Тілдік жүйе және норма. Қазақ тілі, 10 сынып, сабақ жоспары. 4 сабақ. 2 нұсқа.


Қысқа мерзімді жоспар

Пән: қазақ тілі

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Адам өмірін сақтау

Тілдік жүйе және норма

Сөз тазалығы. Көркем әдебиет стилінің ерекшеліктері

Мектеп: Ақтөбе қаласы физика-математикалық бағыттағы Назарбаев Зияткерлік мектебі

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10 Т1

Қатысқан оқушылар

саны:

 Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Адам өмірін сақтау. Тілдік жүйе және норма

(2-нұсқа)

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.3.1.1 ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, нұсқаулық жазу;

10.4.4.1 сөзжасамдық және синтаксистік нормаларды сақтай білу.

 Сабақтың мақсаты

Ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, нұсқаулық жазу;

Сөзжасамдық және синтаксистік нормаларды сақтай білу.

 Бағалау критерийі

  • ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктерін біледі;
  • тілдік құралдарды орынды қолданады;
  • нұсқаулық жаза алады;
  • сөзжасамдық және синтаксистік нормаларды сақтайды.

Тілдік мақсаттар

Осы тақырып аясында оқушылар тіл мен сөйлеу әрекеттері түрлері туралы білімін кеңейтеді, өзге пәндер бойынша меңгерген білімін қазақ тілінде сауатты қолдана алады.

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер: Менің ойымша/пікірімше…, Менің көзқарасым бойынша…, Мен сенімдімін…, Мені таңқалдыратыны...

Құндылықтарды игерту

Ынтымақтастық, өзіне және өзгелерге құрмет, жауапкершілік құндылықтарын дамыту топтық жұмыстар барысында іс-жүзіне асырылады.

Пәнаралық байланыс

География, экология

Бастапқы білім

Оқушылардың төменгі сыныптан әдеби тілдің стильдері туралы түсінігі бар, ғылыми стильдің ерекшеліктерін біледі.

Жоспар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Дереккөздер

Сабақтың басы

5 минут

Қызығушылықты ояту       

    

Оқушыларға сурет көрсетіліп, «сабақ не туралы?» деген болжау сұрағы қойылады.

Мұғалім сабақтың тақырыбын хабарлайды, сабақ мақсатымен таныстырады. Оқушылар мен мұғалім бірлесе отырып, сабақтың бағалау критерийлерін әзірлейді. Жұптарға бөлінеді.

слайд

Сабақтың ортасы

10 минут

15 минут

5 минут

Жазылым алдындағы тапсырма

  • Нұсқаулық не үшін жазылады?
  • Нұсқаулық жазуда қандай талаптар қойылады?

Оқушылар ой жинақтап, сұрақтарға жауап береді.

Мұғалім оқушыларды тыңдап, кейін жауаптарын толықтырады.

Нұсқаулық (Инструкция; лат. instructio — құру, ереже) - әлденені орындау, жүзеге асыру тәсілі мен тәртібін бекітетін тәртіптер жинағы.

Мәтін таратылады. Оқушылар мұқият оқып шығып, жұпта талқылайды.

Қоршаған ортаны қалпына келтіру немесе сақтап қалу өзекті әрі ауқымды мәселе. Өйткені, ұзақ жылдар бойына адамзат табиғатты барынша пайдаланудың нәтижесінде, климатта айтарлықтай өзгерістер орын алды. Қоршаған орта – аты-ақ айтып тұрғандай, бізді қоршаған әлем.

«Өзің қандай болсаң, айналаң да сондай» деген сөз бекер айтылмаса керек. Сондықтан әр азамат өзінен бастап тәрбиелеуі керек.

Нұсқаулық:

1. Кішкентай ғана олқылықтың арты, үлкен мәселе тудыруы мүмкін екендігін ұмытпаңыз. Мәселен, қарапайым бөлменің жарығын айтайын. Ерініп өшірмей кетіп жатамыз. Енді, ойланып қараңыз, сіздің бір шамды өшірмеуіңізден басқа бір жердегі шамдар күйіп жатады немесе қаншама артық энергия көзін сіз босқа жіберіп жүрсіз. Тым болмағанда жарықсыз өмір сүріп жатқан халықты бір ойлаңыз. Шешім: бүгіннен бастап жарықты үнемді пайдалану; Тек жарыққа ғана емес, суға да, газға да қатысы бар.

2. Қоқыс мәселесі. Бір ғана Алматының өзінде сыртқы жағында қоқыс тастайтын үлкен жерді есіңізге түсіріңіз. Қосымша, сол қоқыстың қаншалықты улы газ тазартып, ластап жатқандығын ескеріңіз. Шешім: үйден қоқысты шығарарда оны іріктеп барып тастаңыз. Яғни, шыныларды бөлек, қағаздар бөлек т.б.

3. Жұмыс барысында парақты үнемді, ретті пайдаланыңыз. Макулатураның бар екенін білесіз. Парақты қоқысқа тастамай сонда өткізсеңіз болады.

4. Полиэтиленді пакеттерді қолданудан бас тартыңыз. Оның орнына майлық пакеттерді, қағаз пакеттерді қолданыңыз.

5. Бір рет қолдануға арналған пластикалық ыдысты қолданысыңыздан алып тастаңыз. Соның арқасында, жұмысшыларды утилизация процессі қиын жүретін қоқыстардан арылтасыз. Пластик заттарды қайта өңдеу барысында ауаға зиянды заттар қатты бөлінеді.

Қорытындыласақ: Әдетке айналдырыңыз! Жоғарыда айтқанымдай кішкентай әрекеттердің өзі дұрыс болмаса үлкен қиындық тудырады. Сондай-ақ, кішкентайдан бастап, дұрыс әрекет жасасаңыз, үлкен мәселелердің алдын аласыз. Қоршаған ортаны қорғауда экологиялық мәдениетті қалыптастырған жөн. Нұсқаулықтардың барлығын орындап жүрсеңіз экологиялық мәдениетті азамат болғаныңыз. Қоршаған ортаны қорғауды өзіңізден бастаңыз.

Жазылым тапсырмасы

С.Талқылау сұрақтары:

• Ғылыми-көпшілік стилі туралы не білеміз?

• Ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктері қандай?

• Қандай тілдік құралдар қолданылуы мүмкін?

• Ғылыми стиль мен ғылыми-көпшілік стилінің айырмашылығы қандай?

Оқушылар ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктерін ескере отырып, мәтінді үлгі ретінде пайдаланып, қоршаған ортаны қорғауға арналған нұсқаулық жазады.

Сөзжасамдық және синтаксистік нормаларды сақтай білу қажеттігі ескертіледі.

Жазылымнан кейінгі тапсырма

Оқушылар өз жұмыстарын дескриптор арқылы жұпта бағалайды. Жұбының жұмысына кері байланыс жазады.

Дескриптор:

  • нұсқаулық жаза алады;
  • ғылыми-көпшілік стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктерін біледі;
  • тілдік құралдарды орынды қолданады;
  • сөзжасамдық және синтаксистік нормаларды сақтайды.

Мұғалімнің кері байланысы

Слайд

https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D2%B1%D1%81%D2%9B%D0%B0%D1%83%D0%BB%D1%8B%D2%9B

https://surak.baribar.kz/625884/

https://ppt-online.org/306598

слайд

Сабақтың соңы

5 минут

Рефлексия. «Аяқталмаған сөйлем» әдісі

Қоршаған ортаны қорғау - . . . .

слайд

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерін сақтау

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланған уақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.

 

 

 

 

 

 



Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!


Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

Қарап көріңіз 👇



Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?
Пікір жазу