Топырақ неден тұрады? Жаратылыстану, 3 сынып, сабақ жоспары.

Пән: Жаратылыстану

Сынып: 3

Заттар және олардың қасиеттері . Табиғат ресурстары

Мектеп:

Модератор: Увалиева А.К

Қатысқандар саны:

Қатыспаған оқушылар:

Күні:

Тақырыбы:

Топырақ неден тұрады?

Оқу мақсаты:

3.3.4.2 топырақтың негізгі құрамын зерттеу (құм, саз, өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары, су, ауа);

3.1.2.3 экспериментті жоспарлау және жүргізу;

 Сабақтың

 мақсаты:

Оқушылар:

Топырақ құрамымен танысады;

Эксперимент жасай отырып, топырақ құрамындағы заттарды анықтайды;

 Бағалау критерийі

Эксперимент жоспарын құрады;

Эксперимент жасап, нәтижесін шығарады.

Тілдік мақсат

 Құндылықтар

Топырақты қорғау керектігін түсінеді

 Пәнаралық байланыс

Әдебиеттік оқу

 АКТ қолдану

 дағдылары

презентация

Алдыңғы меңгерілген білім

Топырақ не үшін қажет екенін біледі

Сабақ барысы

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

Ұйымдастыру.

Кіріспе тапсырма. «Көмектес». Оқулықтағы суретке назар аударту. Оны сипаттау.

• Негеш пен Эврика не істеп жүр?
• Сендер картоп отырғызып көрдіңдер ме?
• Бақшада картоп отырғызып жатқан көріністі байқағандарың бар ма?
• Картоп өсу үшін не керек?
• Картоп мол өнім беру үшін не істеу керек деп ойлайсың?

Әрбір оқушыға аз ғана топырақ салынған пластикалық стақан беру.

• Топырақ деген не?
• Топырақта қандай жануарлар тіршілік етеді?
• Өсімдік үшін топырақтың маңызы қандай?
• Адам өмірінде топырақ қандай рөл атқарады?

деген сұрақтар арқылы оқушылардың өткен сабақта алған білімдерін тексеру.

• Тіршілікке керекті жағдайлар

сызбасын еске түсіру.

• Тірі ағзаларға өмір сүру үшін не қажет?

Суретке назар аударту.

• Қай зат барлық жерде таралған?
• Ауа топырақта болуы мүмкін бе?
• Су топырақтың құрамына кіре ме? (қағаз майлықпен (салфеткамен) топырақты басып көру.

Топырақ үлгісіне назар аударту, сипаттау.

• Топырақта басқа нелер байқадыңдар?
• Жер астындағы тіршілік.
• Суреттерде не бейнеленген?
• Екі суреттің айырмашылығы неде?
• Құрт не істеп жатыр?
• Егер құрттар болмаса, неліктен су топырақтың беткі қабатында жиналады?
• Құрттардың пайдасы қандай екен?
• Құрттардың салған жолының тағы қандай пайдасы бар?
• Топырақтың құрамында тағы не бар? Топырақта. Суретке назар аударту.
• Топырақтың беткі қабатында нелер бейнеленген?
• Ағаштан түскен жапырақтар мен шөп қалдықтары қайда кетеді?
• Немен араласады?
• Қалдықтар топырақпен қалай араласуы мүмкін?
• Топырақта тағы не бар?

Оқушылар топырақта өлген жануарлардың да, бунақденелілердің де шіріген қалдықтары болады деген пікірлер айтуы мүмкін.

• Зертте.

Оқушыларды шағын топтарға бөлу. Әр топқа қажеті ресурстарды дайындау: су құйылған стақандар, топырақ салынған стақандар, таяқшалар немесе бір реттік қасықтар, майлық қағаз, үлкейткіш әйнектер. Зерттеуді бастамас бұрын оқушылар эксперимент жүргізудің жоспарын құру.

• Эксперимент мақсатын жазу.
• Эксперимент болжамын жазу.
• Эксперимент нәтижесін жазу.

Эксперимент жасауға арналған нұсқаулық:

• үлкейткіш әйнекпен топырақты қара.
• топырақтың түсіне назар аудар.
• топырақ құрамында нелер барын қарап көр.
• зерттеушінің блокнотына топырақтың суретін сал.
• салған суреттеріңді басқа топтардың суреттерімен салыстыр.

Эксперимент барысы:

• Істелінетін әрекеттерді оқушыларға айтып отыру, өзгерістермен қорытындыны оқушылардың өздеріне жазғызу.
• кестені толтырып, нәтижені жазып отыру

Нәтижені жазып болған соң, эксперимент жоспарымен салыстыру. Оқушылар топырақ құрамында су, ауа, тірі ағзалардың қалдықтары бар екені туралы қорытындыларын дәлелдейді. Бір-бірімен жазбаларын салыстыру.

5.Ойлан. Топырақ құрамы қалай өзгере алатынына болжам жасау.

- Өсімдікке тамырлардың не үшін керек?

- Өсімдіктер оларды қайдан алады?

- Олар таусылып қалуы мүмкін бе?

- Қоректік заттардың қорларын қалай толтыруға болады?

6.Сен білесің бе? 1 см топырақтың қалыптасуына шамамен жүздеген жылдар керек болатыны жайлы ақпаратпен таныстыру.

Қосымша тапсырма Жұмыс дәптері: 61-жұмыс парағы. «Қабаттар», 5-б. Әр пазлдың орнын зерттеу қорытындыларына негіздей отырып, анықтау.

62-жұмыс парағы. «Топырақтың құрамы», 6-б. Берілген сөздерден топырақ құрамына қатыстыларын таңдау, сол бөліктердің суретін аяқтау және оларды суретке орналастыру.

Рефлексия

• Топырақ құрамында қандай заттар болады?
• Эксперимент болжамы мен нәтижесі сәйкес келді ме?
• Эксперимент жасаған ұнады ма?

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

Құнарлы және құнарсыз топыраққа сипаттама беру

Эксперимент жоспары мен нәтижесінің сәйкестігіне қарай бағалау.

Эксперимент жасағанда тәртіп ережелерін сақтау.