Өлі табиғаттағы үдерістер. Жаратылыстану, 6 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспардағы бөлім:

4. Тірі және өлі табиғаттағы үдерістер

Мектеп:

Мерзімі:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 6

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Өлі табиғаттағы үдерістер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.4.1.1 өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді модельдеу (таудың жасалу, мүжілу үдерістері, табиғатта заттардың айналымы)

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

• Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді түсіндіреді;
• Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді модельдейді.

 Бағалау критерийлері:

1. Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді атай алады;

2. Өлі табиғаттағы үдерістердің себептерін түсіндіре алады;

3. Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді модельдей алады.

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар өлі табиғатта болып жатқан үдерістердің себептерін ауызша түсіндіреді.

Пәндік лексика және терминология:

Модельдеу, тау түзілу, үгілу, жанартау, су айналымы.

Айтылымға қажетті сөз тіркестері:

Модельдеу дегеніміз ...

Тау түзілу процесі ... жүзеге асады.

Су айналымы … жүзеге асады.

Су айналымының маңызы …

Үгілу дегеніміз ...

Үгілу түрлері ...

 Құндылықтарды дарыту

Сабақ сыйластықты, ынтымақтастықты, академиялық шындықты дарытуға бағытталған.

Құндылықтарды дарыту топтық және өздік жұмыстарды ұйымдастыру барысында жүзеге асады.

 Пәнаралық байланыстар

Өлі табиғаттағы үдерістердің графикалық моделін әзірлеу барысында өнер пәнімен байланыс орнатылады.

Бастапқы білім

Оқушылар өлі табиғатта болатын үдерістерді біледі.

Бастапқы білімді жаңғырту топтық жұмыс барысында табиғаттағы үдерістер туралы мәтінмен жұмыс жасау барысында жүзеге асады.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс – әрекет

Ресурстар

1. Өткенді қайталау арқылы бастапқы білімді жаңғырту. Оқушылар топтарға өлі табиғаттағы үдерістер туралы жазылған сөйлемдердің көмегімен бөлінеді. Мағынасы ұқсас сөйлемдерден мәтін құрастырып, қандай үдеріс туралы айтылғанын анықтайды. Әр топ «5.4.1.1 өлі табиғатта болатын үдерістерді атау (табиғатта заттардың айналымы, тау түзілу, үгілу, климаттық үдерістер)» атты оқу мақсаттары бойынша білімдерін көрсетеді.

Мұғалім оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізеді. Оқушыларға кері байланыс ұсынады.

2. Ой шақыру. Мұғалім оқушыларға сұрақ қояды:

-Жоғарыда аталғандардан басқа қандай табиғи үдерістерді білесіңдер?

-Модельдеу дегеніміз не?

-Өлі табиғаттағы үдерістерді қалай модельдеуге болады?

3. Мақсатты тұжырымдау. Оқушылармен бірлесе отырып, сабақтың мақсаттары анықталады.

• Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді түсіндіреді;
• Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістерді модельдейді.

Қосымша 1

Өлі табиғаттағы үдерістер туралы мәтін

4. Бейнероликтер тамашалау

https://twig-bilim.kz/ru

https://www.youtube.com/watch?v=a5kF5Ks7dDg

https://www.youtube.com/watch?v=VSQkOTbEhWM

Оқушылар өлі табиғаттағы үдерістер туралы бейнероликтер қарайды (тау түзілу, үгілу, жанартаудың атқылауы, су айналымы). Содан кейін бейнеролик бойынша сұрақтарға жауап береді.

-Тау түзілу қалай жүзеге асады?

-Үгілудің басты себептеріне не жатады?

-Үгілудің нәтижесінде жер бедері қалай өзгереді?

-Неге жанартаулар атқылайды?

-Су айналымы қалай жүзеге асады және оның табиғаттағы маңызы қандай?

Мұғалім формативті бағалау жүргізеді және кері байланыс ұсынады.

5. Өлі табиғаттағы үдерістердің графикалық моделін әзірлеу

Модельдеу – табиғатта болатын күрделі үдерістерді түсінуді жеңілдететін және үдерістің кішігірім нұсқасын жасау арқылы жүргізілетін әдіс.

Модельдердің түрлері: материалды модельдер, ақпараттық модельдер. Материалды модель – макеттер. Ақпараттық модельдер – кестелік, сызбалық, графикалық модельдер.

Оқушылар берілген тақырыптар бойынша табиғи үдерістердің графикалық моделін әзірлейді.

1 топ: тау түзілу

2 топ: үгілу

3 топ: су айналымы

4 топ: жанартаудың атқылауы

Қажетті құрал-жабдықтар: түрлі – түсті қарындаштар, маркерлер, желім, сызғыш, суреттер.

Саралау: топ ішінде рөлдерді бөліп беру

(көшбасшы, суретші, таймкипер, дизайнер және т.б.). Көшбасшы тапсырманы орындап болғаннан кейін топ мүшелерін бағалау парақтарының көмегімен бағалайды.

Мұғалім формативті бағалау жүргізеді және кері байланыс ұсынады.

6. Жұмыс нәтижелерін сыныпқа ұсыну

Оқушылар табиғи үдерістерді модельдеп болғаннан кейін, жұмыстарын сыныпқа ұсынады.

Жұмысты қорғауға қойылатын талаптар:

-Регламентті сақтау – 2 мин

-Жұмысты қорғауға барлық топ мүшелерінің толық қатысуы

-Қорғау барысында академиялық тілді қолдану (терминдерді қолдану)

Топтар бағалау парақтарының көмегімен өзара бағалау жүргізеді.

7. Сабақты бекіту мақсатында оқушылар жаңа тақырыпқа байланысты жазбаша қалыптастырушы бағалау жұмысын орындайды.

Сөйлемді аяқтаңыз:

1.Тау түзілу дегеніміз -

2.Үгілудің дегеніміз -

3.Су айналымы дегеніміз -

4.Жанартау атқылауының себебі …

Мұғалім тексеріп, оқушыларға кері байланыс ұсынады.

Бейнероликтер

А3 форматындағы қағаз, маркерлер, қарындаштар, желім, суреттер.

Қосымша 2

Қосымша 3

Қосымша 4

Қосымша 5

8. Кері байланыс

Мұғалім сабақ мақсатарына қайта оралып, сабақ мақсаттарына жету деңгейін талқылайды.

Стикерлер

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ барысында оқу материалы ақпаратты қабылдаудың түрлі типтерін ескере отырып қолданылады (мәтін, бейнеролик, сурет). Қабілеті әртүрлі оқушылар топтық жұмыс барысында әртүрлі рөлдерге бөлінеді.

«5.4.1.1 өлі табиғатта болатын үдерістерді атау (табиғатта заттардың айналымы, тау түзілу, үгілу, климаттық үдерістер)» оқу мақсаттары бойынша бастапқы білімді формативті бағалау. Жақын арадағы даму аймағын анықтауға арналған диагностикалық бағалау. Моделдеу әдісі арқылы оқушылардың табиғи үдерістерді меңгеру деңгейін бағалау.

Сыныпта қозғалыс барысында қауіпсіздік ережелерін сақтау.