Ш. Мұртаза «Бесеудің хаты» драмасы. Қазақ әдебиеті, 10 сынып, қосымша материал. 5 сабақ.

№

Үзінді

Астарлы мағынасы

Менің көзқарасым

1

Күләнда. Қарақшылар! Босатыңдар әкем мен шешемді! Арсыздар!

Қария адамдарды байлап тастау – адам құқығын бұзудың өрескел формасы. Осы арқылы автор шенеуліктердің қарақшылық әрекетін әшкерелейді.

2

Әжібай (қылжақтап) Бетіңнен бір сүйгізсең, мен босатамын.

Лауазымды тұлғаның мәдениетінің төмен деңгейін ашады.

3

Күләнда. Құдай-ау, Кеңес өкіметі орнында ма, жоқ па? Мына қарақшылар қайдан шыққан?

Әділдік орнатпақшы үкіметтің осында адамдарға билік беріп қойғанына сенбеу. Мүмкін еместігін көрсету.

4

Бурабай. Мен соттың өкілімін. Айтқаныма көнсең — босатамын.

Өз қызметтік міндетін асыра пайдалану. Билікті жабайы жеке мүддесіне қызмет еткізу.

5

Әжібай Ойбай, құдай ұрды! (тұтығьт). Го-го-го-ло-щекин!

Өзінен жоғары тұрған билік өкілінен қатты қорқу.

6

Голощекин (сақ-сақ күліп). Вот дикари! Айттым ғой бұлар жабайылар деп.

Болып жатқан сорақылықтарға жеңіл қарау, оған араласпау. Ұлтты менсінбеу.

7

Құрамысов. Иә! Рас айтасыз, Филипп Исаевич, үшеуі бір қызға таласып жатыр...

Мансап үшін өз ұлтына қарсы шығатын сатқын.

10

Не себептен Қазақстандағы ашаршылық халықтың 49% қырғандай осынша өрескел түрде өтті деп ойлайсыз?