Ш.Құдайбердіұлы «Жастарға» өлеңі. Қазақ әдебиеті, 8 сынып, презентация. 20-сабақ.

Сабақтың тақырыбы:

Оқу мақсаты: Т/Ж4. Көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану.

Сабақ мақсаты:

Оқушылар:Көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолданады.

«Оқу атысы» жаттығуы

Бағалау критерийі:

1- тапсырма:«Тоқта! Пошташы мырза, бір минут кідіріңіз» әдісі

Сынып оқушылары екі топқа бөлініп, түзу сызықтың бойына қарама-қарсы қарап тұрады. Екі топқа да «Жастарға» өлеңінің үзіндісі беріледі.

Бір оқушы пошташы кейпіне кіріп оқушыларға конверт таратады. Конверттің ішіне өлеңнен үзінділер жазылады.

Оқушылар берілген шумақтар бойынша бірінші жастардың мәтіндік портретін сипаттауға негіз болатын сөз тіркестерін іріктеп алады, екінші суретін салады.

Сурет салуға арналған арнайы А3 қағазы мен түрлі-түсті фломастерлерді почташы таратып береді. Суретті салып болғаннан кейін пошташы екі топтың суреттерін жинап алып сараптама жасап, бағалайды.

Топ мүшелері пошташы жұмыстарына бағалау жасап, қорытынды ойын айтып тұрғанда «Тоқта! Пошташы мырза, бір минут кідіріңіз» деген сөзді айту арқылы сұрақ қоя алады. Сұрақ сараптамаға байланысты болады. Оқушылардың өз жұмыстарын қорытындылаушы пошташының сараптамасымен келіспей, қарсы пікір айта алады.

«Тоқта! Пошташы мырза, бір минут кідіріңіз»

1-топ:

Білмегенді білуге тырысалық!

Жалқаулықты көңілден сырысалық!

Босқа күлген күлкіні күйлемелік!

Шын ақылға мойынды бұрысалық!

Жақсы білім іздеуге жалықпалық!

Табылмаса, тарығып, талықпалық!

Салақтықты қоялық, сақ болалық!

Білгенді, білмегенді анықталық!

«Тоқта! Пошташы мырза, бір минут кідіріңіз»

2-топ: Кейде бірге жүрелік, кейде ойналық!

Ойнап, күліп, кешікпей ой ойлалық!

Ойынымыз аз болсын, ойымыз көп,

Оймен талап етпеген іс қоймалық!.

Жарасымды мінезді жатқа алалық,

Жанға қас жамандықтан сақтаналық!

Арсыз, ғайбат, өтірік, ынсапсыздық –

Бұлардан бой тасалап ақталалық!

2-тапсырма «Айналмалы бекеттер» әдісі

1.Оқушылар берілген сұрақтарға жауап беру кезінде шығарма үзінділерін дәлел ретінде қолданады.

2. Бөлмеге қағаз және түрлі-түсті қаламдар бар бірқатар бекеттер қойылады (оқушыларды қалам түстеріне қарай топқа бөлу қажет, әр топқа әр түсті қалам беріледі, осылайша топтар қандай үлес қосқанын көруге болады).

3. Әр топ өз бекетінің жанына орналасады. Берілген сұрақтарды талқылап, өз идеяларын газетке немесе тақтаға жазу үшін топтарға 2 минут уақыт беріледі. Уақыт аяқталғаннан кейін топтар кабинеттегі жаңа бекеттерге көшеді, ол бекетте бұған дейін болған топтардың идеяларын негізге ала отырып, талқылауды жалғастырады.

Барлық топтар бекеттердің барлығын өтіп, өзге топтардың түсініктемелерін қарастырып болғанша топтар бекеттерін ауыстырып отырады.

2-тапсырма :«Айналмалы бекеттер» әдісі

Кел, жастар, біз бір түрлі жол табалық,

Арам, айла, зорлықсыз мал табалық.

Өшпес өмір, таусылмас мал берерлік

Бір білімді данышпан жан табалық.

Сақ болалық, бір шоқып, бір қаралық!

Қарауылдар мезгіл ғой, тұр, қаралық!

Жүз айтқанмен, өзгенің бәрі надан,

Жалыналық Абайға, жүр баралық!

Мынау Абай- бір ғалым жол шығарлық,

Замандасы болмады сөзді ұғарлық.

Амалы жоқ, айналды енді бізге,

Күн туды етегіне жабысарлық!

Білімді сол кісіден ізденелік!

«Әдейі іздеп біз келдік сізге» - делік

«Өмір зая болмастық өнер үйрет,

Ақылыңды аяма бізге» - делік!...

«Айналмалы бекеттер»

1.«Талқылау сұрақтары»

Ақын қазақ жастарын неге шақырады?

Абайдың қандай қасиетін жоғары бағалайды? – оқушылар талқылау сұрақтарын үзіндіден дәлел келтіре отырып топпен талдайды.

2. «Пайымдау сұрақтары»

Өлеңде ақын жастардың санасын ашудың қандай жолдарын іздестіреді?

Ақын шығармасында нені өзінің «азаматтық парызы» деп есептейді?

Ақын жастарды неге Абай арқылы түзеткісі келді?

3-тапсырма:

Оқушылар алдыңғы тапсырмадағы топтары бойынша отырады. Топ мүшелері «тренер» , «ойыншы» рөлдерін бөліп алады. Әрқайсысы шығармаға қатысты 5 сұрақ жазады. Сұрақтар сұрау есімдігінен басталуы тиіс:

Не, кім, қашан, қайда, неге, қалай, Егер ... болса, не болады?

Тренер: шығарма үзіндісін дайындайды, артында жазылған сұрақтар болады. Бірінші сұрақ қояды. 2 - оқушы толық жауап бере алмаған жағдайда көмек береді.

Ойыншы : сұраққа шығармадан дәлел келтіре отырып жауап береді. Егер сұрақтың жауабын білмесе тренерден көмек сұрайды.

Қабілеті жоғары оқушыны тренер, қабілеті орта оқушы ойыншы рөлін атқарады.

Бекіту

Сынып оқушылары төрт топқа бөлінеді,топ құрамы алмасады. Бірінші топтан екі оқушы екінші топқа, олардың екеуі бірінші топқа, екі оқушы төртінші топтан үшінші топқа, үшінші топтан екі оқушы төртінші топқа барады. Топқа шығарма үзінділері таратылады. Әр топтан бір спикер шығып, үзінді бойынша өз ойын айта бастайды. Топ спикері ойын аяқтағанда екінші топтың спикері оған қарсы сұрақтар қояды. Топ мүшелері рөлмен ауыса алады. Сұрақтар төмендегідей үлгіде болады.

Неге....

Мұны қайдан білесіз....

… үшін сізде қандай дәлел бар.

Сіз неге олай ойлайсыз…

Сіз келісесіз бе…

Түсіндіре аласыз ба…

… үшін не істеу керек?

5. Салыстыру

1-қадам

Оқушылар дәптерлеріне өлеңнің өздеріне ерекше әсер туғызған бөліктерін іріктеп жазып алады. Жазған бөліктері бойынша жұппен пікір алмасып, ой бөліседі.

2-қадам

Пікір алмасып, талдағаннан кестені толтырып жазады.

«Мәтіндік зерттеу» тәсілі

6. Бағалау

«Үш түрлі күнделікпен жұмыс» әдісі

1-қадам. «Жастарға » өлеңін жұппен талқылайды.

2-қадам. Жеке күнделік толтырады.

«Үш түрлі күнделікпен жұмыс» әдісі

Кері байланыс: «Білу қажет...» кестесі