Мұхтар Әуезов «Абай жолы» роман-эпопеясы. Қазақ әдебиеті, 11 сынып, сабақ жоспары. 7 сабақ.

Сабақ:

Мектеп:

Уақыты:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сыныбы: 11 Т1

Қатыспағандар:

Бөлім/ сабақтың тақырыбы

Ғасырлық туынды

Мұхтар Әуезов «Абай жолы» роман-эпопеясы 1, 2-том

Оқыту мақсатына сілтеме

11.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы жанрлық ерекшелігін түсіну

 Сабақ мақсаты:

Роман-эпопеяға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы жанрлық ерекшелігін түсіну

 Бағалау критерийі

• роман-эпопеяға сюжеттік-композициялық талдау жасайды;
• роман-эпопеяның жанрлық ерекшелігін түсінеді.

 Құндылықтарды игерту

• өзіне және айналадағы адамдарға құрмет;
• ынтымақтастық;
• жауапты азаматтық позиция.

Аталған құндылықтар сабақ тақырыбы арқылы оқушылардың жеке және жұптаса, топтаса отырып, жұмыс жасаулары, сын тұрғысынан ойлай білу, ақпаратты өңдей білу дағдылары негізінде жүзеге асады.

 АКТ-ны қолдану

  дағдылары:

Таныстырылым.

 Пәнаралық байланыс

Тарих, қазақ тілі, өзін-өзі тану, бейнелеу өнері

 Тілдік міндеттер

Пәнге байланысты сөздер және терминдер:

роман-эпопея, сюжеттік-композициялық талдау, жанрлық ерекшелік, оқиғаның басталуы, байланысы, дамуы, шиеленісуі, шарықтау шегі, шешімі т.б.

Диалог және жазылымға пайдалы тіркестер:

Менің байқағаным,...

Менің ойымша,...

Мен ойлаймын...

Алдыңғы білім

10-сынып бағдарламасы бойынша Абайдың өмірбаянымен және шығармашылығымен таныс: «Сегіз аяқ», «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым», «Лай суға май бітпес қой өткенге» өлеңдері, Он жетінші қарасөз, Отыз екінші қарасөз, «Масғұт» поэмасы.

Жоспар

Сабақ мазмұны

Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылар «Шаттық щеңберіне» жиналады.

Алдыңғы білімді тексеру әрі сергіту:

Әуен қойылады, бәрі билейді. 3 мин

Ә.Қалаубаеваның орындауындағы «Көңілді күн» әні қойылады. Бір оқушы басына қалпақ киеді, оқушылар билейді, әуен тоқтаған кезде, кімнің басында қалпақ қалып қояды, сол оқушы романды оқыған кезде өзіне ерекше әсер еткен тұсын немесе роман туралы ойын әңгімелеп айтуы керек.

Қызығушылықты ояту сатысы: 2 мин

Топтастыру:

Суреттер мен сызба мазмұны арқылы топтастыру.

Ой шақыру.

Ж. Суреттер мен сызба мазмұны бойынша сөйлейді.

Мағынаны тану сатысы

Оқушыларға сабақтың мақсаты мен бағалау критерийлері түсіндіріледі, талқыланады. 2 мин

ЖЖ/Т

Оқушылар сұрақты оқып, жұпта, топтарында талқылайды әрі бұл проблеманы айқындау кезеңі ретінде өткізіледі.

М.Әуезовтің «Абай жолы» шығармасы жанрлық ерекшелігіне қарай неге роман-эпопея деп аталады. Роман-эпопея дегеніміз не?

Жұпта 2 минут талқылаңыздар. Топта ортаға салыңыздар.

1-тапсырма

Роман, роман-эпопеяға тән 3 ерекшеліктерді қысқаша атап жазыңыздар, топта талқылаңыздар. 2 мин.

«Өз біліміңді толықтыр» Ж/ ЖЖ 2 мин

Жанр түрлеріне қатысты қосымша түсінікті оқып, жұпта өзара талқылайды.

2-тапсырма 22+5 мин.

«Жигсо 2» әдісі бойынша оқушылар төмендегі тапсырма бойынша әр түрлі үзінділерге талдау жасап, өзге топқа барып, мазмұндайды.

Оқушылар бір топта 4 оқушыдан жұмыс жасайды. Әр топқа шығармадан алынған 3 түрлі эпизодтан ұсынылады. Топта талқылап, әркім жеке жазып алады, өзге топқа барып, ақпарат алмасыды.

• Берілген эпизодтарды түсініп оқыңыз.
• Эпизодтардағы оқиғалардың өз ішіндегі сюжеттік дамуын талдай отырып, осы эпизодтың роман-эпопеяның сюжеттік құрылымында алатын орнын анықтаңыз.
• Эпизодтардың мазмұнындағы тарихи дәуірді сипаттайтын типтік оқиғалар мен сол оқиғалардың реалистікпен суреттелгенін танытатын детальдарды анықтап, кейіпкерлердің даралану ерекшеліктерін «Кесте сызбасы» арқылы талдаңыздар.

Дескриптор:

• эпизодтарды түсініп оқиды;
• эпизодтардағы оқиғалардың өз ішіндегі сюжеттік дамуын (оқиғаның басталуы, байланысы, дамуы, шарықтау шегі, шиеленісуі, шешімі) талдайды;
• эпизодтың роман-эпопеяның сюжеттік құрылымында алатын орнын анықтайды;
• эпизодтардың мазмұнындағы тарихи дәуірді сипаттайтын (сол заманда жиі көрініс тапқан оқиғаларды) типтік оқиғалар мен сол оқиғалардың реалистікпен суреттелгенін танытатын детальдарды анықтайды және кейіпкерлердің даралану ерекшеліктерін «Кесте сызбасы» арқылы талдайды.

Кері байланыс

• Тапсырмаларды орындауда қандай қиындық болды?
• Тапсырманы дескриптор бойынша толық орындай алдыңыз ба?
• Сізге топтың көмегі қажет болды ма?

Оқушылардың өзін-өзі бағалау парағы 3 мин

«Синквейн» әдісімен «Эпопея» деген сөзге 5 жолды өлең шығарады.

2 мин

- Бірінші жолда - тақырып бір сөзбен беріледі (зат есім)

- Екінші жолда - тақырып екі сөзбен сипаттау (сын есім)

- Үшінші жолда - тақырыпқа қатысты қимыл атауынан үш сөз жазу. (етістік)

- Төртінші жолда - 4 сөзден тұратын бір сөйлем.

- Бесінші жолда - тақырып мәнін ашатын бір синоним сөз.

«3-2-1» әдісі

Сабақта сен үшін маңызды 3 аспекті

Қиындық туғызған 2 жағдай

Сезіміңді білдіретін 1 сөз

Үйге: роман-эпопеяның «Жолда», «Шытырманда», «Бел-белесте» бөлімдерін оқыңыз.