Ү. Жаңа сабақ: (Ұ)Көздеріңізді жұмып, өздеріңізді ертедегі адамдар өмір сүретін жерге келгенін елестетіңдер. (сиқырлы музыка) Балалар көздерін ашқанда, Галилеоны көреді. Галилео: -Сәлеметсіздер ме, балалар! Сіздер қайдан келдіңіздер? - Мен Галилео Галилей. Мен жұлдыздарға қарағанды өте жақсы көремін. Ал жұлдыздар жақын ба әлде алыс па, қалай ойласыңдар? Тамаша. Әрине алыс. Сондықтан аспандағы денелерді бақылау үшін мен телескоп ойлап таптым. Қараңдаршы, менің телескопым қандай? (оқушылар сипаттайды) (ұзын, сары, онымен көруге болады) Телескоп сөзін буынға бөліңдерші. Теле грек сөзінен аударғанда «алыс» дегенді білдіреді. Ал «скоп» деген грек тілінен аударғанды нені білдіретінін алдарындағы сөздерін тауып алыңдар. (балалардың алдында «қараймын, жүремін, ұшамын» сөздері бар. Олар тиісті сөзді таңдайды. «көремін») Қандай қорытынды шығаруға болады? Телескоп деген- алысқа қарап, ғарышты бақылауға арналған құрал. (осы кезде мұғалімнің дауысы естіледі. «Балалар, сендер қайдасыңдар?» Галилео балалармен қоштасады. Қазіргі кезде телескоп қандай деп ойлайсыңдар? (мұғалім сыныпқа қазіргі кездегі телескопты көрсетеді) Ертедегі мен қазіргі телескоптарды салыстырады. Ұқсастығы мен айырмашылығы қандай? (Қазіргі телескоп заттарды айқын, нақты көрсетеді. Алыстағы заттарды жақындатады.) Телескопты қайда қою керек? (мұғалім расытхана туралы түсіндіреді) Расытхана ғаышты зерттейтін арнайы ғимарат. Оны биік, таулы жерде орналастырады. Айналада көпқабатты ғимараттар мен жарық отттар болмауы тиіс. Суретшінің жіберген қатесін табыңдар. Ғарышты зерттеуге арналған құралды анықтаңыз және сипаттап айтыңыз. Сергіту сәті. Телескоп арқылы ғарышты толығымен зерттеуге болады ма? Терең зерттеу үшін адамдар не істеді? (зымыран) Зымыран қандай болады? Топтық жұмыс: топтық жұмысты қолмен бағалайды. Егер тапсырманы дұрыс орындаса, екі қол көтереді. Егер қателер бар болса, бір қол көтереді. І топ: зымыранды бояйды. ІІ топ: зымыранды ермексаздан жасайды. ІІІ топ: мозайка құрастырады. ІҮ топ: бөлшектерден зымыран жинайды Дифференциация: ІҮ топ оқушылары зымыранды бөлшектерден жасап, тәжірибені көрсетеді. Тәжірибені берілген нұсқау бойынша айтып, жасайды. Қалған балалар қарайды. Қорытынды шығарады. Нұсаулық: - Шыныға су құямын.
- Шыныға көпіретін 3дәрі саламын.
- Шыныны тығынмен жабамын.
- Тығынның үстіне зымыранды қоямын.
- Бәріміз бірге санаймыз.
«Зымыран қалай ұшады?» мультфильмін көру. Жердің алуан түрлі жасанды серіктері бар. Олар Күн жүйесін, басқа ғаламшарларды, ғарышты зерттеуге арналған. Метеорологиялық серіктер ауа райын болжауға көмектеседі. Байланыс серігі радио және теледидар хабарларын таратуға арналған. |