Шаймардан Құсайынов «Томирис» драмасы. Қазақ әдебиеті, 10 сынып, сабақ жоспары. 2 сабақ.

САБАҚ:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Джумагалиева Б.Р.

Сынып: 10

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Бөлім тақырыбы

Шаймардан Құсайынов «Томирис» драмасы

Сабақтың түрі

Талдау сабақ

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

10.1.5.1 - шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен үндестігін ашу.

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар

• Шығарманың мазмұнымен танысады;
• Пьесадағы құндылықтарды туралы түсінік алады:

Көптеген оқушылар

• Шығарма бойынша ашық сұрақтарға жауап береді;
• Шығармадағы ұлттық құндылықтарды әлемдік тақырыптармен байланыстырады;

Кейбір оқушылар

• Пьесадағы құндылықтардың әлем тақырыптарымен үндестігін ашады.

Бағалау критерийі

• Шығарманы әлемдік тақырыптармен байланыстырып, ұлттық құндылықтармен үндестіреді.

Тілдік мақсаттар

Пән лексикасы және терминология: күнгей түркі халқы, патшайым, падиша, Тұмар патша

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер: Алыстан мұнартып көрінетін жота-адырлар, шаң мен қанға бөккен жусанды дала, мұнарада садақ тартқан сақшы жасауылдар, мұздай қарулы, түстері суық сақ көсемдері, алапат айқасты

Пәнаралық байланыс

Тарих

Мектеп құндылықтары

Академиялық адалдық: өзге адамдардың пікірі мен идеяларына деген құрмет, академиялық адалдық ұстанымдарын сақтау

Осыған дейін меңгерілген білім

Алдыңғы біліммен байланыстыру:

Тұмар патшайым туралы жалпы мәлімет

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Дереккөздер

Сабақтың басы

10 минут

Қызығушылықты ояту үшін

«Бес қадам» әдісі арқылы оқушылар үйден ізденіп келген материалдарын ортаға салады.

• Томирис кім?
• Оны неліктен сақтардың ұлы падишасы деп атаған?
• Кир патшаның Тұмар патшайымға қатысы қандай?

Мысалы ,

1-қадам: Томирис – күнгей түркі халықтарының байырғы заманында ел билеген әйел патшайымы;

2-қадам: Ол сақ халқын – массагеттңктерді мықты билеген патшалардың бірі болған;

3-қадам: Тұмар ханша есімінің тарихқа еніп, әлемге танылуы Ахемен әулетінен шыққан, «төрт құбыланың тұтас билеушісі» атанған парсының әйгілі патшасы Кирдің (ж.ж.с.д. 558 – 530) Орта Азияға басқыншылық жорықпен келген, «жеңілуді білмейді» деп дәріптелген әскерін ашық шайқаста тас талқанын шығарып жеңуімен тікелей байланысты. 

4-қадам: Мемлекетінің аумағын тойымсыздықпен кеңейте беруді ойлаған Кир патша батыс елдеріне аттанбас бұрын әуелі шығыс жағын қауіпсіздендіру мақсатымен күнгей түркі сақтарды бағындырып алуды көздейді. Сөйтіп түркі сақ еліне елші аттандырып, олардың ханшасы, сол кезде күйеуі өліп жесір отырған Тұмардың (Томириске) өзіне тұрмысқа шығуын сұрайды;

5-қадам: Өздерін жаулап алуға келген парсылардың әр қадамын алыстан бақылап, біліп отырған Тұмар ханша олардың дариядан өту үшін әуреленіп, көпір салғалы жатқанын естіп, Кирге арнайы жаушы жібереді.

_{Келесі қысқартуларды қолданыңыз:}

_{МН =Мұғалімге арналған нұсқаулық}

_{МЖ = Мұғалім жасаған}

_{ӨД = өзге дерек көздері}

Сабақтың

ортасы

12 минут

5 минут

10 минут

Мағынаны таны

Т.

«Бином фантазиясы» әдісі бойынша оқушылар тақтада көрсетілген суреттер мен символдарды шығармамен байланыстырады.

Жүрекше суретімен Томирис драмасындағы ана мен бала арасындағы махаббатты, Кирдің сүйіспеншілігін байланыстырады;

Жауырынына пышақ қадаған сурет арқылы Томиристің ұлы Спиргистің алданып қалғанынымен байланыстырады;

Елестің Томиристің шешіміне қалай әсер еткендігін өзінше кез келген суретпен байланыстыру шарт.

Кері байланыс.

• Шығармада қандай мәселе көтерілген?
• Бұл мәселелер біздің халықта қалай шешіліп отырған?
• Бүгін халық арасында Тұмар патшаның бойындағы қай құндылық өзекті болып отыр?
• Шығарманы қалай тарихпен байланыстыруға болады?

Ф. Үздік жауап марапатталады.

Ж.

«Бәріміз бір түбірден» яғни бір оқушы тақтада көрсетілген пікірге өз ойын білдіріп, бас бармағын жоғары көтеріп ортаға шығады, екінші оқушы сол пікірді жалғастырып бас бармаққа ілесе кетеді, осылайша тізбек жалғаса береді.

Ф. «Дауыс беру»

Шығарманың қай бөлігі толық әрі қызықты талданды? Топтар өзара жәшікке стикерге жазылған қағазды салу арқылы дауыс беріледі

С = барлық сынып

Т = топтық жұмыс

ЖЖ = жұптық жұмыс

Ж = жеке жұмыс

Тәж = оқушы тәжірибесі

К = мұғалімнің көрсетуі

Ф = формативті бағалау

Суреттер ғаламтор желісінен алынды.

Сабақтың соңы

2-3 минут

Рефлексия: оқушы өзінің жасаған жұмысы бойынша рефлексия жасайды.

+

+

-

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.

Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.

Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдаланыңыз.

Сабақ жоспарын құру үшін сізге өзге пән мұғалімдерінің көмегі керек пе?

Берілген тапсырмалардың қайсыбірі оқушылардың қауіпсіздігіне немесе денсаулығына қауіп төндіре ме?

Оқушылар сабақ барысында өздерінің АКТ дағдыларын дамыта ала ма?

Осы сабақ барысында НЗМ құндылықтарын дамытуға қандай мүмкіндік бар?

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?