Заман, дәуір тұлғасы. Қ.Жұмаділов «Тағдыр» романы. Қазақ әдебиеті, 10 сынып, сабақ жоспары. 1 сабақ.

САБАҚ: 1

Мектеп: ФМБ НЗМ Тараз қаласы

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10-сынып

Қатысқан оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы

Заман, дәуір тұлғасы

Қ.Жұмаділов «Тағдыр» романы

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

Т/Ж1.Көркем шығарманың мазмұны мен пішіні

10.1.1.1 - әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну.

Сабақтың мақсаттары

Оқушылар «Тағдыр» романының сюжеттік-композициялық құрылысын талдау жасай отырып, тақырыбы мен идеясын ашады.

Бағалау критерийлері

Т/Ж1 бойынша:

• берілген тақырып шеңберінде жеке көзқарастарын білдіре алады;
• креативтіойларымен талқылауға белсенді қатысады;
• ақпарат алмасу кезінде еркін сөйлейді.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика мен терминология:

сюжет пен композиция, амбы, үкірдай, тағдыр, талқы, торап.

Оқушылар түсінеді және сипаттайды...

Диалог және айтылымға пайдалы тіркестер:

Менің байқағаным,...Менің ойымша,... Мен ойлаймын...

Құндылықтарды дарыту

Жалпыадамзаттық құндылықтар:

• адамгершілік, мейірімділік, әділдік;

Еліміздің құндылықтары;

• рухани жаңғыру, ұлттық кодтың сақталуы.

Пәнаралық байланыстар

тарих, өнер

АКТ қолдану дағдылары

бейнекөрсетілімдер

Осыған дейін меңгерілген білім

Оқушылар Қабдеш Жұмаділовтің өмірі мен шығармашылығымен танысады. Осы сабаққа белсенді қатысу үшін «Тағдыр» романның мазмұнын оқып келу тапсырылған болатын.

Жоспар

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер (төменде келтірілген жазбаларды жоспарланған әрекеттермен алмастырыңыз)

Дереккөздер

Қызығушылығын ояту

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын, бағалау критерийлерін анықтау.

Мағынаны тану сатысы

«Дейін-кейін» стратегиясы

Оқушылар Қабдеш Жұмаділовтің өмірі мен шығармашылығы туралы білетін ақпараттарын «Дейін» бағанын толырады, Қ.Жұмаділовтің өмірі мен шығармашылығы туралы бейнежазбаны тыңдағаннан соң «Кейін» бағанын толтырады.

Тыңдалым тапсырмасы

https://bilimland.kz/kk/courses/qazaq-adebieti/11-synyp/lesson/qabdesh-zhumadilov-zhazushynyng-shyharmashylyq-zholy

Сөздікпен жұмыс

Амбы – манж. Анбы (князь, губернатор)

Үкірдай - болыс, болысты басқаратын әкім: рубасыларына берілетін атақ.

Тағдыр – құдіреттің жазуы, жазмыш. Адам өміріндегі барлық оқиғалардың алдын ала белгіленуін білдіретін діни ұғым.

Талқы – бұл жерде: адам баласының басына түскен ауыр азап, бейнет, қиындық.

Торап – жолдардың тоғысқан жері, түйіліскен жері.

«Кросеанс» әдісі арқылы «Тағдыр» романының мазмұнын болжайды.

«Зымыран сұрақтар» арқылы романның мазмұнын анықтайды.

Суреттер не мақсатпен көрсетілді?

Ұсынылған суреттердің қандай байланысы бар?

Суретттерден романда көтерілген қандай мәселені байқай алдыңыздар?

Әдеби-теориялық ұғым

Сюжет – өзара жалғасқан оқиғалар тізбесі, оқиғаның тұтас желісі.

Композиция (лат. соmpositiо - құрастыру, шығарма) – көркемөнер туындысының құрылымы, оның жанры мен мазмұнына орай құрамдас бөліктерінің тұтастығы. Композиция – құрамдас бөліктері бірлікте ұштастырылған, бір-біріне және жалпы мүддеге бағындырылған мақсатты көркем құрылым.

https://bilimland.kz/kk/courses/qazaq-adebieti/11-synyp/lesson/qabdesh-zhumadilov-tahdyr-romany

Романның қысқаша сюжетімен таныстыру

Роман композициясы 4 бөлімнен және эпилогтан тұрады.

«Жол торабы» бөлімі. Демежанның шаңырақ көтеріп, шекара комиссиясы құрамында қызмет етуі, билікке араласуы, оқуы, ізденуі, ой-өрісінің өсуі.

«Тағдыр талқысы» бөлімі. Демежанның жеке өміріндегі қиындықтар, әкесінің өлімі, ағайын арасындағы алауыздық.

«Уақыт керуен» бөлімі. Демежанның ұлты үшін істеген азаматтық істері.

«Дар ағашы» бөлімі. Демежанға жазықсыз жала жабылып, дарға асылуы.

Т.

«ДЖИГСО»

1-қадам. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтап, тақырып бойынша білімді өзектендіреді;

2-қадам. Мәтін бөліктеріне сай топ мүшелерінің әрқайсысы тапсырмаларды бөліп алады:

1. Оқиғаның басталуы.

2. Оқиғаның байланысы.

3. Оқиғаның дамуы.

4. Шиеленісі

5. Шарықтау шегі

6. Оқиғаның шешімі

3-қадам. Сараптау топтарына қайта бөлінеді (1-бөлікпен жұмыс жасағандар бір топқа, 2- бөлікпен жұмыс жасағандар екінші топқа, т.с.с.).

4-қадам. Сараптау тобында өздері оқып шыққан үзіндіге талқылау жасайды, топ мүшелеріне түсінікті етіп жеткізудің жолдарын белгілейді.

5-қадам. Өз топтарына барып, сараптау тобында талқылап келген тапсырмасын түсіндіреді, өзара сұрақтар қояды.

Олар әңгіменің басты идеясын мен тақырыбын түсіндіретін карталарын (кесте) жасайды.

Топтарда, оқушылар олардың карталарының (кесте ) мазмұнын талқылайды.

Топтық бағалау.

Дескриптор:

• берілген тақырып шеңберінде жеке көзқарастарын білдіре алады;
• суреттерге қарап шығарманың мазмұнын болжайды;
• сюжеттік-композициялық құрылысына талдау жасайды;
• креативті ойларымен талқылауға белсенді қатысады;
• ақпарат алмасу кезінде еркін сөйлейді.

Рефлексия

«Тазалық» ойыны.

Қатысушыларға бір парақ беріледі. Онда мыналар салынған:Шабадан (суреті), қоқыс жәшігі (суреті), еттартқыш (суреті)- Құрметті оқушылар, бүгінгі тақырып бойынша алған керекті ақпараттарыңызды шабаданға салыңыздар (жазыңыздар), бүгіні сабақтағы керек емес болған, артық дүниені қоқыс жәшігіне салыңыздар (жазыңыздар). Ал бүгіні ақпараттың ішінде әлі оқуым керек, толықтыруым керек дегендері болса, еттартқышқа салыңыздар (жазыңыздар).

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.

Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.

Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдаланыңыз.

Сабақ жоспарын құру үшін сізге өзге пән мұғалімдерінің көмегі керек пе?

Берілген тапсырмалардың қайсыбірі оқушылардың қауіпсіздігіне немесе денсаулығына қауіп төндіре ме?

Оқушылар сабақ барысында өздерінің АКТ дағдыларын дамыта ала ма?

Осы сабақ барысында НЗМ құндылықтарын дамытуға қандай мүмкіндік бар?

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?