Жәркен Бөдеш «Жалғыз» поэмасы. Қазақ әдебиеті, 10 сынып, презентация.

Жәркен Бөдеш

«Жалғыз» поэмасы

Қызығушылықты ояту кезеңі

Мағынаны тану кезеңі

Поэма – эпостықЭпос жанрдың бір түрі; белгілі бір оқиғаны, адам тағдырын, заман шындығын эпикалық не лирикалық үлгідегі өлеңмен сипаттайтын көлемді поэтикалық шығарма.

Қазіргі поэма жанры тақырып түрлілігімен, дәуір, ұлт рухын беруімен, өткен оқиғаларға өз бағасын айтуымен ерекшеленеді. Жазба әдебиет дамуының өне бойында поэма әдебиеттегі бірден – бір жетекші салаға жатады. Өзінің жанрлық мүмкіндігіне қарай, поэма әр түрлі көркемдік құрылымда, атап айтқанда, сюжетті, сюжетсіз, драмалық, монологтық‑толғаныс түрлеріне жіктеледі. Поэмада көтерілген проблемалар, тақырып пен идея, сюжет пен композиция, кейіпкерлер жүйесі эпикалық кең тынысқа негізделеді.

Сюжет – өзара жалғасқан оқиғалар тізбесі, оқиғаның тұтас желісі.

Композиция (лат. соmpositiо - құрастыру, шығарма) – көркемөнер туындысының құрылымы, оның жанры мен мазмұнына орай құрамдас бөліктерінің тұтастығы. Композиция – құрамдас бөліктері бірлікте ұштастырылған, бір-біріне және жалпы мүддеге бағындырылған мақсатты көркем құрылым.

1-тапсырма

«Әдеби шеңбер» стратегиясы

Талқылаушы – шығарманың жанрлық ерекшелігін ажыратады. Поэманың сюжеттік желісі мен композициялық құрылымына талдау жасайды.

Байланыстырушы – поэмадан алынған үзінділерді тарихи шындықпен байланыстырады, үзінділердің идеяны ашудағы орнын анықтайды. Поэмаға арқау болған тарихи шындық және көркемдік шешімге тоқталады.

Топ шешені – поэмаға негіз болған тақырыпты талқылайды, поэмада көтерілген мәселені тақырыппен үндестіріп түйінді ой айтады.

Белгілеуші – авторға шығарма мазмұны негізінде 2 жуан, 2 жіңішке сұрақ дайындайды.

Қорытындылаушы – поэмадағы автордың тұлғалық болмысын гуманистік тұрғыдан талдап қорытындылайды.

Бағалау

«Галереяға саяхат» әдісі

2-тапсырма. «Кейіпке кіру» әдісі Ж.

Кері байланыс

Тапсырманы орындау қиындық тудырды ма?

Осы тапсырма қайта берілсе сіз нені өзгертер едіңіз?

«Табыс сатысы»