тақырып биология және анатомия курсымен байланысты оқытылады. Қысым ұғымы физика курсымен байланысты оқытылады. Артериялық қысым биология курсымен байланысты оқытылады.

АКТ қолдану дағдылары

Ғаламторға қосылған ноутбуктар арқылы «Twig-bilim.kz» ресурсын пайдаланып оқыту.

Ғаламтордан қажетті ақпараттарды тауып, пайдалана білу

Бастапқы білім

5 сынып, Жаратылыстану

5.5.2.1 тірі және өлі табиғатта қозғалыстың маңыздылығына мысалдар келтіру және түсіндіру

5.5.2.2 әртүрлі жануарлардың қаңқа түрлерінің ерекшеліктерін зерттеу

5.5.2.3 денелер қозғалысының себебін анықтау

ЖОСПАР

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

1. Миға шабуыл

“Ауадай қажет”

Бұл сөйлем адамның бес минуттан артық ауасыз өмір сүре алмайтындығымен түсіндіріледі. Демек, Жердің атмосферасы адамдардың өмірінде өте маңызды рөл атқарады, өйткені бүкіл жер бетіндегі өмірдің ауасыз өмір сүруі мүмкін емес.

Мәселелік сұрақтар.

• Атмосфераның тірі ағзалар үшін қажеттілігі неде?
• Атмосфералық қысым тірі ағзаларға қалай әсер етеді?
• Балықтардың физиологиялық жағдайы атмосфералық қысымның өзгеруіне байланысты қалай өзгереді?

Оқушылар өз ойларын ортаға салады, түсіндіреді, бірін-бірі толықтырады. Осы сұрақтар арқылы сабақтың тақырыбы мен мақсаты айқындалады.

3. Эксперименттік тапсырма

Жұппен жұмыс

Жұптағы оқушылар эксперимент жүргізеді, эксперимент нәтижелерін талқылайды, эксперимент нәтижелерін түсіндіреді. (7 мин.)1.Стаканды жиегіне дейін сумен толтыру

2. Оны тегіс жазба қағазбен жап (газетті пайдаланба!)

3. Қағазды қолыңмен мықтап ұстап, оны аудар.

4. Қағазды жібер. Су төгілмейді.

Сұрақ:

• Қағазды стаканда не ұстап тұр? Су неге төгілмейді?

Қалыптастырушы бағалау:

мұғалім бақылауы және комментарийі;

оқушылардың өзін-өзі бағалауы;

мұғалімнің кері байланысы.

5. Мұғалімнің дәрісі.

Қысым - бұл кейбір бетке әсер ететін күш.Атмосфералық қысым - жер бетіндегі ауаның қысымы мен барлық органдарының беті оған болып табылатын бар күш. Атмосфералық қысым биіктіктен өзгереді. атмосфералық қысым байланысты ауа-райы жағдайларында өзгерістер түрлі қысым аудандар арасындағы ауа массаларының қозғалысы салдарынан туындайды. Ауа массасының қозғалысы температураның өзгеруіне әкеледі. Сондықтан ауа райы болжамын сипаттағанда, қысым - жетекші көрсеткіш.ауаның қысымы барометр бірлігіне ( «Barros» -tyazhest, «м» шарасы болып табылады) арқылы өлшенеді.Барометрдің құрылысы мен жұмыс істеуінің жалпы принциптері.

Қан қысым - бұл қан тамырларының қабырғаларына қан қысым жасайтын қысым. атмосферадағы қанайналым жүйесіндегі артық сұйықтықтың қысымы.  Артериялық қысым - қанның қысымы, артерия қабырғаларында жүректің қысылу ырғағы.Тонометр – қан қысымын өлшеуге арналған құрылғы.

6. Эксперименттік тапсырма. Атмосфералық және артериялық қан қысымын өлшеу.

Оқушылар жұппен жұмыс жасайды.

Қан қысымын тонометр арқылы, атмосфералық қысымды барометр көмегімен өлшейді және қорытынды жасайды.

Қалыптастырушы бағалау:

-мұғалім бақылауы және комментарийі;

-жұптардың бағалауы;

-мұғалімнің кері байланысы.

6. Диалогтың әңгіме-Сабақ қорытындысы

Мұғалім оқушылармен бірге диалогтың әңгіме арқылы сабақты қорытындылайды.

• Ауа райының қандай да өзгерісі болмасын, адамда бейімделушілік пайда болады.
• Егер, мысалы ауа температурасы төмен түсетін болса, онда жылу берілу қысқарады.
• Атмосфералық қысымның төмендеуімен артериялардағы қысым төмендейді. Атмосфералық қысым күшейе түссе, артериядағы қысымда жоғары көтеріледі. Сондықтан атмосфералық қысымның жоғарылауы ашық ауа-райында, көптеген адамдарда бас ауыруын тудырады.

Кері байланыс «Екі жұлдыз-Бір тілек »

Оқушылар бүгінгі сабақтағы мақсатқа жетуін үшін ұнаған 2 оқиғаны және жұмыс жасауды қажет ететін бір тілегін білдіреді.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар Атмосфералық қысым түсінігіне анықтама бере алады; -атмосфералық және қан қысымын өлшейтін құралдарды пайдаланып қысымды өлшей алады және кесте түріндегі деректерді жинайды;

Оқушылардың көпшілігі

Тірі ағзалар үшін қысымның әсерін сипаттайды;

-алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасайды.

Кейбір оқушылар

Тірі ағзалар үшін қысымның маңыздылығын сипаттай алады; Атмосфералық және артериялық қысымды өлшейтін құралдардың құрылысы мен жұмыс принципін түсіндіре алады;

Сабақ барысындағы мұғалімнің қолпаштау сөздері; «жарайсың», «тамаша», «осылай жалғастыр» тб

Өздік жұмысты-өзіндік бағалау

Өз-ара бағалау

Оқушылар атмосфералық қысым әсерін сипаттау барысында сыни ойлау дағдыларын қолдану арқылы қалыптастырушы бағалау тапсырмасын орындайды.

Оқушылар атмосфералық қысым мен артериялық қысымды өлшеу барысында сыни ойлау дағдыларын қолдану арқылы қалыптастырушы бағалау тапсырмасын орындайды

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сабақ барысындағы қауіпсіздік техникасының ережелерін еске сақтау

Ноутбуктармен жұмыс барысында қауіпсіздік техникасының ережелерін еске сақтау

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?