Өсімдік әлемінің досы мен дұшпаны. Жаратылыстану, 3 сынып, сабақ жоспары.

• Пән: Жаратылыстану
• Сынып: 3-сынып
• Күні:
• Тақырыбы:
• Өсімдік әлемінің досы мен дұшпаны

• Мектеп:
• Модератор: Данабаева М.А.
• Қатысқандар саны:
• Қатыспаған оқушылар:

Оқу мақсаты:

3.2.1.4 адам іс-әрекетінің өсімдіктердің саналуандығына әсерін түсіндіру;

3.1.2.1 ақпарат көзінің түрлерін анықтау.

 Сабақтың

 мақсаты:

Адам әрекетінің өсімдік түрлерінің азаюына және көбеюіне әсерін сипаттау.

 Бағалау критерийі

• Табиғат бірлестіктерінің негізгі түрлерін сипаттайды;
• Адам әрекетінің өсімдік түрлерінің азаюына кері әсері туралы қорытынды шығарады;
• Табиғи бірлестіктерді дамыту жолдары туралы болжам жасайды.

Тілдік мақсат

 Құндылықтар

Оқушыларды бір-біріне деген құрмет көрсетуін тәрбиелеу

 Пәнаралық байланыс

Қазақ тілі, математика.

 АКТ қолдану дағдылары

Таныстырылыммен жұмыс

Алдыңғы меңгерілген білім

Өсімдіктердің адам өміріндегі маңызымен және өсімдіктер санының азаю себептері

Сабақ барысы

Сабақта жоспарланғаніс-әрекет

Шаттық шеңбері: «Ыстық лебіз»

Шеңберге жиналып, бір-біріне жылы лебіз, тілек айту.

Егістер, бау-бақшалар. Оқулықта берілген суреттерді сипаттап, «Микрофон» әдісі арқылы оқушылардан егісті, бау-бақшаны не үшін егетінін анықтау. Сұрақтарға жауап беру.

• Егісті, бау-бақшаны не үшін егеді?
• Адамдардың шаруашылық әрекеттері өсімдіктерге қалай әсер етеді?

Пайда мен зиян. Әр жұптың алдына фабрика құбырының түтіні, зауыттың ағын сулары, көліктерден шығатын газ бейнеленген суреттер таратылып, оқушылардан олардың пайдасы мен зиянын талқылау.

Орман. Жер шарына ормандар қандай пайдасы тиетінін, адамдар ормандарды не үшін кесетінін, анықтауда, орманды қолдан өсіруге болатынын ескере отырып газет шығару.

Мұғалімнің түсіндіруі. Көптеген елде орман қорғауға алынған. Біздің еліміздегі ормандар да мемлекеттің қорғауында. Орман ғаламшарға қандай пайда келтіреді? Орманды сақтап қалу үшін адам не істей алады?

Топқа бөлу. Оқушыларды геомертриялық фигуралар арқылы топқа біріктіру.

Зертте. Сыныпты шағын топтарға бөлеміз. «Мына жерге ағаш, бұта, шөптерді отырғызса, не болар еді?» деген сұраққа жауап табу ұсынылады.

 Зерттеу жүргізуге арналған нұсқаулық

 • «Бірлестіктердің қалыпты дамуына табиғи ортаның қандай жағдайлары кері әсер әсер етеді? Бұл жерге ағаш отырғызса, не болар еді? Оны қандай белгілерінен білуге болады?» – деген сұрақтарға жауап беру арқылы өсімдіктердің неге нашар өсетіні жайлы топ ішінде талқылау.

 • Ватманға суретті жапсыру.

 • Адамдардың қандай іс-әрекеттері бірлестіктер түрі мен өсімдік түрлерінің азаюына әсер етті? (Өсімдіктерді жою, жолдар мен фабрикалар салу, зиянды қалдықтарды тастау.)

• Басқа да топтардың қорытындыларымен салыстыру.

Қорғау. Оқушыларға табиғи бірлестіктерді сақтау үшін қандай шаралар қолдануға болатынын топпен ақылдасып, ескерту плакатын дайындап, «Микрофон» стратегиясы арқылы өз ойларын білдіруді жоспарлау.

Мұғалімнің түсіндіруі.

 Адам белсенді әрекетімен қоршаған ортаны өзгертеді. Қала, автожол мен теміржол салып, асфальт төсейді, жер жыртады, батпақты құрғатады. Зауыт пен фабриканың зиянды қалдықтары қоршаған ортаны ластайды. Осылай өсімдіктің тіршілік ортасы бұзылады, саны азаяды. Табиғи бірлестіктер жойыла бастайды.

Өсімдіктер қоршаған ортаға ұзақ уақыт бойы бейімделді. Аптап ыстық пен қатты аяздарға қарсы тұрып, бірлесіп өмір сүруді үйренді. Сонда да оларға адамның қамқорлығы қажет.

Сергіту сәті. Көзге арналған жаттығу.

Мұғалім-оқушы диалогі. Сен білесің бе?

Ғылыми зерттеу жүргізу әрі сирек кездесетін өсімдіктер мен бірлестіктерді сақтап қалу үшін ботаникалық бақтар құрылады. 1912 жылы Петропавл қаласында құрылған ботаникалық бақ Қазақстандағы ең көне болып саналады.

Жеке жұмысқа дәптерде берілген тапсырмаларды орындау ұсынылады.

17-жұмыс парағы. «Өсімдік әлемінің досы мен дұшпаны», 19-б.

Адамның іс-әрекеті. Оқушылар адамның өсімдіктерге пайда келтіретін әрекеттерін жасыл қарындашпен, зиянды әрекеттерін қызыл қарындашпен бояп белгілейді. Бұл тапсырманы жұпта бірін-бірі тексеру үшін орындатуға болады.

(Жауаптар: Қорық жасау, ағаш отырғызу, сарқынды суды тазарту – өсімдіктер үшін пайдалы әрекеттер.

Батпақтарды құрғату, дәрілік шөптерді жинау, ауаны ластау, жол салу, орманды кесу, туристік бағыттарды ашу – өсімдіктер үшін зиянды әрекеттер).

Бағалау.

Кері байланыс.

Оқушылар «Мен журналистпін» әдісі бойынша сабаққа кері байланысты ауызша айту.

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларғақалайкөбірекқолдаукөрсетудіжоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралап оқыту мақсатында ынталы оқушыларға «Өзіміз орман өсіреміз» жобасын жүзеге асыруға арналған қадамдарды ойлап табуды ұсыну.

Материалдарды игеру деңгейлерінде оқушылардың қызығушылығын арттыру мақсатында ақпаратты қабылдаудың әр түрін ескеру. Оқушылардың ақпаратты қабылдауына байланысты тапсырмалар ұйымдастыру.

Сабақ барысында

-мадақтау, қолдау сөздер айту арқылы бағалау.

-оқушылардың жауаптарын, іс-әрекеттеріне бақылау жүргізіп, түртіп алу арқылы бағалау.

Сергіту жаттығуларын орындағанда, тақтаның алдында топтық жұмыс жасаған кезде оқушылар сынып ішінде жүргенде қауіпсіздік техникасын сақтау