М. Әуезов «Абай жолы» роман-эпопеясы. Қазақ әдебиеті, 11 сынып, қосымша материал.

«Алты қалпақ»

Ақ қалпақ - тараудағы автор көтерген мәселеге тараудан аргументтер келтіреді.

Сары қалпақ - мәселенің бүгінгі күндегі көрінісіне өмірмен байланыстыра отырып дәлелдер келтіреді.

Қара қалпақ - тараудағы автор көтерген мәселеге аргументтер келтіре отырып, автор көзқарасына қарсы пікір айтады.

Қызыл қалпақ - тараудағы өздеріне ерекше әсер қалдырған кейіпкерлер сөздерімен, эпизодтарды анықтап, әсерімен бөліседі.

Жасыл қалпақ - шығармадағы автр идеясына қызмет ететін құндылықтарды анықтап, бүгінгі күндегі көрінісіне талдау асау арқылы, құндылықтардың маңызды болу себебін түсіндіреді.

Көк қалпақ - автор идеясының бүгінгі күндегі маңыздылығы тұрғысына баға беріп, өзіндік тұжырым жасайды.

Дескриптор:

-шығармадан мәселенің көрінісіне дәлел болатын 5 аргумент кетіреді;

-мәселенің бүгінгі көрінісіне шынайы өмірден 5 дәлел кетіреді;

-көтерілген мәселеге қатысты автор пікіріне қарсы пікір айтып, өз ойын кем егенде 3 аргументпен дәлелдейді;

-тараудағы мәселеге қатысты ерекше әсер қалдырған тұстарын анықтап, әсер ету себебін түсіндіреді;

- шығармадағы автор идеясына қызмет етіп тұрған құндылықтарды анықтап, эпизодтармен байланыстырып дәлелдейді және ол құндылықтардың бүгінгі күндегі маңыздылығы туралы ой білдіреді;

- автор идеясының бүгінгі күндегі маңыздылығы туралы ойын ПОПС формуласы негізінде дәлелдеп, ой қорытындысын жасайды.

ПОПС формуласы

•Бірінші сөйлем «Біздің ойымызша,... »

•Екінші сөйлем «Себебі, оны былай түсіндіреміз … »

•Үшінші сөйлем «Оны мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламыз … »

Соңғы сөйлем «Осыған байланысты мынадай қорытынды шешімге келдік .... ».